Hafif-orta alzheimer hastalığı olan kişilerde sarkopeni ve serebral atrofi arasındaki ilişkinin araştırılması
Investigation of the relationship between sarcopenia and cerebral atrophy in individuals with mild to moderate Alzheimer's disease
- Tez No: 941227
- Danışmanlar: PROF. DR. HATİCE REŞORLU
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon, Physical Medicine and Rehabilitation
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi
- Enstitü: Tıp Fakültesi
- Ana Bilim Dalı: Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 91
Özet
GİRİŞ VE AMAÇ: Alzheimer Hastalığı (AH) tipik olarak ilerleyici bellek bozukluğuyla karakterize nörodejeneratif bir hastalıktır ve demansın en sık nedenidir. Hastalığın altında iki temel patolojik protein birikimi yatmaktadır. Biri neokortekste yaygın olarak biriken amiloid β (Aβ) plakları ve diğeri de hiperfosforillenmiş taunun birikmesiyle meydana gelen ve medial temporal lobtan başlayıp hiyerarşik şekilde yükselerek biriken nörofibriler yumaklardır. Sarkopeni ise yaşa bağlı iskelet kası kaybı ve azalmış kas gücü ve/veya fiziksel performans ile karakterize edilen kronik bir hastalıktır. Yapılan çalışmalarda, sarkopeni ve demansın, sedanter yaşam tarzı, inflamatuar sitokin düzeylerinde artış, anabolik hormonların yokluğu ve malnutrisyon gibi ortak etyopatogeneze bağlı olabileceği gösterilmiştir. Ancak sarkopeni ve AH arasındaki ilişki henüz net olarak tanımlanmamıştır. Tez çalışmamızda 65 yaş üstü hafif-orta düzey AH'da sarkopeni varlığı ile medial temporal lob, parietal lob ve global kortikal atrofi arasındaki ilişkiyi ve araştırmayı ve eşlik eden depresyon varlığı, günlük yaşam aktivitelerinde kısıtlılık gibi faktörlerin etkisini incelemeyi amaçladık. YÖNTEM: Çalışmaya Çanakkale Onsekiz Mart Üniversitesi Sağlık Uygulama ve Araştırma Hastanesi, Nöroloji polikliniğine başvuran son 6 ay içinde GE Signa Explorer 1.5 Tesla Manyetik Rezonans Görüntüleme (MRG) cihazı ile çekilmiş beyin MRG'si olan, 65 yaş ve üstü, 22 erkek ve 25 kadın, toplam 47 hasta dahil edildi. Tüm hastalara çalışma hakkında bilgi verildi ve bilgilendirilmiş gönüllü onam formu alındı. AH tanısı almış hastalar klinik demans ölçeği (CDR)'ne göre ve mini mental testle birlikte değerlendirildi ve hafif-orta dereceli AH olanlar çalışmaya dahil edildi. Dahil etme kriterlerini karşılayan her bir olguya Avrupa Yaşlılarda Sarkopeni Çalışma Grubu (EWGSOP) tanı algoritmasına göre 'Basit Sarkopeni Sorgulama Formu'(SARC-F) dolduruldu. Olguların kas kütlesi, BIA yöntemiyle değerlendirildi. Bu değerlendirme için Tanita Type BC-418 MA cihazı kullanıldı. Sarkopeniyi değerlendirmek için iskelet kas indeksi (SMI) hesaplandı. Bu hesaplama iskelet kas kütlesinin (SM) boyun karesine bölünmesi ile yapıldı. Hastaların kas gücü, el sıkma gücü (handgrip strength) ölçülerek değerlendirildi. Bu değerlendirme Jamar dinamometresi, SH5001 ile yapıldı. Fiziksel performans, 4 metre yürüme hızı testi ile değerlendirildi. Beyin MRG'sinde; medial temporal lob atrofisi, parietal lob atrofisi ve global kortikal atrofi düzeyleri standardize edilmiş atrofi sınıflama sistemlerine, göre alanında uzman radyolog hekim tarafından derecelendirildi ve kaydedildi. Depresyon varlığını belirleyebilmek için, demanslı hastalar için geliştirilmiş Cornell Depresyon Ölçeği kullanıldı. Alzheimer hastalığının günlük yaşam aktivitelerine olan etkisini incelemek için Barthel Günlük Yaşam Aktiviteleri Ölçeği kullanıldı. BULGULAR: Çalışmaya 65 yaş ve üstü 22 erkek ve 25 kadın olmak üzere toplam 47 olgu dahil edilmiştir. Kadınların yaş ortalaması 76,88 ± 7,634, erkeklerin yaş ortalaması 75,41 ± 6,456'dır. VKİ ortalaması kadınlarda 27,9 ± 4,187, erkeklerde ise 27,1 ± 4,158'dir. Sol medial temporal lob atrofisi ile sarkopenik olgular arasında nonsarkopenik olgular ile kıyaslandığında istatistiksel olarak anlamlı (p=0,042) bir korelasyon saptandı. Cornell Depresyon Ölçeği ile SARC-F arasında (r=,410 p=0,004) pozitif korelasyon saptandı. Mini Mental Test ile SARC-F (r=-,331 p=0,023) ve sandalyeden kalkma testi (r=-,407 p=0,004) arasında negatif korelasyon saptandı. Mini Mental Test ile el kavrama gücü (r=,438 p=0,002), iskelet kası kütlesi (r=,423 p=0,003) ve 4m yürüme testi (r=,522 p= 0,0001) arasında pozitif yönlü korelasyon saptandı. Klinik Demans Derecelendirme Ölçeği ile sandalyeden kalkma testi (r=,314 p=0,032) arasında pozitif korelasyon saptandı. Klinik Demans Derecelendirme Ölçeği ile el kavrama gücü (r=-,461 p=0,001), iskelet kası kütlesi (r=-,383 p=0,008) ve 4m yürüme testi arasında (r=-,533 p= 0,0001) negatif yönlü korelasyon saptandı. Yaş ile presarkopeni-sarkopeni