Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi için hazırlanan ders kitaplarının zaman ifadeleri bakımından incelenmesi
Examination of course books prepared for teaching Turkish as a foreign language in terms of time expressions
- Tez No: 937746
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLNUR AYDIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Hacı Bayram Veli Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Yabancılara Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yabancılara Türkçe Öğretimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Zamanla ilgili ifadeler, zaman hakkında bilgi verirken anlatımı zaman yönünden destekleyen, farklı anlamsal işlevlere ve yapısal özelliklere sahip olan aynı zamanda ait olduğu toplumun sosyal hayatına, kültürüne, normlarına ayna tutan ifadelerdir. Zamanı somut bir zemine oturtmakla yükümlü olan bu ifadelerinin hem zaman öğretiminde hem de dil öğretiminde önemi büyüktür. Bu araştırmada Türkçenin ikinci/yabancı dil olarak öğretiminde kullanılan ders kitaplarında yer alan zaman ifadeleri incelenmiştir. Araştırmanın amacı, Türkçenin ikinci/yabancı dil olarak öğretiminde yaygın olarak kullanılan ders kitaplarındaki zaman ifadelerini kategorik olarak incelemek, bu ifadelerin hangi anlamsal işlevler ve yapısal özelliklerde kullanıldığını ortaya koymaktır. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış, veriler doküman analizi yöntemiyle toplanmış ve tespit edilen verilerin analizinde içerik analizi kullanılmıştır. Araştırmanın kapsamını Türkçenin ikinci/yabancı dil olarak öğretiminde yaygın olarak kullanılan Gazi Üniversitesi TÖMER- Yabancılar İçin Türkçe, Yeni Hitit Yabancılar İçin Türkçe, Yeni İstanbul Uluslararası Öğrenciler İçin Türkçe ve Yedi İklim Türkçe dil öğretim setlerinin temel düzey (A1-A2) ders kitapları oluşturmaktadır. Toplanan veriler önce kültürel açıdan daha sonra anlamsal ve dilbilgisel açıdan incelemeye tabî tutulmuştur. Araştırma sonucunda, zaman ifadelerinin; kitaplar ve düzeyler arasında kültürel, evrensel, anlamsal ve yapısal açılardan dağılımlarının farklılık gösterdiği, genel olarak evrensel nitelikteki zaman ifadelerinin kültürel niteliktekilere göre daha fazla olduğu ve anlamsal işlevlerinin ve yapısal özelliklerinin de çeşitlilik gösterdiği bulunmuştur. Bu doğrultuda kitaplardaki zaman ifadelerinin; -özellikle- kültürel, anlamsal ve yapısal açılardan dağılımlarına, temel düzeydeki anlamsal işlevlerine ve yapısal özelliklerine yönelik önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
Expressions related to time are expressions that support the narrative in terms of time while giving information about time, have different semantic functions and structural features, and at the same time mirror the social life, culture and norms of the society to which they belong. These tense expressions, which are responsible for placing time on a concrete ground, are of great importance both in teaching tense and in language teaching. This research examined the tense expressions in the textbooks used in teaching Turkish as a second/foreign language. The aim of the research is to examine the reflections of the time perception of Turks in the coursebooks through tense expressions and to reveal in which semantic functions and structural features the identified tense expressions are used. Qualitative research method was used in the research, data were collected with descriptive scanning method and content analysis was used in the analysis of the identified data. The scope of the research consists of the basic level (A1-A2) coursebooks of Gazi University TÖMER- Turkish for Foreigners, Yeni Hitit Turkish for Foreigners, Yeni İstanbul Turkish for International Students and Yedi İklim Turkish language teaching sets, which are widely used in teaching Turkish as a second/foreign language. The data collected was first examined from a cultural perspective and then from a semantic and grammatical perspective. As a result of the research, it was found that the distribution of time expressions in terms of cultural, universal, semantic and structural aspects differed between books and levels, that universal time expressions were generally more common than cultural ones, and that their semantic functions and structural features varied. In this context, suggestions were made regarding the distribution of time expressions in books, especially in terms of cultural, semantic and structural aspects, and their semantic functions and structural features at the basic level.
Benzer Tezler
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarında örtülü anlam kullanımı
Use of implicit meaning in textbooks for teaching Turkish as a foreign language
SEVİM MİCANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiYabancılara Türkçe Öğretimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İBRAHİM ATABEY
- Yabancı dil olarak Türkçe öğretimi ders kitaplarının metin merkezli ölçütler bağlamında incelenmesi
Analysis of teaching Turkish as a foreign language coursebooks in terms of textuality features
YASİN GÖKOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimNevşehir Hacı Bektaş Veli ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEÇİL HİRİK
- Yabancılar için Türkçe ders kitaplarındaki söz varlığı: Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Yabancılar için Türkçe Öğretim Seti örneği
Vocabulary in Turkish textbooks for foreigners: An example of the Turkish Teaching Set prepared for foreigners by Van Yüzüncü Yıl University
HAMİYET GÖKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÖKÇEN GÖÇEN ÖZDEMİREL
- Yabancılar için Türkçe temel düzey (A1-A2) dinleme kitaplarının kazanımlar açısından incelenmesi
Examination of beginner level Turkish listening books for foreigners (A1-A2) in terms of learning outcomes
MERVE CESUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimGazi ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. KEMALETTİN DENİZ
- Yabancılara Türkçe öğretiminde kullanılan okuma kitaplarının söz varlığı: PIKTES Yabancı Öğrenciler İçin Türkçe Hikâyeler Seti örneği
Vocabulary of reading books used in teaching Turkish to foreigners: PIKTES example of Turkish Stories Set For Foreign Students
EYÜP AYDIN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimFatih Sultan Mehmet Vakıf ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUHAMMET SANİ ADIGÜZEL