Varşova Łazienki Park ile İzmir Kültürpark'ın biyofilik tasarım yaklaşımıyla irdelenmesi
Examining the biophilic design approach of Warsaw Łazienki Park and İzmir Kültürpark
- Tez No: 940267
- Danışmanlar: PROF. DR. TANAY BİRİŞÇİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Peyzaj Mimarlığı, Landscape Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ege Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Peyzaj Mimarlığı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 179
Özet
İnsan var olduğundan beri devam eden doğayla olan ilişkisi arttıkça kişinin fiziksel ve ruhsal sağlığı da olumlu yönde etkilenmektedir. Ancak, toplumunun gelişmesiyle birlikte artan nüfus ve hızlı kentleşme, insan faaliyetlerinde büyük bir artışa yol açmış, bu da insanların doğayla olan ilişkisini giderek azaltmıştır. Bu durumun farkına varan araştırmacılar insan ve doğa ilişkisini arttırmaya yönelik yeni fikirler ortaya atmışlardır. Bunlardan biri olan“Biyofilik Tasarım”ilk kez Edward O. Wilson'ın 1984 yılında“Biophilia”adlı kitabıyla gündeme gelmiştir. Biyofilik tasarım, insanların yapılı çevrede doğayla etkileşimini artırmaya odaklanmaktadır. Browning ve arkadaşları, biyofilik tasarımın modellerini“Biyofilik Tasarımın 14 Modeli”adlı kitapta toplamış, Kellert ve Calabrese ise“24 Biyofilik Tasarım Deneyimleri ve Nitelikleri”kavramını ortaya koymuştur. Buna göre bu çalışmada nicel olarak ölçülebilen kriterler“Biyofilik Tasarım Kriterleri”başlığı altında birleştirilmiştir. Varşova Łazienki Park ve İzmir Kültürpark, bu kriterlere göre karşılaştırılarak, kapsamlı bir şekilde değerlendirilmiştir. Parklar, analiz ve karşılaştırmayı kolaylaştırmak, doğal ve fiziksel farklılıkları incelemek ve daha doğru veri toplamak amacıyla bölgelere ayrılmıştır. Bu ayrım, kuzey-güney ve doğu-batı yönlerinde uzanan iki aksın kesişmesiyle dört bölge oluşturacak şekilde yapılmıştır. Biyofilik tasarım kriterlerinden“Doğa ile görsel bağlantı”,“Suyun varlığı”,“Manzara”,“Risk/Tehlike”ve“Bitkiler”, Google Earth Pro uygulaması kullanılarak değerlendirilmiştir.“Biyomorfik form ve desenler”,“Sığınma”ve“Doğayı çağrıştırma”ise yerinde gözlem yoluyla tespit edilmiştir. Ayrıca“Bitkiler”ve“Risk/Tehlike”kriterleri için de yerinde gözlem yapılmış, bitki türleri belirlenmiş ve risk/tehlike barındıran alanlar incelenmiştir. Yapılan gözlem ve verilerden elde edilen sonuçlar bölgelere göre alan ve yüzdelik çıkartılarak veya sayımları yapılarak haritalar üzerinde tek tek belirtilmiştir. Buna göre Łazienki Park“Doğa ile görsel bağlantı”,“Suyun varlığı”,“Biyomorfik formlar ve desenler”,“Manzara”,“Bitkiler”ve“Doğayı çağrıştırma”kriterleri bakımından Kültürpark'a göre daha fazla biyofilik tasarım ögesi bulundururken,“Sığınma”ve“Risk/tehlike”kriterleri bakımından da Kültürpark, Łazienki Park'a göre daha fazla ögeye sahip olduğu belirlenmiştir. Bu değerlendirme sonucunda her iki park için öneriler getirilmiştir ve elde edilen araştırma sonuçlarının, peyzaj mimarlığı başta olmak üzere ilgili meslek disiplinlerine rehberlik etmesi hedeflenmiştir. Bu sayede, biyofilik tasarım ilkelerinin uygulanabilirliği ve bu ilkelerin doğa ile iç içe, insan sağlığı ve refahını destekleyen mekanların tasarımına katkıları konusunda yol gösterici bilgiler sunulması amaçlanmaktadır.
