Ortaokul Türkçe ders kitaplarına kaynak metin: Kemalpaşazade Tevârih-i Al-i 'Osman
Source text source text for Turkish textbooks: Kemalpaşazade Tevârih-i Al-i 'Osman
- Tez No: 940442
- Danışmanlar: PROF. DR. MUSTAFA SİNAN KAÇALİN, DR. KÜBRA ÖZÇETİN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eğitim ve Öğretim, Tarih, Türk Dili ve Edebiyatı, Education and Training, History, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Öğretmenliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 88
Özet
Türkçe derslerinde kaynak metin kullanımı öğrencilerin geçmişle günümüz arasında bağ kurması için mühimdir. Bu çalışmaya konu olan Tevârîh-i Âl-i 'Osman; 15. yüzyılda Kemalpaşazade tarafından yazılmış, Süleyman Şah'ın Belh'ten Anadolu'ya geçmesinden Kanunî'nin Mohâç seferine kadar olan kısmı ele alan bir tarih kitabıdır. Bu çalışmada, Osmanlı Devleti tarihçilerinden İbn Kemal [1468/1536]'in, Tevârîh-i Âl-i 'Osman adlı eserinin, Türkçenin öğretiminde kullanılarak öğrencilerin geçmişle bağ kurmalarını sağlamak üzere ders kitaplarına göre uyarlanması amaçlanmıştır. Tarihi metinlerin, ortaokul öğrencilerinin seviyelerine uygun olarak ders kitaplarına ve yardımcı okuma kitaplarına uyarlanması konusunda katkı sağlaması amacıyla hazırlanmıştır. Tarihî kaynak metinlerin aynı zamanda dil eğitiminde kültürün aktarılmasında kullanılmasını sağlamak hususunda yardımcı olacağı düşünülmektedir. Bu amaçla bu çalışmada, tarihî kaynak metinler içerisinden Osmanlı dönemine ait eserler belirlenip taranmıştır. Bu tarama sonucunda daha önce ortakoul ders kitaplarına uyarlanmadığı tespit edilen ve içerik olarak hikâye edici metin olarak uyarlamaya elverişli olaylar içermesi sebebiyle İbn Kemal [1468/1536]'in Tevârîh-i Âl-i 'Osman adlı eseri seçilmiştir. Çalışmada nitel araştırma desenlerinden doküman incelemesi yöntemi kullanılmıştır. Bu çalışmada bu eserin Süleyman Şah'ın Belh'ten Anadolu'ya göçmesi ve Edebali ve Mal Hatun'un ölümü, Osman Gazi'nin vefatı ve Söğüt'e defnedilmesine kadar olan birinci defterin Osman Gazi ile İnegöl Tekfuru Aya Nikola arasındaki savaş ve Saruyatı'nın oğlu Bay-Hoca'nın şehadetine kadar olan kısımlar ele alınmıştır. Bu eserden sekiz bölüm seçilmiş ve seçilen metinlerde anlam karışıklığına engel olmak için önce eski yazıyla yazılan kısım çeviri yazıyla yazılmış, ardından dil içi çevirileri yapılmıştır. Seçilen metinler uzman görüşüne sunulmuş ve Türkçe dersi malzemesi olarak hazırlanmıştır.
Özet (Çeviri)
The use of source texts in Turkish lessons is important for students to establish a connection between the past and the present. Tevârîh-i Âl-i 'Osman, which is the subject of this study, is a history book written by Kemalpaşazade in the 15th century, covering the period from Suleyman Shah's passage from Balkh to Anatolia to Kanunî's Mohâç campaign. In this study, it is aimed to adapt the work of Ibn Kemal [1468/1536], one of the historians of the Ottoman Empire, Tevârîh-i Âl-i 'Osman, to the textbooks in order to enable students to establish a connection with the past by using it in teaching Turkish. It was prepared to be an example of adapting historical texts that are not included in textbooks to textbooks and supplementary reading books in accordance with the levels of secondary school students. It is thought to be helpful in ensuring the use of historical source texts in the transfer of culture in language education. For this purpose, in this study, works belonging to the Ottoman period were identified and scanned among historical source texts. As a result of this scanning, Ibn Kemal [1468/1536]'s Tevârîh-i Âl-i 'Osman was selected because it was determined that it had not been adapted to commonoul textbooks before and because it contained events suitable for adaptation as a narrative text. Document analysis method, one of the qualitative research designs, was used in the study. In this study, the parts of the first book of this work until the migration of Süleyman Şah from Balkh to Anatolia and the death of Edebali and Mal Hatun, the death of Osman Gazi and his burial in Söğüt, the war between Osman Gazi and İnegöl Tekfuru Aya Nikola and the martyrdom of Saruyatı's son Bay-Hoca were discussed. Eight chapters were selected from this work and in order to prevent confusion in the meaning of the selected texts, the part written in old writing was first read and written in translation, and then in-language translations were made. The selected texts were submitted to expert opinion and prepared as Turkish lesson material.
Benzer Tezler
- Cengiz Aytmatov'un eserlerinin değerler eğitimi bağlamında incelenmesi ve ortaokul Türkçe ders kitapları için metin önerileri
The investigation of Cengiz Ayjmatov's works in the context of values education and text suggestions for middle school Turkish course books
NURULLAH ŞAHİN
Doktora
Türkçe
2017
Eğitim ve ÖğretimAtatürk ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. CENGİZ ALYILMAZ
- Türkçe eğitimi ders kitaplarında Evliya Çelebi Seyahatnamesi'nin kullanılabilirliği
The utility of Evliya Çelebi's Seyahatname i̇n Turkish course book
ESRA BİLGİN
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Eğitim ve ÖğretimMarmara ÜniversitesiTürkçe Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. M. ATÂ ÇATIKKAŞ
- Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi Sefaretnamesi'nden Türkçe ders kitaplarına metin aktarımı
Transfer of text from Yirmisekiz Çelebi Mehmed Efendi's book of embassy to Turkish text books
EMRE ÇAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürkçe Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASUMAN AKAYA AHMED
- Âşık Şenlik'in şiirlerinin değerler eğitimi açısından incelenmesi
Values of Âşık Şenlik's poems investigation in terms of education
SİBEL YILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKafkas ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BERNA URUN KARAHAN
- Ortaokul Türkçe ders kitaplarında 21. yüzyıl becerilerinin varlığı üzerine bir araştırma
A Study on the presence of 21st century skills in middle school Turkish coursebooks
OSMAN AHAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimAdıyaman ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUSTAFA SAİD KIYMAZ