Geri Dön

Kamu örgütlerinde liyakat ve etik ilkelerin öneminin incelenmesi

Investigation of the importance of merit and ethical principles in public organisations

  1. Tez No: 939861
  2. Yazar: TÜRKER ASİL KAYA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. İLKNUR KUMKALE
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: İşletme, Business Administration
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Trakya Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Yönetim Bilimi ve Organizasyon Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 211

Özet

Kamu hizmetlerinin etkinliği ve verimliliği açısından liyakat ve etik ilkeler, kamu örgütlerinde kritik bir öneme sahiptir. Bu ilkeler, kayırmacılığın önlenmesini ve kamu yönetiminde adaletin sağlanmasını sağlar. Liyakat kamu örgütlerinde yetkin kişilerin görevlendirilmesini sağlayarak, kamu hizmetlerinin kalitesini artırır iken etik ilkeler kamu personelinin profesyonel ve şeffaf bir şekilde çalışmasını teşvik eder. Bu çalışma nitel araştırma yöntemi çerçevesinde gerçekleştirilmiş olup bazı dokümanların içerik analizi tekniği ile değerlendirilmesini içermektedir. Tezin literatür kısmında, liyakat kavramının tanımı, kapsamı, temel ilkeleri ve belirleyici unsurları detaylı olarak ele alınmıştır. Liyakat ile adalet ilişkisi ve liyakat karşıtı kayırmacılık türleri incelenmiştir. Ayrıca, Türk kamu personel yönetimi tarihinin tarihsel süreçleri, liyakatin kamu hizmetindeki önemi ve rolü, kamu sektöründe liyakatsizliğin sonuçları ve memuriyete girişte ile görevde yükselmede liyakat ve adaletin sağlanması konuları ele alınmıştır. Tezde, kamu örgütlerinde liyakatin daha etkin kullanılması için öneriler sunulmuş ve Avrupa Komisyonu'nun Türkiye raporlarında liyakat ile ilgili değerlendirmelerine yer verilerek bazı ülkelerin liyakat sistemleri incelenmiştir. Etik kavramının anlamı, amacı ve ilgili diğer kavramlarla bağlantısı ele alınarak Kamu Görevlileri Etik Kurulu (KGEK) tarafından alınan etik ihlal kararları incelenmiştir. Nitel veri analizleri sonucunda elde edilen bulgular, liyakati bilgi, deneyim ve ehliyet temelinde adil bir istihdam modeli olarak tanımladığını göstermektedir. Ancak, uygulamada bu ilkenin siyasal, kurumsal ve sosyal faktörler nedeniyle sıklıkla ihlal edildiği belirlenmiştir. Benzer şekilde, etik ilkeler konusunda farkındalık düzeyinin yüksek olduğu tespit edilmesine rağmen, kurumsal yapılar içinde bu ilkelerin yeterli düzeyde uygulanamadığı görülmektedir. Etik komisyonlarının etkin işleyişinin sağlanamaması, yaptırım mekanizmalarının eksikliği ve üst kademe yöneticilerinin etik dışı davranışlarının tolere edilmesi, bu durumun daha da derinleşmesine neden olmaktadır. Bulgular, kamu yönetiminde adalet, hesap verebilirlik ve güven temelinde kapsamlı bir dönüşüm ihtiyacını açıkça ortaya koymaktadır. Bu çalışma, kamu örgütlerinde liyakat ve etik ilkelerin önemini vurgulamakta ve bu ilkelerin etkin bir şekilde uygulanmasının kamu hizmetlerinin kalitesini artıracağına dair bulgular sunmaktadır. İçerik analizi yöntemiyle yapılan bu araştırma, kamu yönetimi alanında önemli bir boşluğu doldurmayı hedeflemektedir.

Özet (Çeviri)

Merit and ethical principles hold a critical role in public organizations, ensuring efficiency and effectiveness in public services. These principles aim to prevent favoritism and uphold justice in public administration. Merit-based systems facilitate the appointment of competent individuals, thereby enhancing the quality of public services, while ethical standards encourage professionalism and transparency among public personnel. This study was conducted within the framework of qualitative research methods and includes an analysis of various documents using content analysis techniques. The literature review in the thesis thoroughly examines the definition, scope, fundamental principles, and key determinants of meritocracy. It explores the relationship between merit and justice, as well as different types of favoritism that contradict merit-based principles. Additionally, the thesis delves into the historical evolution of Turkish public personnel management, the significance and role of merit in public service, the consequences of lack of meritocracy in the public sector, and the importance of ensuring merit and justice in recruitment and promotion processes. The study also presents proposals for enhancing the effectiveness of meritocracy in public organizations, examines the European Commission's assessments on merit in Turkey, and compares merit systems in various countries. Furthermore, the concept of ethics is analyzed along with its purpose, related concepts, and its application in public administration through the examination of ethical violation decisions issued by the Public Officials Ethics Board (KGEK). Findings obtained through qualitative data analysis indicate that merit is commonly defined by participants as a fair employment model based on knowledge, experience, and competence. However, in practice, this principle is frequently violated due to political, institutional, and social factors. Similarly, while awareness of ethical principles is high, the institutional application of these principles remains insufficient. The lack of effective ethical commissions, weak enforcement mechanisms, and the tolerance of unethical behavior among senior executives further deepens this issue. The findings highlight an urgent need for a comprehensive transformation in public administration based on justice, accountability, and trust. This study emphasizes the significance of meritocracy and ethical principles in public organizations and presents findings demonstrating that effective implementation of these principles enhances the quality of public services . By applying content analysis methodology, this research aims to fill a crucial gap in public administration studies .

Benzer Tezler

  1. Kamu sektöründe örgütsel sinizm ve üretkenlik karşıtı iş davranışlarının incelenmesi

    The examination of organizational cynicism and counter productive work behaviors in public sector

    TOLGA BAL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara Üniversitesi

    Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. NÜKHET MÜGE KART

  2. Kamu okullarında görev yapan okul yöneticilerine ve öğretmenlere göre eğitim yönetiminde 'beyaz fil sendromu'

    'White elephant syndrome' in educational administration, according to school administrators and teachers working in public schools

    HASAN ULVİ EVREN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2024

    Eğitim ve ÖğretimAydın Adnan Menderes Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALİ RIZA ERDEM

  3. Kamu yönetimi ile eğitim yönetiminin karşılaştırılması

    Başlık çevirisi yok

    HATUN KAPLAN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    1998

    Eğitim ve Öğretimİnönü Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. NECDET KONAN

  4. Kamuda liyakat sistemi ile göreve alma usulleri arasındaki ilişkinin analizi

    Analysis of the relationship between merit system and staffing procedures in public sector

    AHMET ÖZDEMİR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    Kamu YönetimiGümüşhane Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ İMREN PINAR DÜLGAR

  5. Okul geliştirme bağlamında bir mentörlük uygulaması

    Practicing mentorship in school improvement

    HALİME GÖZDE KERA

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Eğitim ve ÖğretimDokuz Eylül Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. İDRİS ŞAHİN