Ekonomik regülasyonların sosyo-ekonomik etkileri
Socio-economic effects of economic regulations
- Tez No: 941541
- Danışmanlar: PROF. DR. GÜLSÜM GÜRLER HAZMAN
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Maliye, Finance
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Afyon Kocatepe Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 180
Özet
Kamu yararı için devletin özel sektörün ekonomik faaliyetleri izlemesi ve kontrol etmesine regülasyon denir. Regülasyon ile piyasa başarısızlıkları en aza indirilmeye çalışılmaktadır. Regülasyonlar, piyasanın düzenli işleyip gelişmesini sağlayacak kuralların belirlenmesini sağlar. Regülasyon piyasanın denetlenmesi sürecinde de önemli politika araçlarından biridir. Ekonomide etkinliğin sağlanabilmesi, kamu düzeninin sürdürülmesi ve sosyal refahın optimizasyonunu sağlamak amacıyla regülasyon uygulamalarına başvurulmaktadır. Bu çalışmanın amacı, ekonomik regülasyonların sosyoekonomik yapı üzerindeki etkilerini araştırmaktır. Ekonomik regülasyonların ekonomik büyüme, istihdam, doğrudan yabancı sermaye, gelir dağılımı ve ihracat üzerindeki etkisini analizi için beş model geliştirilmiştir. Seçilmiş gelişmiş ve gelişmekte olan ülkelerin 2000-2021 dönemine ait yıllık verileri panel veri analizi yöntemiyle incelenmiştir. Çalışmada elde edilen bulgulara göre, gelişmiş ülke örnekleminde ekonomik regülasyon ile ekonomik büyüme arasında ilişki belirlenememiştir. Gelişmekte olan ülke örnekleminde ekonomik regülasyonlarda artış ekonomik büyümeyi olumlu etkilemektedir. İstihdam modelinde gelişmiş ülke örnekleminde ekonomik regülasyonlar ile istihdam arasında ilişki tespit edilememiştir. Gelişmekte olan ülke örnekleminde ekonomik regülasyonların istihdamı olumsuz etkilediği belirlenmiştir. Doğrudan yabancı sermaye modelinde gelişmiş ülke örnekleminde ekonomik regülasyonlar ile doğrudan yabancı sermaye arasında ilişki tespit edilememiştir. Bulgular gelişmekte olan ülke örnekleminde ekonomik regülasyonlardaki artışların doğrudan yabancı sermayeyi olumlu etkilediğini göstermektedir. İhracat modelinde gelişmiş ülke örnekleminde ekonomik regülasyonlardaki artışların ihracatı olumsuz etkilediği belirlenmiştir. Gelişmekte olan ülke örnekleminde ekonomik regülasyonlardaki artışların ihracatı olumlu etkilediği tespit edilmiştir. Gelir dağılımı modelinde gelişmiş ülke örnekleminde ekonomik regülasyonlardaki artışların gelir dağılımını olumsuz etkilediği bulgusuna ulaşılmıştır. Gelişmekte olan ülke örnekleminde gelir dağılımı ile ekonomik regülasyonlar arasında ilişki bulunamamıştır. Araştırmanın bulgularından yola çıkarak ekonomik düzenlemelerin sosyoekonomik yapı üzerinde daha olumlu etki yapmasına yönelik politika önerileri geliştirilmiştir.
Özet (Çeviri)
Regulation is to monitor and control of private sector economic activities by government for the benefit of public interest. Market failures are tried to be minimized by regulation. Regulation is one of the important policy tools in the process of determining and supervising the rules that will ensure the orderly functioning and development of the market. Regulation is used to ensure efficiency in the economy, to maintain public order and to optimize social welfare. The aim of this study is to investigate the effects of economic regulations on socioeconomic structure. Five models were developed to analyse the effects of economic regulations on economic growth, employment, foreign direct investment, income redistribution and exports. Annual data of selected developed and developing countries for the period 2000-2021 are examined by panel data analysis method. The findings of the study shows that there is no relationship between economic regulation and economic growth in the developed country sample. In the developing country sample, increases in economic regulations have a positive impact on economic growth. In the employment model, no relationship is found between economic regulation and employment in the developed country sample. The finding shows that an increase in economic regulation has a negative impact on employment in the developing country sample. In the foreign direct investment model, no relationship is found determined between economic regulation and foreign direct investment in the developed country sample. The findings show that increases in economic regulations have a positive effect on foreign direct investment in the developing country sample. In the export model, it is found that increases in economic regulations have a negative effect on exports in the developed country sample. In the developing country sample, the finding exhibits that increases in economic regulations have a positive effect on exports. In the income redistribution model, it is found that increases in economic regulations have a negative effect on income distribution in the developed country sample. No relationship is found between income distribution and economic regulations in the developing country sample. Based on the findings of the study, policy recommendations are developed for having more positive effect of economic regulations on the socioeconomic structure.
Benzer Tezler
- Kozmetikte güvenilirlik ve kozmetovijilans
Safety in cosmetics and cosmetovigilance
İMRAN ALTIOKKA
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Eczacılık ve Farmakolojiİstanbul ÜniversitesiFarmasötik Teknoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MELİKE ÜNER
- Alzheimer hastalığında PARP1 ve DNA POL β mRNA ekspresyonlarının araştırılması
The investigation of PARP1 and DNA POL β mRNA expressions on alzheimer's disease
SERCAN KENANOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2017
GenetikErciyes ÜniversitesiTıbbi Genetik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUNİS DÜNDAR
- Evolution of paratransit system and its implementations in Turkey: Potential design and technology impact on ameliorating the Dolmuş-Minibus
Paratransit sistemin evrimi ve Türkiye?deki uygulamasi: Dolmuş-Minibüs kavraminin iyileştirilmesinde potansiyel tasarim ve teknoloji etkisi
ARZU HÜSNİYE TOKER ÖZKURT
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Endüstri Ürünleri Tasarımıİstanbul Teknik ÜniversitesiEndüstri Ürünleri Tasarımı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALPAY ER
- The digital divide in Turkey
Türkiye'de dijital bölünme
DENİZ ECE DALGIÇ TETİKOL
Doktora
İngilizce
2023
Ekonomiİstanbul Teknik Üniversitesiİktisat (İngilizce) Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BÜLENT GÜLOĞLU
- Türkiye'de elektrik enerjisi piyasasında regülasyon uygulamaları
Regulation applications on electricity market in Turkey
BUKET ÖZDEMİRLİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
EkonomiKırıkkale Üniversitesiİktisat Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DİLEK ÇETİN DURUDUYGU