Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4-6 yaş çocuğu olan ebeveynlerin çocukları ile iletişim şekilleri ve çocukların oyun davranışları arasındaki ilişkinin belirlenmesi
Determining the relationship between parents with 4-6 years old children who attend preschool education institutions with their children and their play behaviours
- Tez No: 938137
- Danışmanlar: PROF. DR. HALE DERE ÇİFTÇİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Çocuk Sağlığı ve Hastalıkları, Child Health and Diseases
- Anahtar Kelimeler: Okul öncesi çocuğu, Oyun, Aile içi iletişim, Aile-çocuk iletişimi ve oyun, Oyun türleri, Preschool children, Play, Family communication, Parent-child communication and play, Types of play
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Kent Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Çocuk Gelişimi Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 160
Özet
Oyun çocukların yaşamındaki en önemli işlevlerinden biridir. Bebek dünyaya geldiği andan itibaren oyun yoluyla içinde yaşadığı dünyayı keşfederken diğer yandan ebeveyni ile etkili iletişim kurmasında da en etkili yollardan biridir. Çocuklar da yaşlarına bağlı olarak farklı türlerde oyun oynarlar. Özellikle 3-6 yaşları kapsayan okul öncesi dönemde çocuklar –mış gibi oyunlar, blok oyunları, manipülatif, hareketli oyunlar gibi farklı oyun davranışlarını sergilerler. Bu oyunları sırasında ebeveynlerin çocukları ile kurduğu iletişim şekli ise çocukların oyun davranışlarını etkilediği düşünülmektedir. Bu araştırma da okul öncesi dönemdeki çocuğu olan ebeveynlerin çocukları ile iletişim şekilleri ile çocuklarının oyun davranışları arasındaki ilişkiyi belirlemek amacıyla planlanmıştır. Bu amaçla okul öncesi dönemde çocuğu olan 573 ebeveyne“Demografik Bilgi Formu”, ebeveynlerin iletişim becerilerini belirlemek amacı ile“Anne-Baba-Çocuk İletişimini Değerlendirme Aracı (ABÇİDA)”ve çocukların oyun davranışlarını belirlemek amacıyla da“Oyun Davranışları Değerlendirme Ölçeği”uygulanmıştır. Verilerin analizinde t testi, ANOVA analizi, Mann Whitney U testi, Kruskall Wallis testi ve korelasyon analizleri kullanılmıştır. Araştırmanın sonunda; ebeveynin çocukları ile iletişiminde ebeveynin yaşına göre çocuklarıyla iletişimlerinde konuşma, mesaj, empati boyutlarında, annelerde ayrıca sözsüz iletişim boyutlarında farklılık bulunmuştur. Çocukların oyun davranışlarının annelerin yaşına göre çocukların blok oyun ve manipülatif oyun boyutlarında farklılık görülürken, baba yaşına göre çocukların blok oyunu, fiziksel oyun, dramatik oyun ve oyun davranışları toplamında farklılık dikkati çekmektedir. Ebeveynin çocukları ile iletişimlerinde hem annelerin hem de babaların öğrenim durumuna göre çocuklarıyla iletişimlerinin konuşma, mesaj, sözsüz iletişim ve empati boyutlarında fark görülmüştür. Çocukların oyun davranışlarında annelerin öğrenim