Geri Dön

Past perfect or future progressive: How ideology influences our view of time

Bitmiş bir geçmiş mi, sürmekte olan bir gelecek mi: İdeoloji zamana bakışımızı nasıl şekillendiriyor?

  1. Tez No: 939675
  2. Yazar: ALPER ERDEM
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. ZUHAL YENİÇERİ KÖKDEMİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Psikoloji, Psychology
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: İngilizce
  9. Üniversite: Başkent Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Sosyal Psikoloji Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 148

Özet

Bu tez, bireylerin siyasi inançlarının zaman içinde toplumsal değişim algılarını nasıl şekillendirdiğini incelemektedir. Yaygın olarak kullanılan liberal-muhafazakâr ikileminin ötesine geçilerek, muhafazakârlık, liberalizm, milliyetçilik ve sosyalizmi kapsayan, Türkiye bağlamına uyarlanmış çok boyutlu bir model benimsenmiştir. Katılımcıların altı temel toplumsal temaya (otoriteye saygı, aile bağları, gelenekselcilik, ekonomik eşitlik, geleneksel değerler ve toplumun genel yapısı) ilişkin değerlendirmeleri dört farklı zaman diliminde (1970-1995, 1995-2020, şimdi ve gelecek) değerlendirilmiştir. Bu yaklaşım, siyasi ideoloji ile zamansal algı arasındaki ilişkinin daha detaylı bir şekilde incelenmesine olanak sağlamıştır. Çalışmanın örneklemi, yaşları 18 ila 33 arasında değişen 337 katılımcıdan oluşmuştur. Ölçümler arasında siyasi ideoloji, siyasi katılım, gelecek zaman yönelimi ve zaman içinde toplumsal değişim algıları yer almıştır. Bulgular, siyasi ideolojinin bazı alanlarda toplumsal değişim algılarını etkilediğini, ancak tüm temalarda tutarlı olmadığını ortaya koymuştur. Çoğu alanda önemli bir ideolojik farklılık gözlenmemiştir. Ancak, milliyetçi ve muhafazakâr katılımcılar otorite ve aile yapılarında gelecekte meydana gelebilecek değişiklikleri daha olumsuz görme eğilimindedir. Tekrarlanan ölçüm analizleri, ideolojik yönelimden bağımsız olarak, geçmişten geleceğe genel bir toplumsal gerileme algısı olduğunu göstermiştir. Siyasi katılım ve gelecek zaman yönelimi, seçili alanlarda gelecek değerlendirmeleri ile ilişkili bulunmuş, ancak genel etkileri mütevazı kalmıştır. Bu çalışma, siyasi ideolojiyi basit bir sol-sağ sürekliliğinden ziyade çok boyutlu ve bağlama duyarlı bir yapı olarak kavramsallaştırarak literatüre katkıda bulunmaktadır. Ayrıca, siyasi inançların geçmiş ve gelecek algılarıyla nasıl kesiştiğini araştıran gelecekteki araştırmalar için bir temel sağlamaktadır. Genel olarak bulgular, ideolojinin zaman algılarını bir dereceye kadar şekillendirdiğini, ancak bu etkinin genellikle temaya özgü ve kültürel olarak bağlamsal olduğunu göstermektedir. Bu sonuçlar, politik düşünceyi ve zamansal algıyı anlamaya yönelik daha esnek ve yerel modellere duyulan ihtiyacı vurgulamaktadır.

Özet (Çeviri)

This thesis examines how individuals' political ideology shape their perceptions of social change over time. Moving beyond the commonly used liberal-conservative dichotomy, a multidimensional model that encompasses conservatism, liberalism, nationalism and socialism is adopted, adapted to the Turkish context. Participants' assessments of six main social themes (respect for authority, family ties, traditionalism, economic equality, traditional values and the general structure of society) were evaluated in four different time periods (1970-1995, 1995-2020, present and future). This approach allowed for a more detailed examination of the relationship between political ideology and temporal perception. The sample consisted of 337 participants aged between 18 and 33. Measures included political ideology, political engagement, future time orientation and perceptions of social change over time. Findings revealed that political ideology influenced perceptions of social change in some areas, but not consistently across all themes. No significant ideological differences were observed in most areas. However, nationalist and conservative respondents tended to view future changes in authority and family ties more negatively. Repeated measures analyses showed a general perception of social regression from the past to the future, regardless of ideological orientation. Political participation and future time orientation were associated with future evaluations in selected domains, but their overall effects were modest. This study contributes to the literature by conceptualizing political ideology as a multidimensional and context-sensitive construct rather than a simple left-right continuum. It also provides a foundation for future research exploring how political beliefs intersect with perceptions of the past and future. Overall, the findings suggest that ideology shapes perceptions of time to some extent, but that this influence is often theme-specific and culturally contextualized. These results emphasize the need for more flexible and local models for understanding political thought and temporal perception.

Benzer Tezler

  1. Mimarlıkta bilimin yeri: Dekonstrüktif mimarlığa bir bakış

    The Position of science in architecture: A View to deconstructive architecture

    MERAL EKİNCİOĞLU

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1997

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYŞE ŞENTÜRER

  2. Kozmolojik modellerde tedirgeme ve foton jeodeziği

    Perturbations and photon geodesic on cosmological models

    IRMAK ILDIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesi

    Fizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NEŞE ÖZDEMİR

  3. İbn Haldun 'da tarih felsefesi

    A History philosophy Ibn Khaldun

    FATMA GÜRBÜZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2002

    FelsefeAnkara Üniversitesi

    Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF.DR. MURTAZA KORLAELÇİ

  4. Zazaki dı wexti

    Zazaca'da zamanlar

    AYETTULLAH KARABEYESER

    Yüksek Lisans

    Zazaca

    2017

    DilbilimBingöl Üniversitesi

    Zaza Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ORHAN BAŞARAN