A methodological framework for energy retrofit of traditional dwellings of heritage value: Case of a Himiş building in Güdül, Türkiye
Miras değerine sahip geleneksel konutların enerji verimliliği için yöntemsel bir çerçeve: Güdül, Türkiye'deki bir Hımış yapı örneği
- Tez No: 936574
- Danışmanlar: PROF. DR. AYŞE GÜLİZ BİLGİN ALTINÖZ, DOÇ. DR. YASEMİN DİDEM AKTAŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: İngilizce
- Üniversite: Orta Doğu Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Kültürel Mirası Koruma Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 344
Özet
Miras değeri olan geleneksel binaların iyileştirmesi, koruma kısıtlamaları, malzeme çeşitliliği ve ısı-nem davranışlarına dair sınırlı veri nedeniyle diğer binalara göre daha karmaşıktır. Bu yapılar, yaşlanmaya bağlı bozulma ve katı yasal çerçevelerin bakım imkanlarını kısıtlaması nedeniyle genellikle zayıf enerji performansına sahiptir. Enerji iyileştirme müdahaleleri, bu yapıların sürdürülebilir kullanımını ve korunmasını sağlarken, enerji verimliliği, mirasın korunması ve kullanıcı ihtiyaçları arasındaki dengeyi gözeten, kullanıcı perspektiflerini, sosyo-kültürel faktörleri ve teknik çözümleri bütünleşik bir şekilde ele alan titiz bir karar verme sürecini gerektirir. Bu tez, Türkiye'nin hımış konutlarında nem güvenli enerji iyileştirmelerine rehberlik etmek amacıyla, miras etki ve higrotermal performans değerlendirmelerini birleştiren bir karar destek çerçevesi geliştirmiştir. Saha araştırmaları, bina denetimleri, çevresel izleme ve kullanıcı anketleri ile iyileştirme öncesi ve sonrası bina performansı haritalanmıştır. Bulgular, bütünleşik yalıtımın ısıtılmayan kâgir bölgesinde nemi hapsettiğini, ancak ahşap çerçeveli alanlarda hedefli iyileştirmelerin ısıl performansı artırırken miras bütünlüğünü koruduğunu göstermektedir. Geliştirilen çerçeve, hibrit hımış binalarda mirasa uyumlu enerji iyileştirmeleri için bir karar destek aracı olarak işlev görmektedir. Bu çalışma, Türkiye'nin geleneksel konutlarının enerji verimli iyileştirilmesini destekleyen bir politika çerçevesine zemin hazırlamayı amaçlamaktadır, özellikle ısıtma enerjisi performansını artırma ve iç mekân higrotermal dengesini koruma odaklıdır. Soğuk iklimi ve iyi korunmuş hımış konutları nedeniyle Güdül, hımış yapıların ısıtma kaynaklı enerji sorunlarını ele almak için ideal bir vaka alanı olarak seçilmiştir.
Özet (Çeviri)
Retrofitting heritage buildings is more complex than other existing buildings due to conservation constraints, material variability, and limited data on heat and moisture behavior, along with exemptions from energy regulations. These buildings often suffer from poor energy performance due to age-related deterioration and restrictive legal frameworks limiting maintenance. Retrofitting ensures their continued use and conservation, requiring a carefully guided decision-making process that balances energy efficiency, heritage preservation, and user needs by integrating end-user perspectives, socio-cultural factors, and technical solutions. This thesis developed a decision-support methodological framework integrating heritage impact assessments with hygrothermal performance evaluations to guide moisture-safe energy retrofits in Türkiye's hımış dwellings. Using wide-ranging investigation methods including site surveys, building inspection surveys, resident questionnaires, and environmental monitoring, the study mapped pre- and post-retrofit building performance simulations. Findings show that the application of whole-building unified insulation system in hımış building due to its hybrid structure, traps moisture in unheated zones. While targeted retrofitting of timber-framed areas enhances thermal performance and preserves heritage integrity. The framework acts as a decision-support tool for heritage-compatible energy retrofits in hybrid hımış traditional buildings. This study aims to lay the groundwork for a policy framework supporting the energy-efficient retrofitting of Türkiye's traditional dwellings, with a focus on heating performance and indoor hygrothermal balance. Güdül is selected as the case study due to its cold climate, making it ideal for addressing heating challenges in hımış dwellings, and its well-preserved architectural heritage.
Benzer Tezler
- A new approach to increase energy efficiency of luxury high-rise residential blocks in complex buildings by utilizing advanced HVAC systems
Karma yapılardaki yüksek katlı lüks konut binalarının enerji verimliliğinin gelişmiş mekanik sistemlerden faydalanarak arttırılması için yeni bir yaklaşım önerisi
ALPAY AKGÜÇ
Doktora
İngilizce
2019
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYŞE ZERRİN YILMAZ
PROF. DR. MARCO PERINO
- Decarbonization pathways in maritime transportation: A techno-economic analysis of alternative marine fuels
Denizcilik taşımacılığında karbon salımının azaltılması yolları: Alternatif deniz yakıtlarının tekno-ekonomik analizi
EMİR EJDER
Doktora
İngilizce
2024
Denizcilikİstanbul Teknik ÜniversitesiDeniz Ulaştırma Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. YASİN ARSLANOĞLU
- A holistic framework for the evaluation of circular water economy models at watershed scale through water-energy-food-ecosystem nexus approach
Su-enerji-gıda-ekosistem bağı yaklaşımı ile havza ölçeğinde döngüsel su ekonomisi modellerinin değerlendirilmesine yönelik bütüncül bir çerçeve
BİLGE İREM YAPAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
Çevre MühendisliğiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EMRE ALP
PROF. DR. GÜLSER KÖKSAL
- Augmenting occupant thermal experience with cyber-physical-social systems: A case study on adaptive vents
Başlık çevirisi yok
CEM KESKİN
Doktora
İngilizce
2020
Makine MühendisliğiÖzyeğin ÜniversitesiMakine Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA PINAR MENGÜÇ
- The most appropriate integrated solid waste management plan targeting circular economy
Döngüsel ekonomiyi hedefleyen en uygun entegre katı atık yönetim planı
SEVIL TUTUNCHIAN
Doktora
İngilizce
2023
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MAHMUT ALTINBAŞ