Geri Dön

Sürdürülebilirlik kapsamında karbon ayak izi çalışmalarının bibliyometrik analizi

Bibliometric analysis of carbon footprint studies within the scope of sustainability

PDF İndir

  1. Tez No: 938995
  2. Yazar: RUKİYE SEFANUR ALTAY
  3. Danışmanlar: PROF. DR. ASUDE ATEŞ, DR. ÖĞR. ÜYESİ HÜLYA DEMİREL
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Çevre Mühendisliği, Environmental Engineering
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Sakarya Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 87

Özet

Bu çalışma gün geçtikçe artan iklim değişikliği ile mücadele çalışmalarına ışık tutmak amacıyla bugune kadar yapılan bilimsel karbon ayak izi çalışmalarının bibliyometrik analiz yoluyla incelemesini sunmaktadır. Kaynakların bilinçsiz kullanımı, artan enerji ihtiyacı, sanayinin gelişmesinden kaynaklanan antropojenik etkiler sonucu dünya iklimi negatif yönlü değişime uğramaktadır. Küresel ölçekte gerçekleşen iklim değişimleri uzun süreli olup geri dönüşü olmayan birçok sonucu beraberinde getirmektedir. Buzulların erimesi, tatlı su kaynaklarının tükenmesi, karaların sular altında kalması, biyoçeşitliliğin yok olması yüksek sıcaklık artışları, kuraklık, ani yağış ve sel baskınları gibi durumlar iklim değişimlerinin görülen ve görülmeye devam edebilecek olan etkileridir. Küresel iklim değişikliği ile mücadelede“sürdürülebilirlik”kavramından yola çıkılarak çeşitli iyileştirme faaliyetleri gerçekleştirilmeye başlanmıştır. Sürdürülebilirlik, gelecek nesillerin ihtiyaçlarını göz önünde bulundurarak bugünün ihtiyaçlarını karşılamak olarak ifade edilmektedir. Sürdürülebilirlik kavramı faklı disiplinlere ait çalışmalarda karşımıza çıkmaktadır. Çevresel sürdürülebilirlik bu kavramın temel bileşenlerindendir. İklim değişimleri ile mücadele için çevresel sürdürülebilirlik büyük önem taşımaktadır. Çevresel anlamda sürdürülebilirliği sağlamak amacıyla yapılan çalışmaların başında endüstiyel alanlarda karbon ayak izi belirlenmesi ve buna bağlı olarak iyileştirme faaliyetlerine yönelik uygulamalar yer almaktadır. Karbon ayak izi, ürünlerin ve hizmetlerin üretimi kullanımı ve bertarafında ortaya çıkan karbon emisyonlarının bir ölçüsü olarak ortaya çıkan bir kavramdır. Enerji üretimi, ulaşım, sanayinin gelişmesi gibi faaliyetler karbon emisyonunun artmasına sebep olmaktadır. Küresel anlamda karbon emisyonunun azaltılması için başta Avrupa olmak üzere dünya genelinde bu konuyla ilgili olarak hedefler belirlenlenmiştir. Belirlenen hedefleri yerine getirme aşamasında çeşitli yol haritaları ve eylem planları sunulmaktadır. Türkiye'nin taraf olduğu Avrupa Yeşil Mutabakat bu hedefler doğrultusunda atılmış olan önemli adımlardan biridir. Avrupa Yeşil Mutabakat karbon nötr hedefleri ile karbon azaltımında önemli bir rol oynamaktadır. AYM kapsamında 2050 yılında Avrupa'nın ilk karbon nötr kıta olması ve atmosferdeki karbon emisyonlarının sanayi devrimi öncesindeki seviyelere getirilmesi amaçlanmaktadır. Karbon ayak izi çalışmaları bu hedeflerin başlangıç basamağı olarak görülebilmektedir. Bu çalışmada amaç karbon ayak izi çalışmalarının küresel anlamdaki mevcut durumunu, ilerleyişini ve ülkeler bazında dağılımını bibliyometrik analiz yoluyla belirlenmesini sağlamaktır. Bibliyometrik analiz, mevcut çalışmaların etkileşimlerini ve ileride yapılacak olan çalışmalar için araştırmacılara bir yol gösterici olma özelliği taşımaktadır. Elde edilen analiz sonuçları ile konu ile ilgili bütüncül bir bakış açısı ortaya konulmuş olup, gelecek çalışmalara ışık tutacak öneriler sunulmuştur.

Özet (Çeviri)

