Dijital ekosistem içerisinde metaverse ve yapay zekânın yeri ve gazetecilik/habercilik pratiklerine etkisi
The place of metaverse and artificial intelligence in the digital ecosystem and its effect on journalism practices
- Tez No: 939277
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZEYNEP YELDA KADIOĞLU
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Yapay zekâ, Metaverse, Dijitalleşme, Medya, Dijital medya, Artificial İntelligence, Metaverse, Digitalization, Media, Digital Media
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Medya Ekonomisi ve İşletmeciliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 203
Özet
Teknolojik gelişmeler bireylerin hayatlarını derinden etkilemiş ve birçok sektörün iş ve işleyişinde bir paradigma değişimi yaşanmıştır. Bu dönüşüm medya endüstrisinde de kendisini göstermiş, bizleri metaverse ve yapay zekâ gazeteciliği kavramları ile tanıştırmıştır. Başta sanal gerçeklik olmak üzere metaverse teknolojileri, enformasyonun üretim, tüketim ve dağıtım pratiklerine yeni bir boyut kazandırmıştır. Bu bağlamda bireylerin gerçeklik algısı şekillenmiş, sanal olanla gerçek arasındaki çizgi bulanıklaşmıştır. Böylece sürükleyici ya da metaverse gazeteciliği olarak tanımlanan, simülasyon evreninde haber tüketimi deneyimi ilgi görmeye başlamıştır. Yapay zekâ teknolojilerinin gazetecilik pratiklerinde kullanımı ise haber ve içerik üretim süreçlerini otomatikleştirmiştir. Bu durum medya kuruluşu, gazeteci ve tüketicinin geleneksel rollerinde dramatik bir dönüşüme neden olarak çeşitli avantaj ve dezavantajları beraberinde getirmiştir. Bu çalışmanın amacı; metaverse ve yapay zekâ teknolojilerinin gazetecilik pratiklerine olan etkilerini incelemektir. Bu bağlamda tarihsel ve kuramsal bir anlatının ardından bu teknolojilerin ve bileşenlerinin dijital dünyadaki konumları detaylı olarak açıklanmıştır. Uygulama kısmında yapay zekâ modelleri ve uzmanlarla yapılan mükalatlarla metaverse ve yapay zekâ teknolojilerinin piyasa dinamiklerine, iş gücüne ve ekosisteme etkileri incelenmiştir. Ayrıca ülkemizde ve küresel medya kuruluşlarında bu teknolojilerin hangi düzeyde, nasıl kullanıldığına dair örneklere yer verilmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen bulgulara göre, metaverse teknolojilerine olan ilginin gerileme evresinde olduğu fakat yapay zekânın gazetecilikte kullanımının ise artış gösterdiği görülmüştür. Küresel medyada sistemli hale gelen yapay zekâ kullanımı Türkiye özelinde kişisel tercihler düzeyinde kalmış ve henüz kurumsallaşamamıştır. Robot gazeteciliğin haber odalarında kullanımı ile bilgiye ulaşma ve hız konusunda kazanımlar yaşanmış fakat makinanın emeğin ve işgücünün yerini alacağına dair tartışmalar ortaya çıkmıştır. Bu çerçevede medya şirketlerinin kar maksimizasyonlarını artırma yönelimleri gazetecileri endişelendirmekte ve insan-makine arasındaki roller tartışılmaktadır. Ayrıca yapay zekânın haber odalarında kullanımıyla habere güvenilirlik, telif hakkı, doğruluk ve etik gibi tartışmalar ortaya çıkmıştır.
Özet (Çeviri)
Technological developments have deeply affected the lives of individuals and there has been a paradigm shift in the business and functioning of many sectors. This transformation has also manifested itself in the media industry, introducing us to the concepts of metaverse and artificial intelligence journalism. Metaverse technologies, especially virtual reality, have added a new dimension to the production, consumption and distribution practices of information. In this context, individuals' perception of reality has been shaped, and the line between the virtual and the real has been blurred. Thus, the experience of news consumption in the simulation universe, which is defined as immersive or metaverse journalism, has started to attract attention. The use of artificial intelligence technologies in journalism practices has automated news and content production processes. This has led to a dramatic transformation in the traditional roles of media outlets, journalists, and consumers, bringing with it various advantages and disadvantages. The aim of this study; to examine the effects of metaverse and artificial intelligence technologies on journalism practices. In this context, after a historical and theoretical narrative, the positions of these technologies and their components in the digital world are explained in detail. In the application part, the effects of metaverse and artificial intelligence technologies on market dynamics, workforce and ecosystem were examined with artificial intelligence models and interviews with experts. In addition, examples of how and at what level these technologies are used in our country and global media organizations are included. According to the findings obtained within the scope of the research, it has been observed that the interest in metaverse technologies is in the decline phase, but the use of artificial intelligence in journalism has increased. The use of artificial intelligence, which has become systematic in the global media, has remained at the level of personal preferences in Turkey and has not yet been institutionalized. With the use of robot journalism in newsrooms, there have been gains in access to information and speed, but discussions have emerged that the machine will replace labor and workforce. In this context, the tendency of media companies to increase their profit maximization worries journalists and the roles between man and machine are discussed. In addition, with the use of artificial intelligence in newsrooms, debates such as reliability, copyright, accuracy and ethics have arisen.
Benzer Tezler
- Metaverse şirketlerinin pazarlama iletişimi faaliyetleri ve uygulamaları: Fortnite ve Roblox üzerine vaka incelemesi
Marketing communication activities and practices of Metaverse companies: Case study on Fortnite and Roblox
MUHAMMED ENES GÜRDAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Halkla İlişkilerBandırma Onyedi Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİCRAN ÖZGÜNER KILIÇ
- Türkiye'deki esporcuların haklarının ve espor ekosistemi içerisinde işlenen kişisel verilerinin değerlendirilmesi
Assessment of the rights of esports players in turkey and their personal data processed within the esports ecosystem
DOĞANER DOĞANAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Hukukİstanbul Bilgi ÜniversitesiBilişim ve Teknoloji Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA KESER BERBER
- A study of sustainable financing for the Turkish urban infrastructure and urban regeneration projects: United Kingdom shared ownership model
Türkiye kentsel altyapı ve kentsel dönüşüm projelerinin sürdürülebilir finansmanı üzerine bir çalışma: Birleşik Krallık paylaşımlı mülkiyet modeli
MURAT İNCİK
Doktora
İngilizce
2022
EkonomiHasan Kalyoncu Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURULLAH AKBULUT
- Pazar odaklılığın firma performansına etkisinde cezbedici pazarlamanın moderatör rolü: Ankara'da faaliyet gösteren startuplar üzerine bir uygulama
The effects of market orientation on firm performance and the moderating role of inbound marketing on this relationship: A research on startups in Ankara
BEGÜM ŞAHİN
- Dijital reklamcılıkta medya planlama: Programatik ekosistem
Media planning in digital advertising: Programatic ecosytem
AYŞEGÜL GÜMRÜKÇÜ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
ReklamcılıkOndokuz Mayıs ÜniversitesiGörsel İletişim Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ TOMAK