Tekstil sektöründe Bulanık AHP ve MAUT metodu ile sürdürülebilir iplik tedarikçisi seçimi
Sustainable yarn supplier selection with Fuzzy AHP and MAUT method in the textile industry
- Tez No: 938241
- Danışmanlar: DOÇ. DR. NİHAN KABADAYI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endüstri ve Endüstri Mühendisliği, Çevre Mühendisliği, İşletme, Industrial and Industrial Engineering, Environmental Engineering, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Sürdürülebilirlik, Tedarikçi Seçimi, Çok kriterli karar verme yöntemleri, Bulanık AHP Yöntemi, MAUT Yöntemi, Sustafnabflfty, Supplfer Selectfon, Multf-crfterfa Decfsfon Makfng Methods, Fuzzy AHP Method, MAUT Method
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Üretim Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 141
Özet
Sürdürülebilirlik kavramı günümüzde işletmelerin çevre, sosyal ve ekonomik yönlerde önemsediği ve süreçlerinde benimsediği bir anlayış haline gelmiştir. Bu durumla birlikte tedarik zinciri yönetiminin içerisine sürdürülebilirlik faaliyetleri entegre edilmekte ve sürdürülebilir tedarik zinciri yönetimi anlayışının değeri artmaktadır. Üretim sektöründe yer alan tedarikçiler, firmalar tarafından ürünlerinin kaliteli olmasının yanında sürdürülebilirlik performansına göre de değerlendirilmektedir. Bu yüzden işletmelerin üretimlerini devam ettirdikleri süreçlerde, sadece ürün ve hizmet kalitesinde beklentileri karşılamaları günümüz sürdürülebilirlik anlayışında yeterli olmamaktadır. Üretim esnasında çevre yasal koşulların karşılanması, çalışanlarının çalışma imkanlarında ILO (International Labour Organization) ilkelerinin benimsenmesi, çevreye karşı duyarlı kimyasallar kullanılması, eğitim ve gelişime önem verilmesi, enerji tüketim miktarlarının kayıt altına alınması ve iyileştirme çalışmalarının yapılması gibi konularda, firmalar için tedarikçi değerlendirme ve seçimlerinde önem teşkil etmektedir. Bu tez çalışmasının ilk aşamasında tedarik zinciri, tedarik zinciri yönetimi, sürdürülebilirlik, çok kriterli karar verme yöntemleriyle ilgili konulara yer verilmiştir. Metot olarak Bulanık AHP (Analitik Hiyerarşi Prosesi) ve MAUT (Multi-Attribute Utility Theory) yöntemleri kullanılmıştır. Bu çalışmada literatürde yapılan araştırmalarda kullanılan ekonomik, çevre ve sosyal 3 ana kriter ve 21 adet alt kriter belirlenmiştir. Kriterlerin ağırlık oranlarını belirlerken Bulanık AHP, belirlenen kriter ağırlıkları yardımıyla toplam fayda değerleri elde edip sürdürülebilir tedarikçiyi belirlemede ise MAUT yöntemi kullanılmıştır. Tez uygulamasında işletmenin hizmet aldığı 3 adet iplik tedarikçisi arasında değerlendirilme yapılmıştır. Bu iplik tedarikçileri tezde“Tedarikçi 1”,“Tedarikçi 2”ve“Tedarikçi 3”olarak nitelendirilmiştir. Bulanık AHP ve MAUT yönteminin kullanılması sonucunda 3 iplik tedarikçisinin de toplam fayda değeri ortaya çıkmıştır. Uygulama sonucunda, firmalar arasında en yüksek toplam fayda değerine sahip olan tedarikçi 3 sürdürülebilir iplik tedarikçisi olarak belirlenmiştir.
Özet (Çeviri)
Sustainability concept have become an understanding that is taken seriously and embraced in environmental, social and economic aspects. With this situation, sustainability activities are integrated into supply chain management and the value of sustainable supply chain management is increasing. Suppliers in the production sector are evaluated by companies according to their sustainability performance as well as the quality of their products. Therefore, in today's sustainability understanding, it is not enough for businesses to meet expectations only in terms of product and service quality in the processes where they continue their production. During production, meeting environmental legal conditions, adopting ILO (International Labor Organization) principles in employees' working opportunities, using environmentally sensitive chemicals, giving importance to education and development, recording energy consumption amounts and carrying out improvement studies are important issues for companies in supplier evaluation and selection. In the first stage of this thesis, topics related to supply chain, supply chain management, sustainability, multi-criteria decision-making methods were included. Fuzzy AHP (Analytical Hierarchy Process) and MAUT (Multi Attribute Utility Theory) methods were used as methods. In this study, 3 main economic, environmental and social criteria and 21 sub-criteria used in the researches made in the literature were determined. Fuzzy AHP was used to determine the weight ratios of the criteria, and MAUT method was used to obtain total benefit values with the help of determined criteria weights and to determine the sustainable supplier. In the thesis application, an evaluation was made among 3 yarn suppliers from which the company received service. These yarn suppliers are defined as“Supplier 1”,“Supplier 2”and“Supplier 3”in the thesis. As a result of using the fuzzy AHP and MAUT method, the total benefit value of all 3 yarn suppliers was revealed. As a result of the application, supplier 3, which has the highest total benefit value among the companies, was determined as the sustainable yarn supplier.
Benzer Tezler
- Tekstil sektöründe tedarikçi seçiminin bulanık mantık ile uygulaması
Supplier selection application with fuzzy logic approach in textile industry
GİZEM DEMİRTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. COŞKUN ÖZKAN
- Bulanık AHP/bulanık VZA yöntemleri kullanılarak tedarikçi performansının ölçülmesi: Tekstil sektöründe bir uygulama
Measurement of supplier performance using fuzzy AHP/fuzzy dea methods: A case study in textile sector
YUSUF ERSOY
Doktora
Türkçe
2018
İşletmeNevşehir Hacı Bektaş Veli Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NURİ ÖZGÜR DOĞAN
- Tedarikçi performans değerlendirilmesinde bulanık çok kriterli karar verme yöntemlerinin kullanılması ve tekstil sektöründe bir uygulama
Using fuzzy multi criteria desicion making methods in suplier performance evulation and a study in the textile industry
BURÇİN ORAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiTekirdağ Namık Kemal ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ULVİYE POLAT
- Bulanık AHP ve QFD yöntemleri ile müşteri odaklı ürün tasarımı: Türk tekstil firmasının Güneydoğu Asya örneği
Customer focused product design with fuzzy AHP and QFD methods: A Southeast Asia example of a Turkish textile company
BUSE SOLAK
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Endüstri ve Endüstri MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BAHADIR GÜLSÜN
DOÇ. DR. İREM OTAY
- Tekstil sektöründe ERP sistemi seçimine uzman sistem yaklaşımı
An expert system approach to the ERP system selection process in textile industry
UTKUN ŞAHİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2007
Endüstri ve Endüstri Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Mühendisliği Ana Bilim Dalı
Y.DOÇ.DR. UFUK CEBECİ