Hile ve kurumsal psikopatlar: Bir uygulama
Fraud and corporate psychopaths: An empirical study
- Tez No: 941128
- Danışmanlar: PROF. DR. BANU TARHAN MENGİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Muhasebe Finansman Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 115
Özet
Günümüz organizasyonları; hızla değişen pazar koşulları, dijitalleşme, artan rekabet ve performans baskısıyla şekillenen bir ortamda faaliyet göstermektedir. Bu karmaşık yapılar, güçlü liderlik özelliklerine sahip bireylerin yükselmesini teşvik etmekle birlikte; aynı zamanda etik dışı davranışların ve toksik liderlik pratiklerinin kurumsal yapılara görünmeden sızmasına da olanak tanımaktadır. Dışarıdan bakıldığında son derece başarılı ve karizmatik görünen bazı yöneticilerin, iç dinamiklerde ciddi etik zafiyetlere ve örgütsel bozulmalara yol açtığı gözlemlenmektedir. Bu bireyler, literatürde sıklıkla“kurumsal psikopat”kavramı ile tanımlanmakta ve modern iş dünyasında ciddi bir tehdit olarak değerlendirilmektedir. Bu tez çalışması dört ana bölümden oluşmaktadır. İlk bölümde, kurumsal psikopatlık olgusunun teorik temellerini anlamak amacıyla Antisosyal Kişilik Bozukluğu ve Psikopati kavramları incelenmiştir. Psikopati ile antisosyal kişilik bozukluğu arasındaki farklar ortaya konulmuş, kurumsal bağlamda nasıl tezahür ettikleri tartışılmıştır. İkinci bölümde, Kurumsal Psikopatlar başlığı altında bu bireylerin organizasyonel yapılardaki davranış örüntüleri, liderlik tarzları, çalışanlara etkileri ve performans algıları ele alınmıştır. Tezin üçüncü bölümünde, bu olgunun saha ile olan etkileşimini değerlendirmek amacıyla Delphi tekniğine dayalı nitel bir araştırma yürütülmüştür. İç denetim, etik uyum, yönetişim ve finansal kontrol alanlarında uzman dokuz profesyonel ile yapılandırılmış derinlemesine mülakatlar gerçekleştirilmiş; kurumsal psikopatların iç kontrol sistemlerini nasıl manipüle edebildikleri, hangi davranışsal sinyallerle ayırt edilebildikleri ve iç denetim sistemlerinin bu bireylere karşı ne ölçüde işlevsel olduğu değerlendirilmiştir. Son bölümde ise araştırma bulgularına dayalı olarak, kurumsal psikopatların hem bireysel hem de sistemsel düzeyde nasıl güç kazanabildikleri, iç kontrol ve iç denetim sistemlerinin bu süreçte ne tür zayıflıklar barındırdığı tartışılmış; daha kapsayıcı ve davranış temelli denetim anlayışlarına duyulan ihtiyaç vurgulanmıştır.
Özet (Çeviri)
Today's organizations operate in an environment shaped by rapidly changing market conditions, digitalization, increasing competition, and constant performance pressure. While these complex structures promote the rise of individuals with strong leadership qualities, they also create a pathway for unethical behaviors and toxic leadership practices to infiltrate corporate systems in an often invisible manner. Some managers, who may appear highly successful and charismatic from the outside, are observed to cause serious ethical breakdowns and organizational deterioration within internal dynamics. These individuals are frequently referred to in the literature as“corporate psychopaths”, and are considered a significant threat in modern business life. This dissertation consists of four main chapters. The first chapter explores the theoretical foundations of the corporate psychopathy phenomenon by examining the concepts of Antisocial Personality Disorder and Psychopathy. It discusses the distinctions between psychopathy and antisocial behavior and how these traits manifest in corporate settings. The second chapter, titled Corporate Psychopaths, focuses on the behavioral patterns of these individuals within organizational structures, their leadership styles, effects on employees, and the perception of performance. In the third chapter, a qualitative study based on the Delphi technique is conducted to evaluate the interaction of this phenomenon with field practices. In-depth semi-structured interviews were carried out with six professionals experienced in internal auditing, ethics compliance, governance, and financial control. The study investigates how corporate psychopaths can manipulate internal control systems, what behavioral indicators can help detect them, and how effective internal audit mechanisms are in identifying and mitigating these individuals. The final chapter discusses the ways in which corporate psychopaths gain power both individually and structurally, highlights the weaknesses in internal control and audit systems, and emphasizes the need for a more inclusive, behavior-oriented auditing approach. This study aims not only to define the corporate psychopath profile but also to shed light on the organizational weaknesses that allow such individuals to remain undetected. The findings suggest that building a workplace culture based on ethical leadership, transparent communication, and psychological safety may serve as a preventive mechanism just as critical as formal internal auditing.
Benzer Tezler
- Aracı kurumlarda kurumsal yönetim ilkelerinin kurum içi hile ve yolsuzluklarla mücadeledeki rolü ve Türkiye'deki uygulamanın değerlendirilmesi
The role of corporate governance principles against internal fraud and corruption in intermediary institutions and an evaluation of application in Turkey
TENZİLE ÇAKICI
- İç kontrol sisteminin kurumsal yönetim üzerindeki etkileri: BIST Kurumsal Yönetim Endeksi kapsamındaki şirketlerde uygulama
The effects of internal control system on corporate governance: Application in companies within the scope of BIST Corporate Governance Index
FİGEN CANBAY ÇİĞDEM
- İşletmelerde iç denetim faaliyetlerinin etkinliğinin ve verimliliğinin sağlamasında karşılaşılan sorunlara yönelik bir araştırma
A research pertains to the problems encountered throughout ensuring effectiveness and efficiency of internal auditing activities in businesses
SEDAT ERKAN
- Yeni Türk Ticaret Kanunu'na göre bağımsız denetimin yatırımcının korunması kapsamında incelenmesi
Former analysis of independent audit within the meaning of the investor protection according to the new Turkish Trade Code
FATMA ÜNSAL
- Adli muhasebe ve hile denetimi
Forensic accounting and fraud auditing
CENGİZ SERTTAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2005
İşletmeDokuz Eylül Üniversitesiİşletme Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ERDAL ÖZKOL