Borderline kişilik bozukluğu tanılı hastalarda çocukluk çağı travmaları ve dissosiyatif semptomların otobiyografik hafıza ile ilişkisi
The relationship of childhood-age traumas and dissociative symptoms with autobiographic memory in patients diagnosised with borderline personality disorder
- Tez No: 936566
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HASAN BELLİ
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Borderline kişilik bozukluğu, çocukluk travması, dissosiyatif belirtiler, otobiyografik bellek, Borderline personality disorder, childhood trauma, dissociative symptoms, autobiographical memory
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Bağcılar Eğitim ve Araştırma Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 84
Özet
Amaç: Bu araştırmanın temel amacı, borderline kişilik bozukluğu (BKB) tanısı almış bireylerde çocukluk dönemi travmaları ile dissosiyatif belirtiler arasındaki bağlantıyı ve bu etkileşimin otobiyografik bellek işlevleri üzerindeki etkisini incelemektir. Otobiyografik bellek, bireyin yaşamına dair deneyimleri zihinsel olarak yapılandırdığı ve anlamlandırdığı bir sistemdir. Bu belleğin hangi amaçlarla devreye girdiği, bireyin bilişsel süreçleri açısından belirleyici bir rol üstlenmektedir. Ruhsal bozukluklarla otobiyografik bellek işlevleri arasındaki ilişkiler üzerine çok sayıda çalışma yapılmış olmasına karşın, BKB özelinde çocukluk travmaları ve dissosiyatif belirtilerin bu bellek türüyle olan ilişkisini birlikte ele alan araştırmalar oldukça sınırlıdır. Bu çalışma, bu üç değişkenin birbiriyle olan etkileşimini analiz ederek alanyazına yeni katkılar sağlamayı hedeflemektedir. Gereç ve Yöntem: Araştırma, DSM-5 tanı ölçütlerine göre BKB tanısı almış ve son 6 ay içinde aktif psikiyatrik tedavi görmemiş 120 birey ile ruhsal bozukluk öyküsü bulunmayan 120 sağlıklı katılımcıdan oluşan toplam 240 kişiyle yürütülmüştür. Katılımcılara Sosyodemografik Bilgi Formu, Dissosiyasyon Ölçeği (DIS-Q), Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (CTQ-28) ve Otobiyografik Bellek İşlevleri Ölçeği (OBİÖ) uygulanmıştır. Bulgular: Elde edilen veriler, BKB grubundaki bireylerin hem CTQ-28 hem de DIS-Q puanlarının kontrol grubuna göre anlamlı düzeyde yüksek olduğunu göstermiştir. Bunun yanı sıra, OBİÖ toplam puanı ve alt boyutlarında da hasta grubunun daha yüksek skorlar aldığı görülmüştür. Çocukluk dönemi travmaları ile dissosiyatif belirtiler arasında pozitif yönde anlamlı bir ilişki bulunmuştur. Ayrıca, dissosiyatif semptomlar ile otobiyografik bellek işlevleri arasında da istatistiksel olarak anlamlı ilişkiler tespit edilmiştir. Sonuç: Çalışma sonuçları, BKB tanısı almış bireylerde çocukluk çağında yaşanan travmaların ve dissosiyatif belirtilerin daha yaygın olduğunu ortaya x koymuştur. Travmatik deneyimlerle dissosiyatif belirtiler arasında anlamlı bir ilişki bulunduğu gibi, bu belirtilerin otobiyografik bellek işlevlerini de etkilediği belirlenmiştir. Ayrıca, travma - dissosiyasyon - bellek bozulması zincirini doğrulayan kavramsal çerçeveyi genişleterek, travmanın nörobilişsel izlerini aracı mekanizmalar üzerinden açıklayan güncel modelleri güçlendiriyor. Böylece travma sonrası bellek süreçlerini yalnızca“unutma”veya“bastırma”kavramlarıyla değil, dissosiyatif kopuklukların bellek yapısını nasıl yeniden biçimlendirdiği perspektifiyle ele almak mümkün hâle geliyor. Bu bulgular, klinikte travma öyküsü olan BKB hastalarında dissosiyatif belirtilerin taranmasının bellek temelli ve kişiselleştirilmiş travma müdahalelerini daha etkili kılabileceğini göstererek literatürü genişletmekte ve yeni araştırmalara zemin hazırlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Objective: The main aim of this study was to examine the relationship between childhood traumas and dissociative symptoms and the effect of this interaction on autobiographical memory functions in individuals diagnosed with borderline personality disorder (BPD). Autobiographical memory is a system in which an