Peyzaj altyapısında kentsel dayanıklılık bağlamında iklimin sürdürülebilir ve akıllı kent açısından değerlendirilmesi üzerine bir araştırma
A research on the evaluation of climate in the context of urban resilience in landscape infrastructure in terms of sustainable and smart city
- Tez No: 935149
- Danışmanlar: PROF. DR. CANAN CENGİZ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bartın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 316
Özet
İklim, kentsel ve kırsal peyzajlar ile ekosistemler üzerinde etkili olarak sürdürülebilirliğin ve dayanıklılığın sağlanması açısından önem taşımaktadır. Sürdürülebilirlik ve dayanıklılık ise kentlerin akıllı olmasındaki temel unsurlardır. Ekosistemlerin korunarak ekosistem hizmetlerinin sürekliliğinin sağlanması, kaynakların akılcı kullanımı ve yüksek yaşam kalitesi sürdürülebilir ve akıllı kentlerin özelliklerindendir. Bu özellikleri destekleyen, insan-doğa etkileşimini sağlayan peyzaj altyapısı yaklaşımı akıllı kentlerde iklim krizi ile ilişkili oluşan sorunlara çözüm üretilmesi noktasında rol oynamaktadır. Tez çalışması kapsamında kent ve çevresinde endüstriyel sürecin tamamlanmasının ardından oluşan veya kirli alanları temsil eden atık peyzaj (wastescape) ve artık peyzaj (drosscape) kavramları günümüzün en önemli sorunu olan iklim krizi açısından ele alınmıştır. Bu kapsamda çalışmada; bozulma potansiyeli taşıyan alanlar olarak ifade edilen artık peyzaj (drosscape) kavramının iklim ile ilişkisi irdelenerek artık peyzaj (drosscape) kavramına ait kategorilerin ve alt kategorilerin belirlenmesi, ekosistem hizmetleri ile ilişkilerinin kurulması amaçlanmıştır. Amaç doğrultusunda doğal kaynakların sürdürülebilirliğinde önemli olan havza ölçeği temel alınarak, kentsel ve kırsal alan karakteristiğine sahip Kozcağız Çayı Havzası'nda çalışılmıştır. Çalışma kapsamında artık peyzaj (drosscape) kavramı üç temel kategoride toplanmış ve bu kategorilere ilişkin mekânsal analizlerin yapılmasında yararlanılmak üzere çalışma alanından 52 adet toprak örneği alınmıştır.“Bozulmuş topraklar”kategorisi kapsamında analizleri yapılan toprakların fiziksel, kimyasal ve biyolojik özelliklerine ilişkin veriler haritalara aktarılmıştır. Toprağın fiziksel özelliklerinden olan tekstür, bozulma sürecinde doğrudan bir değerlendirmeye tabi tutulmamış, erozyon ve taşkın duyarlılığının belirlenmesinde kullanılmış, heyelan duyarlılığının ise yorumlanmasında yararlanılmıştır. Tez çalışmasında su geçirimlilik düzeyi ve taşkın alanları“bozulmuş su ve bağlantılı alanlar”kategorisi kapsamında, heyelan alanları ise“azalan alanlar”kapsamında değerlendirilmiştir. Yapılan analizler sonucunda bozulma potansiyeli taşıyan alanların saptanmasında literatüre dayalı sınır değerleri ve duyarlılık sınıfları kullanılmıştır. Tez kapsamında bozulma potansiyeli taşıyan alanlar bir süreci tanımlamakta, yapılan tüm analiz sonuçları potansiyel olarak değerlendirilmektedir. Yapılan analizler ekosistem hizmetlerinin durumunu belirtmekte ve akıllı kentlerin sürdürülebilir ve dayanıklı olması gerekliliği ile ilişkilendirilmektedir. Sonuç olarak sürdürülebilir ve akıllı kentler kapsamında peyzaj altyapısı ile ilişkili olarak artık peyzaj (drosscape) alt kategorilerine yönelik öneriler getirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Climate is important in ensuring sustainability and resilience by affecting urban and rural landscapes and ecosystems. Sustainability and resilience are the fundamental elements of cities being smart. Maintaining the continuity of ecosystem services by protecting ecosystems, rational use of resources and high quality of life are the characteristics of sustainable and smart cities. The landscape infrastructure approach, which supports these characteristics and enables human-nature interaction, plays a role in producing solutions to problems related to the climate crisis in smart cities. Within the scope of the thesis study, the concepts of wastescape and drosscape, which represent areas that have formed after the