Makro ihtiyati politikalar çerçevesınde teşvik politikalarının Türkiye'de finansal ve makroekonomik istikrarı sağlamadaki etkinliği
The effectiveness of incentive policies in ensuring financial and macroeconomic stability in Turkey within the framework of macroprudential policies
- Tez No: 936816
- Danışmanlar: PROF. DR. HALİL TUNALI
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Economics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 263
Özet
Türkiye'de makro ihtiyati politikalar bağlamında uygulanan yatırım teşviklerinin finansal ve makroekonomik istikrar üzerindeki etkilerini kapsamlı bir şekilde inceleyen bu tez, ekonomik büyüme ve kalkınma hedeflerine ulaşmada istikrarın sürdürülebilirliğinin önemini vurgulamaktadır. Türkiye gibi gelişmekte olan ülkelerde yatırım teşvikleri, finansal piyasaların canlandırılması ve özel sektör yatırımlarının teşviki için başlıca araçlardan biri olarak kabul edilmektedir. Ancak, kredi genişlemesine yol açan bu teşvikler, uzun vadeli finansal istikrar açısından potansiyel risk unsurları barındırmaktadır. 2008 küresel finansal krizinden sonra Türkiye'de de önemli bir politika aracı haline gelen makro ihtiyati politikalar, finansal sistemdeki sistemik riskleri azaltmaya yönelik düzenleyici ve denetleyici mekanizmalar sunmaktadır. Bu bağlamda çalışma, yatırım teşvikleri ile makro ihtiyati politikaların dengeli bir şekilde uygulanmasının finansal istikrarın korunmasındaki rolünü ele almaktadır. Sabit yatırım teşvikleri ve kredi genişlemesi arasındaki etkileşimi ve bu etkileşimin makro ihtiyati politikalarla nasıl dengelendiğini incelemek amacıyla, bu tezde ARDL sınır testi ve hata düzeltme modeli (ECM) tercih edilmiştir. Yöntemler, yatırım teşvikleri ile makroekonomik değişkenler arasındaki uzun dönemli ilişkilerin incelenmesinde güçlü araçlar sunmaktadır. Çalışmada, temel analiz unsurları olarak reel toplam kredi hacmi, sabit yatırım teşvikleri ve makro ihtiyati politika endeksi değişkenleri değerlendirilmiştir. Bu araştırmada, Türkiye'de sabit yatırım teşvikleri ile kredi hacmi ve makro ihtiyati politikalar arasındaki ilişkiler iki farklı model üzerinden analiz edilmiştir. Birinci modelde, sabit yatırım teşviklerinin kredi hacmi üzerindeki etkisi analiz edilmiş ve sonuçlar, teşviklerin kredi hacmini artırarak finansal piyasaları canlandırdığını göstermiştir. İkinci modelde ise kredi hacmi ile makro ihtiyati politika endeksi arasındaki dinamikler ele alınmış; kredi genişlemesinin makro ihtiyati politikalar üzerinde baskı oluşturduğu ve bu politikaların kredi hacmini sınırlama eğiliminde olduğu tespit edilmiştir. Genel olarak bulgular, Türkiye'de sabit yatırım teşviklerinin uzun dönemde kredi hacmi üzerinde pozitif ve anlamlı bir etki yarattığını, bunun ekonomik büyümeye katkı sağlarken aynı zamanda finansal istikrarı olumsuz yönde etkileyebilecek unsurlar barındırdığını ortaya koymaktadır. Bu doğrultuda, kredi büyümesinin finansal piyasalarda yaratabileceği dengesizliklerin önüne geçebilmek için makro ihtiyati politikaların önemli bir dengeleyici mekanizma olarak devreye alındığı sonucuna ulaşılmıştır. Çalışmanın sonuçları, politika yapıcılar için önemli stratejik çıkarımlar sunmaktadır. Türkiye ekonomisinde yatırım teşvikleri ile makro ihtiyati politikalar arasındaki denge, hem kısa vadeli ekonomik büyüme hedeflerine ulaşılmasında hem de uzun vadeli finansal istikrarın korunmasında belirleyici bir rol oynamaktadır. Bu bağlamda, kredi genişlemesinin dengeli bir şekilde yönetilmesi, finansal sistemin sürdürülebilirliği ve ekonomik büyümenin istikrarı açısından büyük önem taşımaktadır. 2020 yılında yaşanan yapısal kırılmaların Türkiye ekonomisinde yarattığı etkilerin analiz edilmesi, kriz dönemlerinde makro ihtiyati politikaların daha etkin bir şekilde uygulanmasının gerekliliğini de vurgulamaktadır. Bu çalışma, Türkiye'de finansal istikrarın korunması ve sürdürülebilir ekonomik büyüme hedeflerine ulaşılması için yatırım teşviklerinin makro ihtiyati politikalarla dengeli bir şekilde uygulanmasının önemine dikkat çekmektedir. Tez, kredi genişlemesi ve yatırım teşviklerinin olumlu etkilerinin yanı sıra potansiyel risklerini de ortaya koyarak, makroekonomik politikaların karmaşık ilişkilerini çözümlemek adına literatüre katkı sağlamaktadır. Gelecekte yapılacak araştırmalarda, teşvik politikaları ve makro ihtiyati önlemlerin sektörel bazda ve farklı ekonomik koşullarda incelenmesi, literatüre daha geniş bir perspektif kazandıracaktır.
