Sahtekâr fenomeninin psikodinamik açıdan incelemesi
Investigating impostor phenomenon from the perspective of psychodynamic approach
- Tez No: 934636
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ OĞUZHAN HERDİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Antalya Bilim Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 93
Özet
Sahtekâr fenomeni, başarılı olmalarına dair kanıtların varlığına rağmen başarılarını içselleştiremeyen ve entelektüel yetersizliklerinin bir gün başkaları tarafından fark edileceği korkusu ile yaşayan kişilerin deneyimlerini tanımlamak üzere kullanılan bir kavramdır. Mevcut araştırma sahtekâr fenomenini psikodinamik yaklaşım çerçevesinde incelemeyi amaçlamaktadır. Psikodinamik kuramın yapıtaşları olan nesne ilişkileri, kişilik örgütlemesi ve savunma mekanizmaları ile sahtekâr fenomeni arasındaki ilişki araştırılmıştır. 18-65 yaş aralığında bulunan 196 kişiye basit rastgele örnekleme yolu ile ulaşarak çevrimiçi anketler uygulanmıştır (Xyaş=36.87, S.S.= 12.007). Katılımcılardan Sosyodemografik Bilgi Formu, Bell Nesne İlişkileri ve Gerçeği Değerlendirme Ölçeği (BORRTI), Kişilik Organizasyonları Envanteri (KOREN), Savunma Biçimleri Testi (SBT) ve Clance Sahtekâr Fenomeni Ölçeklerini doldurmaları istenmiştir. Çalışmaya dahil edilen 173 katılımcıya ait veri analizi SPSS 27.0 programında gerçekleştirilmiş. Veri, Hiyerarşik Çoklu Regresyon Analizi ve Spearman Korelasyon analizi ile incelenmiştir. Araştırma sonuçlarına göre sosyodemografik değişkenlerden yaş, cinsiyet, medeni durum, eğitim durumu ve çalışma durumu ile sahtekâr fenomeni arasında anlamlı ilişki bulunmuştur. Psikodinamik açıdan; sahtekâr fenomeni nesne ilişkileri, kişilik örgütlenmesi ve savunma mekanizmaları ile anlamlı ilişki göstermiştir. Sahtekâr fenomenini en çok tahmin eden değişkenlerin nesne ilişkilerinin alt boyutları olan güvensiz bağlanma ve sosyal yetersizlik ile kişilik örgütlenmesinin alt boyutu olan kimlik difüzyonu olduğu bulunmuştur. Bahsedilen değişkenler varyansın %41'ini açıklamaktadır. Mevcut araştırma kişiliğin psikodinamik açıdan incelenen boyutları ile sahtekâr fenomeni arasındaki anlamlı ilişkiyi açıklamaktadır. Bununla birlikte, elde edilen bilgilerin psikodinamik açıdan desteklenmesi için farklı örneklem ve yöntemlerle yapılacak olan çalışmalara duyulan ihtiyaç devam etmektedir.
Özet (Çeviri)
Impostor phenomenon is a concept which defines the experiences of people who can't internalize success and suffers from the fear of being exposed about their intellectual inadequancy, even in the presence of evidence which approves success. This study aims to investigate impostor phenomenon through the lens of psychodynamic approach. The relationship between impostor phenomenon and psychodynamich elements; which are object relations, personality organizations and defense mechanisms, has been investigated in this study. Online surveys are administered to the 196 participants between the ages of 18 and 65 by using the simple random sampling method (Mage=36.87, S.D.= 12.007). Participants are asked to complete the forms of Sociodemographic Information Form, Bell Object Relation and Reality Testing Inventory (BORRTI), Clance Impostor Phenomenon Scale (CIPS), Personality Organization Test (KOREN) and Defense Style Questionnare (DSQ). Data of participants who are included in the study is analyzed in SPSS 27.0. Data is examined through the analysis of Hierarchical Multiple Regressions and Spearman Correlation Test. According to the results, impostor phenomenon is significantly related to sociodemographic variables such as age, gender, marital status, educational status and employment status. From the psychodynamic perspective; object relations, personality organizations and defense mechanisms are found significantly correlated to impostor phenomenon. It has been found that the variables that most predicted the impostor phenomenon are insecure attachment and social incompetence, which are sub-categories of object relations, as well as identity diffusion, which is a subdimension of personality organization. The variables which are mentioned earlier explain the %41 of variance. The current study explains the significant relationship between the psychodynamically examined dimensions of personality and the impostor phenomenon. However, there remains a need for further studies with different samples and methods to support these findings from a psychodynamic perspective.
Benzer Tezler
- Sahtekar fenomeninin yordayıcıları olarak ebeveynleşme ve toplumsal cinsiyet rolleri tutumu
Parentifiation and attitudes toward gender roles as predictors of the imposter phenomenon
EBRU POYRAZOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHU ARICIOĞLU
- Kadınlardaki gerçek ve stratejik sahtekâr fenomeninin başarı ve başarısızlık sosyal temsilleri üzerinden incelenmesi
Investigation of true and strategic imposter phenomenon in women through social representations of success and failure
GAMZE ÖZDEMİR PLANALI
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM ERSİN KUŞDİL
- The effect of self-concept clarity on imposter phenomenon
Benlik belirginliğinin sahtekar fenomeni üzerine etkisi
BUSE DALCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
PsikolojiYeditepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. NESİBE PINAR UĞURLAR
- Kişilik ve toplumsal cinsiyet yanılsaması çerçevesinde spor bilimleri fakültesinde okuyan kadın öğrencilerin sahtekarlık fenomeni algıları
Perceptions of imposter phenomenon among female students studying at the faculty of sport sciences, within the framework of personality and gender illusion
NUR ELVAN KOÇ DOĞAN
Doktora
Türkçe
2022
SporGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM FATİH YENEL
- Başarılarımın sahibi ben değilim: Sosyal kimlik, sosyal baskınlık ve sistemi meşrulaştırma kuramları perspektifinden sahtekâr fenomeni
My achievements are not mine: Imposter phenomenon in light of the social identity, social dominance and system justification theories
GAMZE ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiUludağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. ERSİN KUŞDİL