Pediatrik üst gastrointestinal sistemin değerlendirilmesinde floroskopik incelemelerin tanısal katkısı
The diagnostic contribution of fluoroscopic examinations in the evaluation of the pediatric upper gastrointestinal system
- Tez No: 939587
- Danışmanlar: PROF. DR. KAAN ESEN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Radyoloji ve Nükleer Tıp, Radiology and Nuclear Medicine
- Anahtar Kelimeler: floroskopi, pediatrik, özofagus, mide, duodenum, üst gastrointestinal trakt, fluoroscopy, pediatric, esophagus, stomach, duodenum, upper gastrointestinal tract
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Radyoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 104
Özet
Pediatrik yaş grubunda üst gastrointestinal sistem (GİS) patolojileri özofagus, mide ve duodenumun yapısal-fonksiyonel anomalilerini içeren ve sık karşılaşılan hastalık grubudur. Kusma, karın ağrısı, regürjitasyon, kilo kaybı, tekrarlayan akciğer enfeksiyonları gibi geniş bir semptomatoloji mevcut olup özellikle bu yaş grubunda ciddi klinik sonuçlara yol açabilmektedir. Floroskopik incelemeler baryum ya da suda çözünebilir kontrast maddeler kullanılarak gerçekleştirilen dinamik incelemeler olup GİS patolojilerinin değerlendirilmesinde oldukça önemli bir yere sahiptir. Kolay uygulanabilirliği, non-invaziv yapısı, düşük doz tekniklerin sağladığı avantajlar ve pre/postoperatif değerlendirmelerdeki etkin rolü ile floroskopi, pediatrik yaş grubunda GİS'in değerlendirilmesinde sıklıkla ilk basamak görüntüleme yöntemi olarak tercih edilmektedir. Bu çalışmada Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Radyoloji Anabilim Dalı'nda, 2009-2024 yılları arasında özofagus pasaj grafisi ve özofagus-mide-duodenum grafisi çekilen 1402 hasta retrospektif olarak değerlendirilmiştir. Tüm hasta grubu, sistemimizde kayıtlı olan klinik veriler, cerrahi bulgular ve endoskopi, sintigrafi, bilgisayarlı tomografi gibi ek tetkikler ile birlikte değerlendirilmiştir. Çalışmamızda en sık izlenen patoloji gastroözofageal reflü (GÖR) olup hasta grubunun %12,6'sında saptanmıştır. Floroskopide reflü izlenen olguların %96'sında ve floroskopide normal olarak değerlendirilen hastaların %73'ünde GÖR sintigrafisi pozitif sonuçlanmıştır. İkinci en sık izlenen patoloji, hastaların %5,3'ünde (74 hasta) saptanan özofageal darlıktır. Klinik öykü ve endoskopi sonuçlarına göre özofageal darlık saptanan olguların büyük çoğunluğunu %52,7 (39 hasta) ile post-op özofagus atrezisi ve %32,4 (24 hasta) ile korozif özofajit tanısı bulunan çocuklar oluşturmaktadır. Ayrıca floroskopik olarak özofageal darlık izlenen hastaların %91,9'unda darlık endoskopik olarak da teyit edilmiştir. Üçüncü sıklıkta izlenen patoloji ise hastaların %2,5'inde (35 hasta) izlenen eksternal özofageal basıdır. En sık bası nedeni başta aberran sağ subklavyan arter olmak üzere vasküler ring patolojileri sonrasında ise mediasten kitleleri olarak tespit edilmiştir. Floroskopide saptanan eksternal bası, BT ile yapılan incelemelerde hastaların %92,8'inde doğrulanmıştır. Mide ve duodenum patolojileri daha nadir olarak hastaların %0,1'inde (14 hasta) gözlenmiştir. 1 hastada hipertrofik pilor stenozu, 1 hastada gastrik lenfoma ve 12 hastada duodenal darlık saptanmıştır. Duodenal darlık sebebi olarak 3 hastada intestinal malrotasyon ve Ladd bantları, 2 hastada anüler pankreas, 2 hastada duodenal web, 1 hastada duodenal ülser, 1 hastada ateşli silah yaralanmasına bağlı striktür saptanmıştır. Daha nadir görülen patolojiler; tüm hasta grubunun %0,6'sında (8 hasta) diyafragmatik herni, %0,5'inde (7 hasta) diyafram elevasyonu ve %0,5'inde (7 hasta) akalazyadır. Çalışmamızda floroskopi ile en sık patoloji GÖR olarak saptanmış ve reflü sintigrafisi ile yapılan karşılaştırmalı değerlendirmede floroskopinin GÖR