Özet (Çeviri)
The relationship between humans and nature has existed since the beginning of human history, and as this connection strengthens, individuals experience positive effects on both their physical and mental well-being. However, societal development, population growth, and rapid urbanization have significantly increased human activities, gradually weakening people's interaction with nature. Recognizing this decline, researchers have developed new approaches to enhance the human-nature connection. One such approach is Biophilic Design, which was first introduced by Edward O. Wilson in his 1984 book Biophilia. Biophilic design focuses on integrating natural elements into the built environment to foster human-nature interaction. Browning et al. systematized biophilic design principles in their work“14 Patterns of Biophilic Design”, while Kellert and Calabrese expanded upon this framework by introducing“24 Biophilic Design Experiences and Attributes”. In this study, quantitatively measurable biophilic design criteria were identified and consolidated under the title“Biophilic Design Criteria.”Warsaw Łazienki Park and İzmir Kültürpark were systematically compared based on these criteria to assess their biophilic attributes. To facilitate analysis, both parks were divided into four zones by intersecting two axes running north-south and east-west. This zoning approach enabled a more precise evaluation of natural and physical differences within each park. Several biophilic design criteria were assessed through different methodological approaches.“Visual Connection with Nature,”“Presence of Water,”“Prospect,”“Risk/Peril,”and“Plants”were analyzed using Google Earth Pro, while“Biomorphic Forms and Patterns,”“Refuge,”and“Evoking Nature”were examined through on-site observations. Additionally, in-field assessments were conducted to document plant species under the“Plants”category and to identify potential hazards under the“Risk/Peril”criterion. The collected data were visualized on maps, with areas and percentages calculated based on regional distribution, and elements were systematically recorded through direct counting. The findings indicate that Łazienki Park exhibits a higher presence of biophilic design elements in terms of“Visual Connection with Nature,”“Presence of Water,”“Biomorphic Forms and Patterns,”“Prospect,”“Plants,”and“Evoking Nature.”Conversely, Kültürpark demonstrates a greater prevalence of“Refuge”and“Risk/Peril”elements. Based on these evaluations, recommendations have been developed for both parks, aiming to enhance their biophilic characteristics. This research contributes to the field by providing a structured methodology for assessing biophilic design in urban green spaces. The findings are intended to serve as a reference for professionals in relevant disciplines, particularly landscape architecture, urban planning, and environmental design. By emphasizing the applicability of biophilic design principles, this study seeks to support the creation of nature-integrated spaces that promote human health and well-being.
Benzer Tezler
- Varşova Etnografya Müzesinde bulunan geleneksel baş süslemelerininmüze eğitimi etkinlikleri bağlamında incelenmesi
Analysis of traditional head ornaments in the context of museum education activities at the Warsaw Ethnographic Museum
AYŞE AKYOL
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2025
El SanatlarıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiEl Sanatları Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ LALE ÖZDER
- Analysis of the impact and importance of tourism, agriculture, construction and energy sectors on Turkish economy
Başlık çevirisi yok
MELİH AYTAÇ
- Stratejik dengeler bağlamında önümüzdeki on yıl içerisinde güvenlik açısından Karadeniz'de gerçekleşebilecek olası kriz kaynakları ve çözüm önerileri
Potential crises-sources in black sea region for the next decade within the context of strategic balances and solution proposal to this crises
AKIN ALKAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
Savunma ve Savunma TeknolojileriHarp Akademileri KomutanlığıStrateji ve Stratejik Araştırmalar Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. AHMET HAN
- Amerikan güvenlik politikasında Zbigniew Brzezinski'nin rolü ve Türkiye değerlendirmeleri
The role of Zbigniew Brzezinski at American security policy and his assessments on Turkey
LEVENT DEMİRCİ
Doktora
Türkçe
2016
Uluslararası İlişkilerKara Harp Okulu KomutanlığıGüvenlik Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HİKMET ÖZDEMİR
- The impact of digitalization on the contemporary art museums in Warsaw during the COVID-19 pandemic
COVID-19 sürecinde dijitalleşmenin Varşova'daki modern sanat müzelerine etkisi
ZOFIA BARBARA GOSS
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Müzecilikİstanbul Bilgi ÜniversitesiKültür Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ESRA YILDIZ