Jeoelektrik değişimlerin analizi ile Doğu Anadolu fay zonu ve civarındaki sismik aktivitenin izlenmesi
Monitoring seismic activity in and around the Eastern Anatolian fault zone by analyzing the geoelectric variations
- Tez No: 935085
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MUSTAFA ULUKAVAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Jeodezi ve Fotogrametri, Jeofizik Mühendisliği, Geodesy and Photogrammetry, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Harran Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Harita Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 166
Özet
Bu çalışma, Doğu Anadolu Fay Zonu ve civarında meydana gelen sismik aktivitenin jeoelektrik değişimlerle ilişkilendirilerek izlenmesini amaçlamaktadır. Deprem öncesinde yerkabuğunda meydana gelen fiziksel ve kimyasal değişimlerin, jeoelektrik anormallikler şeklinde kendini gösterdiği bilinmektedir. Bu kapsamda, Harran Üniversitesi Kampüsü'nde bulunan GEO_MUK istasyonunda yapılan ölçümler kullanılarak, 6 Şubat 2023 Kahramanmaraş Depremleri ve sonrasındaki 30 günlük süreçte meydana gelen artçı şoklarla ilişkili olabilecek jeoelektrik sinyaller ve 122Y365 nolu Yerelektrik Değişimlerin Analizi ile Doğu Anadolu Fay Zonu ve Civarındaki Sismik Aktivitelerinin İzlenmesi ve Deprem Erken Uyarı Sisteminin Kurulabilirliğinin Araştırılması isimli TÜBİTAK projesinin 2024 yılına ait verileri analiz edilmiştir. Çalışmada, Hızlı Fourier Dönüşümü (FFT) ve Welch yöntemi gibi spektral analiz teknikleri uygulanarak jeoelektrik değişimlerin zaman-frekans uzayında değerlendirilmesi yapılmıştır. Elde edilen bulgular, belirli anlamlı frekansların0 – 0,04Hz ile 0,15 – 0,20Hz aralıklarında ortaya çıktığını ve bu anomalilerin deprem öncesinde belirgin hale geldiğini göstermektedir. Ayrıca, jeomanyetik fırtınaların jeoelektrik değişimlere etkisini belirlemek amacıyla Kp indeksi kullanılarak analizler gerçekleştirilmiş ve gözlemlenen anomalilerin jeomanyetik fırtınalardan bağımsız olduğu tespit edilmiştir. Sonuç olarak, elde edilen bulgular, jeoelektrik sinyallerin kısa vadeli deprem tahmininde potansiyel bir gösterge olabileceğini ortaya koymaktadır. Bu çalışma, Türkiye gibi deprem tehlikesi yüksek bölgelerde erken uyarı sistemlerinin geliştirilmesine katkı sağlayabilecek bilimsel bir temel oluşturmayı amaçlamaktadır. Bu tez çalışması kapsamında kullanılan 2024 yılı verileri 122Y365 nolu TÜBİTAK ÇAYDAG projesi tarafından desteklenmiştir.
Özet (Çeviri)
This study aims to monitor the seismic activity occurring in and around the Eastern Anatolian Fault Zone in relation to geoelectric variations. Physical and chemical changes in the Earth's crust prior to earthquakes are known to manifest themselves as geoelectric anomalies. In this context, using the measurements made at the GEO_MUK station located on the Harran University Campus, geoelectric signals that may be related to the aftershocks that occurred during the aftershocks of the February 6, 2023 Kahramanmaraş Earthquakes and the aftershocks that occurred in the 30-day period afterwards, and the data of the TUBITAK project No. 122Y365 titled Monitoring of Seismic Activities in and around the Eastern Anatolian Fault Zone and Investigation of the Feasibility of Establishing an Earthquake Early Warning System by Analysis of Geoelectric Variationsand the data of 2024 were analyzed. In the study, spectral analysis techniques such as Fast Fourier Transform (FFT) and Welch method were applied to evaluate the geoelectric variations in time-frequency space. The findings show that certain significant frequencies occur in the 0 – 0.04Hz and 0.15 – 0.20Hz ranges and that these anomalies become evident before the earthquake. In addition, in order to determine the effect of geomagnetic storms on geoelectric variations, analysis was performed using the Kp index and it was found that the observed anomalies were independent of geomagnetic storms. As a result, the findings reveal that geoelectric signals can be a potential indicator for short-term earthquake prediction. This study aims to provide a scientific basis that can contribute to the development of early warning systems in earthquake-prone regions such as Turkey. The data for the year 2024 used in this thesis study were supported by the TUBITAK ÇAYDAG project number 122Y365.
Benzer Tezler
- Statistical investigation of magnetosphere-ionosphere-ground interaction over mid-latitudes during geomagnetic storms
Jeomanyetik fırtınalar sırasında orta enlemlerdeki manyetosfer-iyonosfer-yer etkileşiminin istatistiksel olarak incelenmesi
EZGİ GÜLAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Astronomi ve Uzay Bilimleriİstanbul Teknik ÜniversitesiMeteoroloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEREFŞAN KAYMAZ
- Sığ akifer sorunlarının belirlenmesinde sentetik jeoelektrik izleme çalışmaları
Synthetic geoelectrical monitoring studies in determination of the problems in shallow aquifers
FUNDA ÖNSEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Jeofizik MühendisliğiDokuz Eylül ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MAHMUT GÖKTUĞ DRAHOR
- Ankara Kenti kuzyindeki (Solfasol Mahallesi) rezüdiel toprakların mühendislik özellikleri ve şev duyarlılığı sorunları
The Engineering properties of the residual oils at the North of Ankara (Solfasol District) and related slope stability problems
ENGİN ERTÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
1997
Jeoloji MühendisliğiHacettepe ÜniversitesiJeoloji Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. K. ERÇİN KASAPOĞLU
- İstanbul Tuzla İçmeler bölgesinde tuzlu su yayılımının jeofizik yöntemlerle araştırılması
Investigation spread of saltwater with geophysical methods in İstanbul Tuzla İçmeler region
MEHMET RECEP
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Jeofizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiJeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ.DR. GÜLÇİN ÖZÜRLAN
- The use of electrical resistivity method for groundwater exploration in Sool and Gebiley regions in Somaliland
Somalıland'ta Sool ve Gebiley bölgelerde yeraltı suyu arama için elektrik özdirenç yöntemi kullanımı
MOHAMED JAMA HUSSEIN
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Jeoloji MühendisliğiÇukurova ÜniversitesiJeoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ HATİCE KARAKILÇIK