completion of the industrial process or have become polluted in the city and its surroundings, have been addressed in terms of the climate crisis, which is the most important problem of today. In this scope, the aim of the study is to examine the relationship between the concept of drosscape, which is defined as areas with the potential for degradation, and climate, to determine the categories and subcategories of the drosscape concept, and to establish its relationships with ecosystem services. In line with the aim, the basin scale, which is important for the sustainability of natural resources, was taken as the basis, and the study was conducted in the Kozcağız Stream Basin, which has urban and rural area characteristics. Within the scope of the study, the concept of drosscape was grouped into three main categories and 52 soil samples were collected from the study area to be used in spatial analyses related to these categories.The data on the physical, chemical and biological properties of the soils analyzed under the category of“degraded soils”were transferred to the maps. As one of the physical properties of soil, texture was not subject to a direct assessment in the degradation process but was used in determining the susceptibility to erosion and flooding and was utilized in interpreting landslide susceptibility. In the thesis study, water permeability level and flood areas were evaluated within the scope of“degraded water and connected areas”category and landslide areas were evaluated within the“declining areas”category. As a result of the analyses, limit values and sensitivity classes based on the literature were used to determine the areas with degradation potential. Within the scope of the thesis, areas with the potential for degradation define a process, and all analysis results are evaluated as potential. The analyses indicate the state of ecosystem services and are associated with the necessity of smart cities to be sustainable and resilient. In conclusion, suggestions have been made for drosscape subcategories in relation to landscape infrastructure within the scope of sustainable and smart cities.
Benzer Tezler
- Assessment of urbanization history of Addis Ababa city, Ethiopia
Addıs Ababa cıty, Ethıopıa'nın kentleşme tarihinin değerlendirilmesi
ABDURAHMAN HUSSEN YIMER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Şehircilik ve Bölge PlanlamaMersin ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALİ CENAP YOLOĞLU
- Climate resilience through identifying and prioritizing the regeneration of urban vegetation voids a case study of Balat and Fener
İklim direnci için kentsel yeşil boşlukların belirlenmesi ve önceliklendirilmesi, Balat ve Fener örneği
MOJTABA SAMADI
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYŞEGÜL AKÇAY KAVAKOĞLU
- Sazova bilim, kültür ve sanat parkı (Eskişehir) için mavi-yeşil altyapı ve sürdürülebilir hareketlilik öğelerinin eko-kent kriterlerine göre değerlendirilmesi
Evaluation of blue–green infrastructure and sustainable mobility elements for sazova science, culture and art park (Eskişehi̇r) according to eco–city criteria
BETÜL KARAİSMAİLOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Peyzaj MimarlığıAtatürk ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FARİS KARAHAN
- Enerji etkin kentsel peyzaj tasarımında yağmur suyu
Rain water in the energy efficient urban landscape design
ESRA SERT
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Peyzaj Mimarlığıİstanbul Teknik ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HAYRİYE EŞBAH TUNÇAY
- Kentsel altyapı faaliyetlerinin peyzaj tasarımı ve uygulamalarındaki önemi: Lapseki Belediyesi örneği
The importance of urban infrastructure activities in landscape design and applications: The example of Lapseki municipality
GİZEM ERTÜRK ŞILAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Peyzaj MimarlığıÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiPeyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ALPER SAĞLIK