Özet (Çeviri)
This thesis comprehensively examines the effects of investment incentives applied within the scope of macroprudential policies in Turkey on financial and macroeconomic stability, emphasizing the importance of sustaining stability in achieving economic growth and development goals. In emerging economies like Turkey, investment incentives are considered primary tools to stimulate financial markets and encourage private sector investments. However, these incentives, which lead to credit expansion, also pose potential risk factors for long-term financial stability. Following the 2008 global financial crisis, macroprudential policies became a significant policy tool in Turkey, offering regulatory and supervisory mechanisms to mitigate systemic risks within the financial system. In this context, the study addresses the role of a balanced application of investment incentives and macroprudential policies in safeguarding financial stability. To examine the interaction between fixed investment incentives and credit expansion and how this interaction is balanced by macroprudential policies, the thesis employs the ARDL bounds testing approach and an error correction model (ECM). These methods provide robust tools for analyzing long-term relationships between investment incentives and macroeconomic variables. Key analytical elements in the study include variables such as real total credit volume, fixed investment incentives, and the macroprudential policy index. This research analyzes the relationships between fixed investment incentives, credit volume, and macroprudential policies in Turkey through two different models. In the first model, the effect of fixed investment incentives on credit volume is analyzed, with results showing that incentives stimulate financial markets by increasing credit volume. The second model examines the dynamics between credit volume and the macroprudential policy index, revealing that credit expansion exerts pressure on macroprudential policies, which in turn tend to limit credit volume. Overall, the findings indicate that fixed investment incentives in Turkey have a positive and significant long-term impact on credit volume, contributing to economic growth but also embodying elements that could adversely affect financial stability. Accordingly, macroprudential policies have been introduced as an essential balancing mechanism to prevent potential imbalances that credit growth might create within financial markets. The results of this study offer strategic insights for policymakers. The balance between investment incentives and macroprudential policies in the Turkish economy plays a critical role in achieving both short-term economic growth objectives and long-term financial stability. In this regard, the balanced management of credit expansion is crucial for the sustainability of the financial system and the stability of economic growth. The analysis of the structural disruptions that impacted the Turkish economy in 2020 further underscores the necessity of more effective implementation of macroprudential policies during crisis periods. This study highlights the importance of a balanced application of investment incentives and macroprudential policies in maintaining financial stability and achieving sustainable economic growth goals in Turkey. By revealing both the positive effects and potential risks associated with credit expansion and investment incentives, the thesis contributes to the literature by dissecting the complex relationships of macroeconomic policies. Future research on incentive policies and macroprudential measures on a sectoral basis and under various economic conditions will provide a broader perspective to the literature.
Benzer Tezler
- A stress testıng framework for the Turkısh bankıng sector: an augmented approach
Türk bankacılık sektörü için bir stres testi çerçevesi: Bir genişletilmiş yaklaşım
BAHADIR ÇAKMAK
Doktora
İngilizce
2014
BankacılıkOrta Doğu Teknik Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NADİR ÖCAL
- Türkiye'nin dış ticaretinde 1980 sonrası dönemde meydana gelen yapısal değişiminin ekonometrik analizi (1973-1992)
Başlık çevirisi yok
ZEKERİYA MIZIRAK
- Enerji depolama üniteli trijenerasyon mikro şebeke sisteminde çizelgeleme optimizasyonu: Hastane uygulaması
Scheduling optimization in the trigeneration microgrid system with energy storage unit: Hospital application
ANIL DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Enerjiİstanbul Teknik Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ÖZGÜR KAYALICA
DOÇ. DR. AYŞE AYLİN BAYAR
- AB'de ve Türkiye'de küçük ve orta ölçekli işletmelerin yapısal özellikleri ve uygulanan teşvik politikaları
Structural peatures of small and medium scale enterprises and subsioy policies towards them in E.U. and Turkey
HABİP İĞDELİ
- 2008 krizi sonrasında makro ihtiyati politikalar ve geleneksel olmayan araçların kullanımı: Türkiye örneği
The use of macroprudential policies and unconventional tools after the 2008 crisis: The case of Turkey
CEYDA BAYRAKTAR DAŞTAN