Fibromiyalji hastalarında ağrı, psikolojik esneklik, aleksitimi, anksiyete ve depresif bozuklukların ilişkisinin araştırılması
Investigation of the relationship between pain, psychological flexibility, alexithymia, anxiety and depressive disorders in fibromyalgia patients
- Tez No: 941314
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HÜSEYİN ŞEHİT BURHAN
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Başakşehir Çam ve Sakura Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Psikiyatri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 56
Özet
Giriş: Fibromiyalji (FM), yaygın ağrı ve hassasiyetle karakterize, nedeni tam olarak bilinmeyen kronik bir sendromdur. FM sıklıkla depresyon, anksiyete, uyku bozuklukları, bilişsel işlevlerde bozulma ve kronik yorgunluk gibi psikiyatrik belirtilerle birlikte görülür. Bu belirtiler hastaların yaşam kalitesini ciddi anlamda azaltmaktadır. Çalışmamızın amacı, fibromiyalji hastalarında ağrı ile psikolojik esneklik, aleksitimi, depresyon ve anksiyete arasındaki ilişkiyi incelemek ve bireysel, bütüncül tedavi yaklaşımlarının önemini ortaya koymaktır. Bu sayede hastaların yaşam kalitesinin artırılması hedeflenmektedir. Yöntem: Araştırma kesitsel ve tanımlayıcı olarak planlanmış olup, 18-65 yaş arası, ACR 2016 tanı kriterlerine göre FM tanısı almış en az 124 hastadan oluşan bir örneklemde öz bildirim anketleri aracılığıyla veri toplanması planlanmıştır. Veri toplama araçları arasında Hastane Anksiyete ve Depresyon Ölçeği (HAD), Toronto Aleksitimi Ölçeği (TAÖ), Kabul ve Eylem Formu-2 (KEF-II), SF-12 Yaşam Kalitesi Ölçeği ve Vizüel Ağrı Skalası bulunmaktadır. Verilerin analizinde korelasyon ve tanımlayıcı istatistiksel yöntemler kullanılmıştır. Bulgular: Psikolojik esneklik, ağrı şiddeti (r = –.282, p < .01), depresyon (r = –.579, p < .01), anksiyete (r = –.556, p < .01), aleksitimi (r = –.394, p < .01) ve SF-12 genel sağlık puanı (r = .368, p < .01) ile anlamlı düzeyde ilişkilidir. Psikiyatrik tanısı olan bireylerde psikolojik esneklik daha düşük (p = .001), depresyon (p = .009), aleksitimi (p = .004) ve anksiyete düzeyi daha yüksektir (p = .007). Yüksek ağrı bildiren grupta psikolojik esneklik belirgin şekilde azalmıştır (p = .034). SF-12 puanı ile depresyon (r = –.431, p < .01), anksiyete (r = –.407, p < .01) ve ağrı şiddeti (r = –.301, p < .01) arasında negatif yönde anlamlı ilişkiler bulunmuştur. Sonuç: Elde edilen bulgular, fibromiyaljinin somatik bir bozukluk olmasının yanında; bilişsel, duygusal ve davranışsal boyutları içeren çok boyutlu bir yapı sergilediği fikrini desteklemektedir. Psikolojik esneklik ve aleksitimi, hem semptom şiddetini hem de bireysel uyum düzeyini etkileyen temel içsel süreçler olarak öne çıkmaktadır. ii Bu doğrultuda, psikolojik değişkenler ve özellikle psikolojik esnekliğe odaklanan müdahale yaklaşımlarının, fibromiyalji gibi kronik ağrı ile seyreden tıbbi bozukluklarda yaşam kalitesi ve işlevselliği artırmada önemli katkılar sunabileceği düşünülmüştür.