individual mentally structures and makes sense of his/her life experiences. The purposes for which this memory is activated play a decisive role in terms of the cognitive processes of the individual. Although many studies have been conducted on the relationship between mental disorders and autobiographical memory functions, there is a limited amount of research on the relationship between childhood traumas and dissociative symptoms with this memory type in BPD. This study aims to make new contributions to the literature by analysing the interaction of these three variables. Materials and Method: The study was conducted with a total of 240 participants, consisting of 120 individuals diagnosed with BPD according to DSM-5 diagnostic criteria and who had not received active psychiatric treatment in the last 6 months and 120 healthy participants with no history of mental disorder. Sociodemographic Information Form, Dissociation Scale (DIS-Q), Childhood Traumas Questionnaire (CTQ-28) and Autobiographical Memory Functioning Questionnaire (AMFQ) were administered to the participants. Results: The data obtained showed that both CTQ-28 and DIS-Q scores of the individuals in the BPD group were significantly higher than the control group. In addition, it was also observed that the patient group had higher scores in the total score and sub-dimensions of the OBIQ. A significant positive correlation was found between childhood traumas and dissociative symptoms. In addition, statistically significant relationships were found between dissociative symptoms and autobiographical memory functions. xii Conclusion: The results of the study revealed that childhood traumas and dissociative symptoms are more common in individuals diagnosed with BPD. There was a significant relationship between traumatic experiences and dissociative symptoms, and these symptoms were also found to affect autobiographical memory functions. The findings obtained will expand the existing literature and pave the way for new research.
Benzer Tezler
- Borderlıne kişilik bozukluğu tanılı hastalarda çocukluk çağı travmaları ve dissosiyatif semptomların zihin kuramı becerileri ile ilişkisi
The relationship of childhood trauma and dissosiative symptoms with theory of mind skills in patients with borderline personality disorder
İLKNUR BEYZA YURDUNKULU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2024
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN BELLİ
- Borderline kişilik bozukluğu tanısı alan hastalardaki psikotik semptomların çocukluk çağı travmaları ve dissosiyatif semptomlar ile ilişkisinin incelenmesi
The investigation of how psychotic symptoms in patients with borderline personality disorder are related to childhood trauma and dissociative symptoms
SELİN LAÇİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN BELLİ
- Borderline kişilik bozukluğu tanısı alan hastalarda dürtüsellik ve disosiyatif semptomların çocukluk çağı travmatik yaşantıları ve bağlanma biçimleri ile ilişkisinin araştırılması
The investigation of how impulsivity and dysociative symptoms in patients with borderline personal disorder are related to childhood trauma and attachment styles
ÖZLEM PARLAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2019
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN BELLİ
DOÇ. DR. CENK URAL
- Psikoz, çocukluk çağı travması ve dissosiyasyon: Yeni bir klinik antite olarak dissosiyatif psikoz
Psychosis, childhood trauma and dissociation: Dissociative psychosis as a new clinical entity
SEVDA BURAK ERGÜL
Doktora
Türkçe
2025
Psikiyatriİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÜMİT BAŞAR SEMİZ
- Borderline kişilik bozukluğu saptanan hastalarda çocukluk çağı travmalarının ve aleksitiminin zihin kuramı becerileri ile ilişkisi
The relationship of childhood trauma and alexithymia with theory of mind skills in patient with borderline personality disorder
SELDA UYSAL ATASOY
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHTAP ARSLAN