Sahtekar fenomeninin yordayıcıları olarak ebeveynleşme ve toplumsal cinsiyet rolleri tutumu
Parentifiation and attitudes toward gender roles as predictors of the imposter phenomenon
- Tez No: 877639
- Danışmanlar: PROF. DR. AHU ARICIOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Sahtekar fenomeni, ebeveynleşme, toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutum, Impostor phenomenon, parentification, attitudes towards gender roles
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Pamukkale Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikolojik Danışmanlık ve Rehberlik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 76
Özet
Bu çalışma, ebeveynleşme ve toplumsal cinsiyet rollerinin sahtekar fenomenini yordama durumlarını incelemektedir. Araştırmada ilişkisel tarama modeli kullanılmıştır. Araştırma örneklemi toplam 521 kişiden oluşmaktadır. Katılımcıların 345'i kadın, 176'sı erkek katılımcıdır. Araştırma verileri Demografik Bilgi Formu, Clance'in Sahtekar Fenomeni Ölçeği, Ebeveynleşme Envanteri ve Toplumsal Cinsiyet Rolleri Tutum Ölçeği aracılığı ile toplanmıştır. Araştırmada elde edilen bulgular, ilk olarak bağımlı ve bağımsız değişkenlerin demografik değişkenlere göre farklılaşıp farklılaşmadığını incelemek amacıyla bağımlı örneklemler için t-test ve tek faktörlü varyans analizi (ANOVA) uygulanmış, fark tespit edilen değişkenlerde farkın kaynağını görebilmek için Post-Hoc testleri kullanılmıştır. İlerleyen aşamada sahtekar fenomeninin ebeveynleşme ve toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumun ilişkisini görebilmek için basit ve çoklu regresyon analizleri yapılmıştır. Elde edilen bulgular incelendiğinde sahtekar fenomeni ile ebeveynleşmenin alt boyutları olan kardeş odaklı ebeveynleşme, ebeveyn odaklı ebeveynleşme ve algılanan yarar / uyumun cinsiyet, yaş ve eğitim seviyesine göre farklılaşmadığı, toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutumun ise farklılaştığı bulunmuştur. Ek olarak sahtekar fenomeni ve toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutum ile algılanan yarar / uyumun ebeveyn tutumlarına göre farklılaştığı bulunurken kardeş odaklı ebeveynleşme ile ebeveyn odaklı ebeveynleşmenin ebeveyn tutumlarına göre farklılaşmadığı bulunmuştur. Sahtekar fenomeninin diğer değişkenler ile ilişkisini incelemek amacıyla yapılan regresyon analizi sonucunda ebeveynleşme ve toplumsal cinsiyet rollerine yönelik tutum değişkenlerinin sahtekar fenomeninin yordadığı sonucuna ulaşılmıştır. Bu modelde en yüksek etkinin algılanan yarar / uyum değişkenine ait olduğu bulunmuştur. Araştırmanın sonuçları literatürde yer alan bulgular ile tartışılmıştır. Çalışma yalnızca Pamukkale Üniversitesinde öğrenim gören öğrenciler ile sınırlıdır. Bu sebeple çalışmanın farklı örneklemlerde yapılarak daha geniş popülasyondaki etkilerine bakılabilir. Sahtekar fenomeni ve ebeveynleşme kavramları ile ilgili Türkçe çalışmaların eksikliği dikkat çekmektedir. Bu kavramlar ile ilgili literatürü zenginleştirmek amacıyla yeni çalışmalar yapılması önerilmiştir.
Özet (Çeviri)
This study examines the predictive roles of parentification and gender roles on the impostor phenomenon. The relational survey model was employed in the research. The sample of the study consists of 521 participants, with 345 being female and 176 being male. Data were collected using a Demographic Information Form, Clance's Impostor Phenomenon Scale, Parentification Inventory, and Gender Roles Attitude Scale. Initially, the findings were analyzed to determine whether dependent and independent variables differed according to demographic variables using paired samples t-tests and one-way analysis of variance (ANOVA). Post-Hoc tests were applied to identify the sources of differences where significant variances were found. In the subsequent phase, simple and multiple regression analyses were conducted to examine the relationship between the impostor phenomenon and attitudes towards parentification and gender roles. The results indicated that the impostor phenomenon and the sub-dimensions of parentification, namely sibling-focused parentification, parent-focused parentification, and perceived benefit/adaptation, did not vary according to gender, age, and education level, whereas attitudes towards gender roles did differ. Additionally, it was found that the impostor phenomenon and attitudes towards gender roles and perceived benefit/adaptation varied according to parental attitudes, whereas sibling-focused and parent-focused parentification did not vary according to parental attitudes. Regression analysis revealed that the variables of parentification and attitudes towards gender roles predicted the impostor phenomenon, with the highest effect observed in the perceived benefit/adaptation variable. The results of the study are discussed in relation to findings in the literature. The study is limited to students attending Pamukkale University. Therefore, conducting the study with different samples could provide insights into its effects on a broader population. The scarcity of Turkish studies on the impostor phenomenon and parentification is noted. It is recommended to conduct new research to enrich the literature on these concepts.
Benzer Tezler
- Kadınlardaki gerçek ve stratejik sahtekâr fenomeninin başarı ve başarısızlık sosyal temsilleri üzerinden incelenmesi
Investigation of true and strategic imposter phenomenon in women through social representations of success and failure
GAMZE ÖZDEMİR PLANALI
Doktora
Türkçe
2023
PsikolojiBursa Uludağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHARREM ERSİN KUŞDİL
- The effect of self-concept clarity on imposter phenomenon
Benlik belirginliğinin sahtekar fenomeni üzerine etkisi
BUSE DALCI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
PsikolojiYeditepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. NESİBE PINAR UĞURLAR
- Kişilik ve toplumsal cinsiyet yanılsaması çerçevesinde spor bilimleri fakültesinde okuyan kadın öğrencilerin sahtekarlık fenomeni algıları
Perceptions of imposter phenomenon among female students studying at the faculty of sport sciences, within the framework of personality and gender illusion
NUR ELVAN KOÇ DOĞAN
Doktora
Türkçe
2022
SporGazi ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM FATİH YENEL
- Başarılarımın sahibi ben değilim: Sosyal kimlik, sosyal baskınlık ve sistemi meşrulaştırma kuramları perspektifinden sahtekâr fenomeni
My achievements are not mine: Imposter phenomenon in light of the social identity, social dominance and system justification theories
GAMZE ÖZDEMİR
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
PsikolojiUludağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. M. ERSİN KUŞDİL
- Algılanan anne-baba reddi ve sahtekârlık fenomeni arasındaki ilişkide psikolojik uyumsuzluğun aracı rolü
Relationship between perceived parental rejection and impostor phenomenon: The mediating role of psychological maladjustment
ASUDE SENA MUĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BEHİRE ELİF KUYUMCU