tanısında yüksek spesifite ve düşük sensiviteye sahip olduğu görülmüştür. İkinci en sık patoloji olan özofageal darlıkta en sık karşılaşılan etyolojik nedenler postoperatif özofagus atrezisi ve korozif özofajittir. Üçüncü sıklıkta izlenen patoloji olan eksternal özofageal basıda başlıca etyolojik nedenler vasküler ring patolojileri ve mediastinal kitleler olarak belirlenmiştir. Bu hastaların neredeyse tamamında floroskopi bulgularının BT veya endoskopi ile teyit edilmiş olması floroskopik incelemelerin tanısal güvenilirliğini ortaya koymaktadır. Daha nadir izlenen mide-duodenum patolojilerinde, genellikle non-spesifik darlık bulguları saptanmış ve bu vakalar ileri tetkikler ile doğrulanmıştır. Duodenal web, anüler pankreas ve diyafragmatik herni sıklığının literatüre göre yüksek, intestinal malrotasyon sıklığının ise benzer olduğu tespit edilmiştir. Yine akalazya sıklığı literature kıyasla belirgin yüksek bulunmuş ve neredeyse hastaların tamamı cerrahi olarak tedavi edilmiştir. Sonuç olarak bu veriler, floroskopik incelemelerin özellikle invaziv işlemleri tolere edemeyen pediatrik yaş grubunda yüksek doğruluk oranıyla kritik bir tanı aracı olduğunu ve ileri tetkiklere rehberlik edebileceğini ortaya koymaktadır.
Özet (Çeviri)
Upper gastrointestinal system (GIS) pathologies in the pediatric age group encompass structural and functional anomalies of the esophagus, stomach, and duodenum, representing a frequently encountered disease category. A wide range of symptoms, including vomiting, abdominal pain, regurgitation, weight loss, and recurrent pulmonary infections, may result in severe clinical outcomes in this population. Fluoroscopic examinations, which are dynamic imaging studies performed using barium or water-soluble contrast agents, play a crucial role in evaluating GIS pathologies. Owing to its ease of application, non-invasive nature, advantages offered by low-dose techniques, and effective role in both preoperative and postoperative assessments, fluoroscopy is often preferred as the first-line imaging modality in pediatric patients. In this study, a retrospective analysis was conducted on 1402 patients who underwent esophageal transit studies and esophagogastroduodenography between 2009 and 2024 at the Department of Radiology, Mersin University Faculty of Medicine. The entire patient group was evaluated alongside available clinical data, surgical findings, and additional investigations such as endoscopy, scintigraphy, and computed tomography. The most frequently observed pathology was gastroesophageal reflux (GER), identified in 12.6% of patients. Among cases where reflux was detected fluoroscopically, 96% also had positive scintigraphy results, while 73% of patients who were assessed as normal by fluoroscopy were found to have GER on scintigraphy. The second most common pathology was esophageal stricture, observed in 5.3% (74 patients). Based on clinical history and endoscopic findings, 52.7% (39 patients) of these cases were related to postoperative esophageal atresia, and 32.4% (24 patients) had corrosive esophagitis. Additionally, 91.9% of fluoroscopically diagnosed strictures were confirmed endoscopically. The third most frequently observed pathology was external esophageal compression, detected in 2.5% (35 patients). The most common causes of compression were vascular ring anomalies, primarily aberrant right subclavian artery, followed by mediastinal masses. In 92.8% of patients with fluoroscopic evidence of external compression, the findings were confirmed by CT imaging. Gastric and duodenal pathologies were less common, found in only 0.1% (14 patients). One case of hypertrophic pyloric stenosis, one case of gastric lymphoma, and twelve cases of duodenal stricture were identified. The