İç mekân aydınlatma tasarımında kullanıcı tercihleri: konut yaşam alanlarında yapay ışık kaynaklarının estetik ve işlevsel etkileri.
User preferences in indoor lighting design: aesthetic and functional effects of artificial light sources in residential living spaces
- Tez No: 940559
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ELİF GÜNEŞ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: İç Mimari ve Dekorasyon, Interior Design and Decoration
- Anahtar Kelimeler: Yapay Aydınlatma, LED Lambalar, Fotometrik Değerler, Psikolojik Etkiler, Görsel Konfor Kriterleri, Artificial Lighting, LED Lamps, Photometric Values, Psychological Effects, Visual Comfort Criteria
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Atılım Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 211
Özet
Konut mekânlarının tasarımında, yapay aydınlatma unsurunun, önemli bir bakış açısı ve hassasiyetle ele alınması gereken bir konu olduğu bilinmektedir. Yanlış yapay aydınlatma tasarımı, algı ile birlikte görsel konforun azalmasına, aynı zamanda gereksiz enerji sarfiyatına da yol açmaktadır. Konutlarda, kullanıcı tercihleri ve yaşam tarzlarındaki çeşitlilik, bireyler arasındaki farklı beğeniler ve her mekâna ait farklı fonksiyonlar, yapay aydınlatma tasarımında standartlaşmayı zorlaştırmaktadır. Bu çalışma, yapay aydınlatmanın konut iç mekân tasarımındaki rolünü inceleyerek, farklı ışık kaynaklarının ve armatürlerin mekân algısı, konfor ve enerji verimliliği üzerindeki etkilerini değerlendirmeyi amaçlamaktadır. Öncelikle aydınlatma kavramı, teknikleri ve temel prensipleri ele alınmış, ardından doğal ve yapay aydınlatma türleri karşılaştırılmıştır. Yapay aydınlatmanın temel ögeleri, lamba türleri ve armatürler detaylandırılmış, farklı aydınlatma sistemlerinin mekân fonksiyonlarına uygun kullanımına odaklanılmıştır. Çalışmada, konut iç mekânlarının işlevlerine göre sınıflandırılması yapılarak, farklı mekân türlerinde yapay aydınlatmanın kriterleri ve tercihleri incelenmiştir. Aydınlatma seçiminde görsel konfor, enerji tasarrufu, sürdürülebilirlik, estetik ve psikolojik faktörlerin etkileri analiz edilmiştir. Araştırmanın alan çalışması bölümünde, belirlenen bir mekân üzerinden dijital görselleştirme yöntemleri kullanılarak farklı yapay aydınlatma senaryoları oluşturulmuştur. Katılımcılara sunulan anketlerle, farklı ışık kaynakları ve armatürlerin mekânsal algı üzerindeki etkileri değerlendirilmiştir. Bulgular, yapay aydınlatmanın kullanıcı deneyimi ve mekânsal konfor üzerindeki kritik rolünü ortaya koymaktadır. Elde edilen veriler doğrultusunda, yapay aydınlatmanın konut iç mekân tasarımındaki etkin kullanımı için öneriler geliştirilmiş ve farklı aydınlatma sistemlerinin optimum tasarım kriterleri belirlenmiştir. Çalışma, iç mekân tasarımında aydınlatma tercihlerinin fonksiyonel, estetik ve psikolojik boyutlarını bütüncül bir yaklaşımla ele alarak, tasarımcılara ve araştırmacılara yol göstermeyi amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
Artificial lighting plays a vital role in residential interior design and must be approached with careful consideration. Improper lighting design can negatively affect spatial perception and visual comfort while also leading to unnecessary energy consumption. The diversity in user preferences, lifestyles, and functional requirements of different spaces makes it challenging to standardize artificial lighting solutions in residential interiors. This study explores the role of artificial lighting in residential interior design, evaluating how different light sources and fixtures influence spatial perception, comfort, and energy efficiency. The research first examines fundamental lighting concepts, techniques, and principles, followed by a comparison of natural and artificial lighting. The key components of artificial lighting, including different lamp types and fixtures, are analyzed with a focus on their functional suitability in interior spaces. Residential spaces are categorized according to their functions, and criteria for artificial lighting design are investigated. The study evaluates the impact of lighting choices on visual comfort, energy efficiency, sustainability, aesthetics, and psychological well-being. A field study is conducted using digital visualization techniques to simulate different artificial lighting scenarios within a selected space. Participants are surveyed to assess how various light sources and fixtures affect spatial perception and overall experience. The findings emphasize the critical role of artificial lighting in enhancing both the functionality and ambiance of residential interiors. Based on the research results, recommendations are proposed for optimizing artificial lighting design in residential spaces. The study provides a comprehensive approach to lighting design, integrating functional, aesthetic, and psychological considerations, and serves as a valuable resource for designers and researchers seeking to improve lighting strategies.
Benzer Tezler
- Konutlarda mekan iç yüzeylerindeki yansıtma çarpanlarının enerji tüketimi açısından değerlendirilmesi
Evaluation of color preferences of room surfaces in houses according to energy consumption
MELTEM KINA
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. LEYLA DOKUZER ÖZTÜRK
- Elekronik ürün mağazalarında mekansal deneyimin satın alma davranışına etkisi: EMAAR Square Mall Samsung Deneyim Mağazası örneği
The influence of the spatial store experience on purchase behavior in the technology stores: Through the sample of Samsung Flagship Store at EMAAR Square Mall
ŞİRİN FERHUMEND GÜNER
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
MimarlıkBahçeşehir Üniversitesiİç Mekan Tasarımı Bilim Dalı
DOÇ. DR. SEZİN HATİCE TANRIÖVER
- Mağaza iç mekânında tasarım-imaj ilişkisi
The relationship between design and image in interior store design
NAZLI NAZENDE YILDIRIM
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2015
İç Mimari ve DekorasyonHacettepe Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BİLGE SAYIL ONARAN
- İç mekan tasarımında ışıklı tekstil uygulamalarının otel yapısı örneğinde incelenmesi
Investigation of ışıklı textile applications in interior design on the example of hotel building
YEŞİM ARSLAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Mimarlıkİstanbul Ticaret Üniversitesiİç Mimarlık ve Çevre Tasarımı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MAKBULE TUBA BOSTANCI BASKAN
- Antalya AVM'leri genel mekanlarında yapay aydınlatma tasarımının algısal etkilerinin incelenmesi
Investigation of perceptual effects of artificial lighting design in general places of Antalya shopping centers
ÜMİT AKYILDIZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
İç Mimari ve DekorasyonAkdeniz ÜniversitesiSanat ve Tasarım Ana Sanat Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÖZGÜ ÖZTURAN