arasında istatistiksel olarak pozitif yönlü (p=0,001) bir korelasyon saptandı. Yaş ile el kavrama gücü (r=-0,423 p=0,003), kas kütlesi (r=-0,298 p=0,042) ve fiziksel fonksiyon (r=-0,509 p=0,0001) arasında istatistiksel olarak anlamlı negatif yönlü korelasyon saptandı. Yaş ile sandalyeden kalkma testi (r=0,421 p=0,003) arasında ise pozitif yönlü korelasyon saptandı. Yaş ile mini mental test arasında istatistiksel olarak anlamlı (r=-0,335 p=0,022) negatif yönlü korelasyon saptandı. SONUÇ: Bu çalışmada, hafif-orta evre Alzheimer hastalarında sarkopeni ile beyin morfolojik değişiklikleri arasındaki ilişki incelenmiştir. Çalışmamızda, sarkopenik bireylerde sol medial temporal atrofi (MTA) ile istatistiksel olarak anlamlı bir korelasyon saptanmış; sağ MTA, parietal lob atrofisi (PA) ve global kortikal atrofi (GKA) ile ise anlamlı bir ilişki bulunmamıştır. Ayrıca, sarkopenik bireylerin GKA, MTA ve PA skorlarının nonsarkopenik bireylere göre daha yüksek olduğu gözlemlenmiştir. Bulgular, sarkopeninin yalnızca periferik kas-iskelet sistemiyle sınırlı kalmayıp, merkezi sinir sistemi ile de ilişkili olabileceğini göstermektedir. Bu doğrultuda, Alzheimer hastalarında sarkopeni ve serebral atrofi arasındaki ilişkinin, özellikle medial temporal lob düzeyinde, dikkatle değerlendirilmesi gerektiği sonucuna varılmıştır. Sonuçlar, daha geniş örneklemli ve uzunlamasına çalışmalarla desteklenmelidir. ANAHTAR KELİMELER: Alzheimer Hastalığı, Sarkopeni, Serebral Atrofi
Özet (Çeviri)
INTRODUCTION: Alzheimer's Disease (AD) is a neurodegenerative disorder typically characterized by progressive memory impairment and is the most common cause of dementia. The disease is underpinned by the accumulation of two key pathological proteins. One is amyloid-β (Aβ) plaques that accumulate widely in the neocortex, and the other is neurofibrillary tangles formed by the accumulation of hyperphosphorylated tau, which begins in the medial temporal lobe and progresses hierarchically. Sarcopenia, on the other hand, is a chronic condition characterized by age-related loss of skeletal muscle mass and reduced muscle strength and/or physical performance. Studies have shown that sarcopenia and dementia may share a common etiopathogenesis, such as a sedentary lifestyle, increased levels of inflammatory cytokines, a lack of anabolic hormones, and malnutrition. However, the relationship between sarcopenia and AD has not yet been clearly defined. In our thesis study, we aimed to investigate the relationship between the presence of sarcopenia and medial temporal lobe, parietal lobe, and global cortical atrophy in patients aged over 65 with mild to moderate AD, and to examine the effects of factors such as accompanying depression and limitations in activities of daily living. METHODS: A total of 47 patients aged 65 and older—22 men and 25 women—who presented to the Neurology outpatient clinic of Çanakkale Onsekiz Mart University Health Practice and Research Hospital and had undergone brain magnetic resonance imaging (MRI) with a GE Signa Explorer 1.5 Tesla MRI device within the past 6 months were included in the study. All participants were informed about the study, and written informed consent was obtained. Patients diagnosed with Alzheimer's disease (AD) were assessed using the Clinical Dementia Rating (CDR) scale and the Mini-Mental State Examination (MMSE), and those with mild to moderate AD were included. Each eligible participant completed the“SARC-F”questionnaire, a Simple Questionnaire to Rapidly Diagnose Sarcopenia, in accordance with the diagnostic algorithm of the European Working Group on Sarcopenia in Older People (EWGSOP). Muscle mass was evaluated using the bioelectrical impedance analysis (BIA) method with a Tanita Type BC-418 MA device. The skeletal muscle index (SMI) was calculated by dividing skeletal muscle mass (SM) by the square of the height. Muscle strength was assessed by measuring handgrip strength using a Jamar dynamometer, model SH5001. Physical performance was evaluated using the 4-meter gait speed test. Brain MRIs were evaluated by a specialized radiologist using standardized atrophy classification systems to grade and record levels of medial temporal lobe atrophy, parietal lobe atrophy, and global cortical atrophy. The Cornell Scale for Depression in Dementia was used to assess the presence of depression. The Barthel Index of Activities of Daily Living was used to evaluate the impact of Alzheimer's disease on daily functional activities. RESULTS: A total of 47 cases aged 65 and older, including 22 men and 25 women, were included in the