etiologies of duodenal stricture included intestinal malrotation with Ladd's bands (3 patients), annular pancreas (2 patients), duodenal web (2 patients), duodenal ulcer (1 patient), and firearm injury-related stricture (1 patient). Rarer pathologies included diaphragmatic hernia in 0.6% (8 patients), diaphragmatic elevation in 0.5% (7 patients), and achalasia in 0.5% (7 patients) of the study cohort. In our study, GER was the most common pathology identified on fluoroscopy, and a comparative evaluation with reflux scintigraphy revealed that fluoroscopy has high specificity but low sensitivity for diagnosing GER. The most frequent etiological causes of esophageal strictures were postoperative esophageal atresia and corrosive esophagitis. For external esophageal compression, the main etiologies were vascular ring anomalies and mediastinal masses. The high concordance between fluoroscopic findings and those from CT or endoscopy emphasizes the diagnostic reliability of fluoroscopic examinations. In less commonly observed gastric and duodenal pathologies, non-specific findings of stricture were usually identified and subsequently confirmed through further investigations. The frequencies of duodenal web, annular pancreas, and diaphragmatic hernia were higher than those reported in the literature, while the prevalence of intestinal malrotation was similar. The incidence of achalasia was significantly higher than literature reports, and nearly all cases required surgical treatment. In conclusion, the findings of this study underscore that fluoroscopic examinations are a highly accurate and essential diagnostic modality in pediatric patients, especially for those who cannot tolerate invasive procedures, and serve as a valuable guide for further diagnostic workup.
Benzer Tezler
- Çocuklarda özofagogastroduodenoskopi işleminin retrospektif değerlendirilmesi
Retrospective evaluation of esophagogastroduodenoscopy procedure in children
MERVE ECEM ÖĞRETİCİ ÇOLAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıOndokuz Mayıs ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÖNÜL ÇALTEPE
- Terapötik endoskopik tedavi gerektiren gastrointestinal sistem kanamalarının erken değerlendirilmesinde belirleyici kriterler
Determining criteria for the early evaluation of gastrointestinal system bleedings requesting therapeutic endoscopic therapy
ÖZGE GÜNAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıMarmara ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENGİN TUTAR
DOÇ. DR. BURCU VOLKAN
- Çölyak hastalığı tanılı çocuklarda helicobacter pylori pozitifliği sıklığı ve kliniğe etkileri
Prevalence of helicobacter pylori positivity and its clinical implications in children diagnosed with celiac disease
SERÇİN KARAKAŞ DURMUŞ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2025
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
DR. CAHİT BARIŞ ERDUR
- Tekrarlayan karın ağrısında üst gastrointestinal sistemin endoskopik ve histopatolojik bulguları
Upper gastrointestinal endoscopy and histopathological findings in children with recurrent abdominal pain
YEŞİM ÖZTÜRK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2002
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıDokuz Eylül ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF.DR. BENAL BÜYÜKGEBİZ
- Çölyak hastalığı olan çocuklarda özofagus ve mide bulgularının endoskopik ve histopatolojik olarak değerlendirilmesi
Endoscopic and histopathological evaluation of esophagus and stomach findings in children with celiac disease
YEŞİM YAĞLI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Çocuk Sağlığı ve HastalıklarıSağlık Bilimleri ÜniversitesiÇocuk Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
UZMAN ERDAL SARI
UZMAN NEVZAT AYKUT BAYRAK