durumuna göre çocukların blok oyun, dramatik oyun ve oyun davranışları toplamında fark görülürken, babaların öğrenim durumuna göre çocukların sadece dramatik oyun ve oyun davranışları toplam puanlarında farklılık saptanmıştır. Ebeveynin çocukları ile iletişiminde aile gelir durumuna göre anne-babaların çocuklarıyla iletişimlerinin sadece konuşma ve empati boyutlarında fark görülürken, çocukların hiçbir oyun davranışlarında aile gelir düzeyine göre fark görülmemiştir. Annenin çalışma durumu incelendiğinde çocuklarıyla iletişimlerinde konuşma, mesaj, sözsüz iletişim ve empati boyutlarında farklılık görülürken, çocukların oyun davranışlarına göre fark bulunmamıştır. Araştırmanın çocuğun demografik bilgileri ile ilgili sonuçlar incelendiğinde, ebeveynlerin çocuklarıyla iletişimlerinin konuşma, empati, dinleme ve ABÇİDA toplam puanlarında çocuğu kız olan ebeveynlerin lehine fark bulunurken, çocukların oyun davranışlarının tüm boyutlarında erkek çocuklar lehine fark belirlenmiştir. Çocuğun yaşına göre 4 yaşında çocuğu olan ebeveynlerin çocukları ile konuşma ve empati kurma boyutlarından aldığı puanlar 5 ve 6 yaşında çocuğu olan ebeveynlere göre daha yüksek bulunurken, mesaj ve sözsüz iletişim boyutlarında 5 yaşında çocuğu olan ebeveynlerin puanlarının daha yüksek olduğu belirlenmiştir. Çocukların oyun davranışlarında ise yaşa göre fark görülmemiştir. Kardeş sayısına göre farklar incelendiğinde, ebeveynlerin çocuklarıyla iletişim konuşma boyutunda 2 veya daha fazla kardeşe sahip olan çocukların ebeveynlerinin konuşma puanlarının yüksek olduğu belirlenirken, çocukların oyun davranışlarında fark olmadığı dikkati çekmiştir. Ebeveynlerin çocukları ile iletişimleri ile çocukların oyun davranışları arasındaki ilişki incelendiğinde bazı iletişim boyutları ile bazı oyun davranışları arasında ilişki belirlenmiştir. Oyun davranışları ve fiziksel oyun puanlarının konuşma puanları ile negatif yönde, mesaj ve sözsüz iletişim boyutlarında ise pozitif yönde ilişki tespit edilmiştir. Yani ebeveynlerin konuşma puanları artarken, çocukların oyun davranışları toplam puanı ve fiziksel oyun puanları azalmakta ancak mesaj ve sözsüz iletişim puanları artarken oyun davranışları toplam puanı ve fiziksel oyun puanları artmaktadır. Blok oyunları ile ABÇİDA toplam, konuşma ve empati puanları ile negatif yönde, mesaj puanı ile pozitif yönde düşük düzeyde ilişki bulunmuştur. Yani, ABÇİDA toplam puan, konuşma ve empati puanları artarken, çocukların blok oyun puanları azalmaktadır. Ancak mesaj puanları artarken blok oyun puanları da artmaktadır. Manipülatif oyun ile mesaj ve sözsüz iletişim puanları arasında ise pozitif yönde, yani mesaj ve sözsüz iletişim puanları artarken manipülatif oyun puanları artmaktadır. Dramatik oyun ile mesaj puanları arasında da pozitif yönde, yani mesaj puanları artarken dramatik oyun puanları arttığı görülmüştür.