study. The mean age was 76.88 ± 7.634 for women and 75.41 ± 6.456 for men. The mean BMI was 27.9 ± 4.187 in women and 27.1 ± 4.158 in men. A statistically significant correlation was found between left medial temporal lobe atrophy and sarcopenic cases compared to non-sarcopenic cases (p=0.042). A positive correlation was found between the Cornell Depression Scale and SARC-F (r=0.410, p=0.004). A negative correlation was found between the Mini-Mental State Examination and both the SARC-F (r=-0.331, p=0.023) and the chair stand test (r=-0.407, p=0.004). A positive correlation was observed between the Mini-Mental State Examination and handgrip strength (r=0.438, p=0.002), skeletal muscle mass (r=0.423, p=0.003), and the 4-meter walking test (r=0.522, p=0.0001). A positive correlation was found between the Clinical Dementia Rating scale and the chair stand test (r=0.314, p=0.032), whereas negative correlations were observed between the Clinical Dementia Rating scale and handgrip strength (r=-0.461, p=0.001), skeletal muscle mass (r=-0.383, p=0.008), and the 4-meter walking test (r=-0.533, p=0.0001). A statistically significant positive correlation was found between age and presarcopenia–sarcopenia status (p=0.001). Statistically significant negative correlations were found between age and handgrip strength (r=-0.423, p=0.003), muscle mass (r=-0.298, p=0.042), and physical function (r=-0.509, p=0.0001). A positive correlation was observed between age and the chair stand test (r=0.421, p=0.003). A statistically significant negative correlation was also found between age and Mini-Mental State Examination scores (r=-0.335, p=0.022). CONCLUSION: In this study, the relationship between sarcopenia and brain morphological changes was investigated in patients with mild to moderate Alzheimer's disease. A statistically significant correlation was found between sarcopenia and left medial temporal atrophy (MTA), whereas no significant relationship was found with right MTA, parietal lobe atrophy (PA), or global cortical atrophy (GCA). Additionally, it was observed that GCA, MTA, and PA scores were higher in sarcopenic individuals compared to non-sarcopenic individuals. These findings suggest that sarcopenia may not be limited to the peripheral musculoskeletal system but could also be associated with the central nervous system. Accordingly, the relationship between sarcopenia and cerebral atrophy—particularly at the medial temporal lobe level—should be carefully evaluated in Alzheimer's patients. The results should be supported by larger-sample and longitudinal studies. KEY WORDS: Alzheimer's Disease, Sarcopenia, Cerebral Atrophy
Benzer Tezler
- Alzheimer hastalığında görülen davranışsal ve psikiyatrik belirtilerin bakım veren yükü ve depresyonu ile ilişkisi
The association between neuropsychiatric symptoms of Alzheimer's disease and caregiver burden and depression
GAMZE BOZGEYİK
- Nörodefeneratif hastalıklarda koku duyusu ile ilgili beyin alanlarının volümetrik olarak incelenmesi ve periferik kanda nöropeptit düzeyi ile ilgisinin araştırılması
Volumetric investigation of brain areas related to the sense of smell in neurodegenerative diseases and investigation of ohe level of neuropeptide in peripheral blood
EMİNE PETEKKAYA
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
AnatomiHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiMoleküler Biyokimya ve Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULLAH ARPACI
- Retinal nörodejenerasyon hafif bilişselbozukluk ve alzheimer hastalığı için birbelirteç olabilir mi?
Could retinal neurodegeneration be A biomarker for mild cognitive impairment andisease D alzheimer ?
LEYLİ CAN AYNAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
NörolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiNörolojik Bilimler Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HURİYE HAYAT GÜVEN
UZMAN ÖZLEM BİZPINAR MUNİS
- Alzheimer tip demans hastalarında serebral ve splanknik kan akımı ile beyin mr parametrelerinin kognisyona etkisi
Effects of cerebral and splanchnic blood flow and brain mri parameters on cognition alzheimer's type dementia patients
MEHMET CEYLAN
- Alzheimer hastalarında fonksiyonel seviye, bilişsel durum ve uyku kalitesi arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between functional level, cognitivestatus and sleep quality in alzheimer patients
BİLGE ÇİMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Fizyoterapi ve RehabilitasyonHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiFizyoterapi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ESRA DOĞRU HÜZMELİ