This study presents an examination of carbon footprint studies, one of the working methods put forward in order to combat the ever-increasing climate change. As a result of anthropogenic effects resulting from situations such as unconscious use of resources, increasing energy demand, and industrial development, the world's climate is undergoing negative changes. These global climate changes are long-term and bring with them many irreversible results. Melting of glaciers, depletion of freshwater resources, flooding of lands, loss of biodiversity, high temperature increases, droughts, sudden rains and floods are the symptoms of climate change that are seen and may continue to be seen. The concept of“sustainability”has been put forward in order to combat global climate change. Sustainability is expressed as meeting the needs of today by considering the needs of future generations. The concept of sustainability appears among different disciplines. Environmental sustainability is one of the basic components of this concept. Environmental sustainability is of great importance for combating climate change. In this study, the analysis of studies involving the“carbon footprint”application, which aims to ensure environmental sustainability, has been carried out. Carbon footprint is a concept that emerged as a measure of carbon emissions generated during the production, use and disposal of products and services. Activities such as energy production, transportation and industrial development cause carbon emissions to increase. Targets have been determined to reduce carbon emissions globally. Various roadmaps and action plans have been presented in order to achieve the determined targets. The European Green Agreement, to which Turkey is a party, is one of the important steps taken towards these targets. The European Green Agreement plays an important role in carbon reduction with its carbon neutral targets. The aim here is to bring carbon emissions in the atmosphere to levels before the industrial revolution. Determining the carbon footprint can be seen as the starting step of these targets. The purpose of this analysis is to determine the current status, progress and distribution of carbon footprint studies globally by country. Detailed results were obtained by selecting bibliometric analysis as the analysis method. Bibliometric analysis serves as a guide for researchers for the interactions of existing studies and future studies. A holistic perspective on the subject has been presented with the obtained analysis results. As a result of this thesis, the articles published between 2020-2024 on the subject of carbon footprint were analyzed using the bibliometric analysis method. It was determined that 8539 articles were published in the search on sustainability, 1233 in the search on environmental sustainability, 2756 in the search on footprint and 1305 in the search on carbon footprint in the Web of Science database between 2020-2024. Only 14.44% of the articles on sustainability were written in the sub-topic of environmental sustainability. It is estimated that the remaining articles were written in the fields of economic sustainability and social sustainability, which are the other main components of sustainability. Footprint studies are carried out to determine the human impact on the environment in order to ensure environmental sustainability. Although the articles on footprint are a sub-category of environmental sustainability, it is thought that they also include the footprints of other sustainability components. The reason why the articles on the green deal are still quite few is that the agreement was signed in 2019. Since the studies on carbon footprint and sustainability issues started to be conducted at earlier dates, a visible difference emerges. The studies on carbon footprint, which are the last link in this hierarchy, are planned to zero carbon emissions by 2050 within the scope of the European Green Deal and to leave no region behind in this regard. It is a very important issue for the zero carbon target targeted within the scope of the European Green Deal. In order for the carbon rate in the atmosphere to return to its former balance, studies on carbon footprint should be created. As a result of the studies conducted in this field, carbon emissions will be detected and precautions will be taken. In the thesis study, it was determined that the vast majority of the articles on carbon footprint were carried out around life cycle analysis. From here, it was determined that conclusions regarding carbon footprint reduction could be reached by conducting life cycle analysis. The distribution of these articles on carbon footprint by country, changes by year, other keywords used together with them, and the Q values of the published journals were examined. It was determined that 79.6% of the Q values were published at the Q1 level. From here, global publications on carbon footprint are sufficient and reliable in terms of information and content production. Since countries differ in terms of their sensitivity to climate change in terms of their development levels and geographically, studies on the subject also vary depending on these factors. However, since global climate change causes temperature increases in common for all countries, all countries should show the necessary sensitivity on the subject. In addition to these, countries where industry is developed and where the use of fossil fuels for industry continues should be at the forefront of carbon footprint studies and studies aimed at reducing greenhouse gas emissions. One of the goals of the European Green Deal is to ensure sustainable economy while achieving carbon zero targets and not to leave low-development countries behind in these developments. All countries globally should reduce the use of fossil fuels and ensure the transition to renewable energy sources as soon as possible. In addition to ensuring the transition to renewable energy, efficient use of resources, energy saving and the development of technologies related to these issues are required. In the examination of the data obtained in this study, it is seen that articles on carbon footprint serve the purposes of sustainable development goals. It is seen that they serve the purposes of responsible production and consumption, sustainable city and community. The purpose of responsible production and consumption can be explained by the efficient use of resources and energy saving. We can also say that carbon footprint studies have an important place in the creation of sustainable cities. A sustainable city cannot be achieved without activities such as carbon reduction, efficient use of resources, and transition to renewable energy. In this study, all these problems and solutions are examined from a holistic perspective and data is presented to guide researchers. The purpose of analyzing articles that include carbon footprint studies is to analyze the keywords of the studies that are currently available and to identify other concepts related to carbon footprint. These concepts have helped to determine the research methods in which carbon footprint studies are included or in carbon footprint studies. At the same time, the analysis of the institutions and organizations in which the articles are published is a guide in determining the quality levels of the research on the subject and the competence on the subject.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    961684

    Ortaokul düzeyinde çevre eğitimi ile ilgili yapılan makalelerin bibliyometrik ve metin madenciliği analizi

    Bibliometric and text mining analysis of articles on environmental education at the middle school level

    TUĞBA TURUN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Eğitim ve ÖğretimHatay Mustafa Kemal Üniversitesi

    Matematik ve Fen Bilimleri Eğitimi Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ABDULKADİR ÖZKAYA

  2. Tez No

    827335

    Bankacılık sektöründe karbon ayak izi uygulamaları ve TuREFF – TurSEFF projesi sonuçları

    Carbon footprint applications in the banking sector and TuREEFF – TurSEFF project results

    İLHAN AKSU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    BankacılıkBolu Abant İzzet Baysal Üniversitesi

    İktisat Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ ERDOĞAN KOTİL

  3. Tez No

    702216

    Bazı popüler diyetler ile Türkiye beslenme rehberi önerilerinin sera gazı emisyonları, su ayak izleri ve diyet kalitelerin karşılaştırılması

    Comparison of greenhouse gas emissions, water footprints and dietary quality of some popular diets and Turkey nutrition guide recommendations

    MEHMETCAN KEMALOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    Beslenme ve DiyetetikErciyes Üniversitesi

    Beslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NESLİHAN ÇELİK

  4. Tez No

    445079

    Yeşil liman yaklaşımı ve liman işletmelerinde sürdürülebilirlik

    Green port approach and sustainability in port authorities

    GİZEM DİLEK GÜLTEPE MATARACI

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. FATMA GÜLEN İSKENDER

  5. Tez No

    557085

    İnşaat sektöründe karbon ayak izi ve örnek hesaplamalar

    Carbon footprint of construction sector and sample calculations

    SENA AHMETOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Çevre Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Çevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYŞE GÜL TANIK

Geri Dön