Özet (Çeviri)
Play is one of the most crucial functions in a child's life. From the moment a baby is born, play serves as a means for discovering the world they live in and as one of the most effective ways to establish communication with their parents. Children engage in different types of play depending on their age. Particularly during the preschool period (ages 3-6), children display various play behaviors such as pretend play, block play, manipulative play, and physical play. It is believed that the communication style of parents with their children significantly influences these play behaviors. This study aimed to examine the relationship between the communication styles of parents with preschool-aged children and the play behaviors of these children. A total of 573 parents with preschool-aged children were included in the study. Data were collected using the“Demographic Information Form,”the“Parent-Child Communication Evaluation Tool (PCCET)”to assess parents' communication skills, and the“Play Behavior Evaluation Scale”to determine children's play behaviors. Statistical analyses included t-tests, ANOVA, Mann-Whitney U tests, Kruskal-Wallis tests, and correlation analyses. Key findings of the study revealed that parental communication styles varied based on parents' age, with differences observed in verbal communication, messaging, and empathy dimensions. For mothers, non-verbal communication also showed variations. Regarding children's play behaviors, differences were noted in block play and manipulative play based on mothers' age, while fathers' age was associated with variations in block play, physical play, dramatic play, and overall play behavior scores. The study also found that parents' educational levels influenced their communication with their children across verbal communication, messaging, non-verbal communication, and empathy dimensions. In terms of children's play behaviors, mothers' education level was associated with differences in block play, dramatic play, and overall play scores, whereas fathers' education level impacted only dramatic play and total play behavior scores. Income level influenced parental communication in terms of verbal communication and empathy but did not impact children's play behaviors. Mothers' employment status showed differences in verbal communication, messaging, non-verbal communication, and empathy but did not affect children's play behaviors. Analyzing children's demographic characteristics revealed that parents of daughters had higher scores in verbal communication, empathy, and listening dimensions, while boys scored higher in all dimensions of play behavior. Parents with 4-year-old children scored higher in verbal communication and empathy compared to parents of 5- and 6-year-olds, while parents of 5-year-olds scored higher in messaging and non-verbal communication. No significant differences were observed in children's play behaviors based on age. Regarding sibling count, parents of children with two or more siblings scored higher in verbal communication, while no differences were found in children's play behaviors. Correlation analysis indicated relationships between certain parental communication dimensions and specific play behaviors. For instance, total play behavior and physical play scores showed a negative correlation with verbal communication scores but a positive correlation with messaging and non-verbal communication scores. Similarly, block play scores were negatively correlated with total PCCET, verbal communication, and empathy scores but positively correlated with messaging scores. Manipulative play was positively correlated with messaging and non-verbal communication scores, while dramatic play was positively correlated with messaging scores. These findings suggest that as verbal communication scores increase, children's overall play behavior and physical play scores decrease, whereas higher messaging and non-verbal communication scores are associated with increases in overall play behavior and physical play scores. The study emphasizes the importance of parental communication styles in shaping children's play behaviors and provides valuable insights for parents and educators to support children's developmental processes.
Benzer Tezler
- COVID-19 pandemi öncesi ve pandemi sürecinde 4-6 yaş çocuklarının dijital oyun bağımlılık eğilimleri ve ebeveyn rehberlik stratejilerinde görülen farklılıkların incelenmesi
Examination of digital play addiction tendencies and differences in parental mediation of 4-6 years old children during pre-COVID-19 and pandemic period
MÜZEYYEN GÜZEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NESRİN IŞIKOĞLU
- Okul öncesi dönem çocukların ebeveynlerinin babasavar annelik düzeyleriyle anne-babanın çocuğa yönelik ilgisi arasındaki ilişkinin incelenmesi
The investigation of the relationship between maternal gatekeeping levels and parental involvement of parents of preschool children
EMRE İNCE
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURCU ÖZDEMİR BECEREN
- Okul öncesi dönemdeki çocuk rutinleri ile sosyal becerileri ve duygu düzenleme becerileri arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between child routines, social skills and emotion regulation skills of preschool children
MERVE KARAOĞLU KAPLANCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiUygulamalı Psikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İDİL ARASAN DOĞAN
- Anaokuluna devam eden çocukların ebeveynleri ile ilişkilerinin çocukların oyun davranışlarına etkisinin incelenmesi
The examination of the relation among the children and their parents and its effects on the playing behaviors of the children attending kindergarten
SİBEL VATANSEVER
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül ÜniversitesiAile Eğitimi ve Danışmanlığı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. TOLGA GÜNVAR
- Okul öncesi eğitim kurumlarına devam eden 4-5 yaş çocukların bakış açısı alma düzeyleri ile anne tutumları arasındaki ilişkinin incelenmesi
Examination of the relationship between perspective taking levels of preschool students aged 4- 5 years and maternal attitudes
HANDE HALAVURT
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Eğitim ve ÖğretimBursa Uludağ ÜniversitesiTemel Eğitim Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ELVAN ŞAHİN ZETEROĞLU