Özet (Çeviri)
Introduction: Fibromyalgia (FM) is a chronic syndrome with uncertain etiology, characterized by widespread pain and tenderness. FM is frequently accompanied by psychiatric symptoms such as depression, anxiety, sleep disturbances, cognitive impairments, and chronic fatigue. These symptoms significantly impair patients' quality of life. The aim of this study is to investigate the relationship between pain severity and psychological flexibility, alexithymia, depression, and anxiety in individuals diagnosed with fibromyalgia, and to highlight the importance of individualized, holistic treatment approaches. Enhancing patients' quality of life through comprehensive care strategies is one of the key objectives. Methods: This research was designed as a cross-sectional and descriptive study. Data will be collected through self-report questionnaires from a sample of at least 124 patients aged between 18 and 65 years who have been diagnosed with FM according to the 2016 ACR criteria. The data collection instruments include the Hospital Anxiety and Depression Scale (HADS), the Toronto Alexithymia Scale (TAS), the Acceptance and Action Questionnaire-II (AAQ-II), the SF-12 Health Survey, and the Visual Analog Scale (VAS) for pain. Correlation and descriptive statistical methods will be used for data analysis. Findings: Psychological flexibility was found to be negatively and significantly correlated with pain severity (r = –.282, p < .01), depression (r = –.579, p < .01), anxiety (r = –.556, p < .01), alexithymia (r = –.394, p < .01), and positively correlated with SF-12 general health scores (r = .368, p < .01). Individuals with a psychiatric diagnosis had significantly lower psychological flexibility (p = .001), and higher levels of depression (p = .009), alexithymia (p = .004), and anxiety (p = .007). Participants reporting high levels of pain exhibited notably lower psychological flexibility (p = .034). SF-12 scores were negatively correlated with depression (r = –.431, p < .01), anxiety (r = –.407, p < .01), and pain severity (r = –.301, p < .01). Conclusion: The findings support the view that fibromyalgia is not only a somatic disorder but also a multidimensional condition involving cognitive, emotional, and iv behavioral aspects. Psychological flexibility and alexithymia emerge as key internal processes that influence both symptom severity and individual adaptation. Accordingly, interventions focusing on psychological factors, especially psychological flexibility, may significantly contribute to improving quality of life and functional outcomes in medical conditions such as fibromyalgia that are characterized by chronic pain.
Benzer Tezler
- Psikolojik katılık ile günlük yaşamda iyi oluş ve işlevsellik arasındaki ilişki: Fibromiyaljili hastalarda dijital günlüklerin kullanıldığı gözlemsel tek vaka çalışmaları
The relationship between psychological inflexibility, and well-being and functioning in everyday life: An n-of-1 observational study using digital diaries in patients with fibromyalgia
AFRA SELMA TAYGAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSNÜ ERKMEN
- Fibromiyalji hastalarında ağrı düzeylerinin, ağrı felaketleştirme, metakognisyonlar, depresyon ve anksiyete semptomları ile ilişkisinin incelenmesi ve bel ağrısı hastaları ile karşılaştırılması
Examination of the relationship between pain intensity, pain catastrophizing, metacognitions, depression and anxiety symptoms in fibromyalgia patients and comparison with low back pain patients
BETÜL HACER ÖZATEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Fiziksel Tıp ve Rehabilitasyonİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ANIL GÜNDÜZ
- Fibromiyalji hastalarında erken dönem uyumsuz şemaların ve ebeveynlik stillerinin ağrı inançları ile ilişkisi
The relationship of parenting styles and early maladaptive schemas with pain beliefs in patients of fibromyalgia
ZEYNEP DİKMEN
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
PsikolojiMaltepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ASLI EYRENCİ
- Fibromiyalji hastalarında kendi kendine uygulanan duygusal özgürleşme tekniğinin ağrı ve stres düzeylerine olan etkisinin incelenmesi
Investigation of the effect of self-applied emotional freedom technique on pain and stress levels in fibromyalgia patients
FATMA ÇETİNKAYA
Doktora
Türkçe
2024
HemşirelikEge Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FİSUN ŞENUZUN AYKAR
- Fibromiyalji hastalarında serum nöron spesifik enolaz düzeylerinin araştırılması
İnvesti̇gati̇on of serum neuron speci̇fi̇c enolase levels i̇n fi̇bromyalgi̇a pati̇ents
SABAHATTİN VERİM
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2014
Fiziksel Tıp ve RehabilitasyonDicle ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. REMZİ ÇEVİK