Çok kesim noktalı tanı testi doğruluğu çalışmalarında tanısal meta-analizi ve bir uygulama
Meta-analysis of diagnostic test accuracy studies with multiple thresholds and an application
- Tez No: 941888
- Danışmanlar: PROF. DR. YASEMİN YAVUZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Biyoistatistik, Biostatistics
- Anahtar Kelimeler: İki Değişkenli Rastgele Etki Modeli, İki Değişkenli Doğrusal Karma Etki Modeli, Tanı Testi, Tanı Testi Doğruluğu, Çok Kesim Noktalı, Bivariate Random Effects Model, Bivariate Linear Mixed Effects Model, Diagnostic Test, Diagnostic Accuracy, Multiple Cutoff Points
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Biyoistatistik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 61
Özet
Çok Kesim Noktalı Tanı Testi Doğruluğu Çalışmalarında Tanısal Meta Analizi ve Bir Uygulama Günümüzde bilim ve teknolojinin gelişmesiyle her geçen gün yeni yöntemler önerilmektedir. Bu durum yapılan çalışma sayısının üstel olarak artmasına neden olmakta ve araştırmacıların güncel literatürü takip etmesini zorlaştırmaktadır. Özellikle sağlık alanında kritik kararlar alınması gerektiği durumlarda araştırmacılar çalışmaları sentezleyen sistematik derleme ve meta analizlerine başvurmaktadırlar. Sistematik derlemeler ilgili alanda yayınlanmış çalışmaların çeşitli ret ve kabul kriterleri kullanılarak belirlendiği ve elde edilen bilgilerin sistematik biçimde sentezlendiği çalışmalardır. Meta-analizler ise sistematik derleme süreçleri ile belirlenmiş yayınlardan elde edilen çeşitli ölçüleri (ortalamaların farkı, odds oranı, duyarlılık, seçicilik, vb.) birleştiren istatistiksel yöntemlerdir. Sağlık alanında kritik kararlar almak için, kanıt temelli uygulamaların ve sistematik değerlendirme yöntemlerinin kullanılması gereklidir. Tanısal testlerin meta-analizi, bu tür değerlendirmeleri yapmak için güçlü bir araçtır. Özellikle, tanısal doğruluk çalışmaları için duyarlılık, seçicilik gibi ölçütleri birleştiren ve testlerin performansını özetleyen yöntemler önem taşımaktadır. Bu çalışmada, bir veya birden çok kesim noktası bulunan bir tanı testinin tanısal doğruluğu“İki Değişkenli Rastgele Etki Modeli”ve“İki Değişkenli Doğrusal Karma Etki Modeli”yaklaşımlarıyla incelenmiş ve tüm sonuçlarıyla değerlendirilmiştir. Uygulama için, asemptomatik postmenopozal kadınlarda ultrasonografik endometriyal kalınlık ile endometriyal kanser riskinin değerlendirildiği sistematik derleme ve tanısal meta analiz çalışmalarının sonuçlarından yararlanılmıştır. Literatürde, asemptomatik postmenopozal kadınlarda endometriyum kanser riskinin değerlendirilmesinde endometrial kalınlık ölçüleriyle ilgili belirlenmiş bir kesim noktası bulunmadığı için optimum kesim noktası çalışması yapılmıştır. Her iki yaklaşım da testin tanı doğruluğunun orta-yüksek düzeyde olduğu sonucunu vermiş olsa da iki değişkenli doğrusal karma etki modeli sağladığı optimum kesim noktası ve yüksek duyarlılık ile daha iyi sonuçlar elde edilmiştir. Kesim noktası yükseldikçe tanısal doğruluğun azaldığı görülmüştür. Çalışma analizleri için R programının,“meta”,“mada”ve“diagmeta”kütüphaneleri kullanılmıştır.
Özet (Çeviri)
Meta-Analysis of Diagnostic Test Accuracy Studies With Multiple Thresholds and an Application With the advancement of science and technology, new methods are being proposed every day. This leads to an exponential increase in the number of studies conducted, making it difficult for researchers to keep up with the current literature. Especially in the healthcare field, where critical decisions need to be made, researchers often resort to systematic reviews and meta-analyses that synthesize existing studies. Systematic reviews are studies that identify published research in a specific field using various inclusion and exclusion criteria and synthesize the obtained information in a systematic manner. Meta-analyses, on the other hand, are statistical methods that combine various measures (e.g., mean differences, odds ratios, sensitivities, specificities) obtained from studies identified through systematic review processes. To make critical decisions in healthcare, it is necessary to use evidence-based practices and systematic evaluation methods. Diagnostic test meta-analysis is a powerful tool for such evaluations. In particular, methods that combine measures such as sensitivity and specificity for diagnostic accuracy studies and summarize test performance are of great importance. In this study, the diagnostic accuracy of a test with one or multiple cutoff points was examined and evaluated using the“Bivariate Random Effects Model”and the“Bivariate Linear Mixed Effects Model”approaches. For the application, results were used from systematic reviews and diagnostic meta-analyses that evaluated the risk of endometrial cancer based on ultrasonographic endometrial thickness in asymptomatic postmenopausal women. Since there is no predefined cutoff value for endometrial thickness in assessing the risk of endometrial cancer in asymptomatic postmenopausal women in the literature, an optimal cutoff value was investigated. Although both approaches concluded that the test's diagnostic accuracy is moderate to high, the bivariate linear mixed effects model provided better results by offering an optimal cutoff and higher sensitivity. It was observed that as the cutoff value increased, diagnostic accuracy decreased. For the analysis, R software and the“meta,”“mada,”and“diagmeta”packages were used.
Benzer Tezler
- ROC (Receiver operationg characteristic) eğrisi altı alan hesaplama yöntemlerinin karşılaştırılması
ROC (receiver operating characteristic) comparison of methods used in the calculation of area under curve
METİN VURAL
Doktora
Türkçe
2020
Biyoistatistikİstanbul ÜniversitesiBiyoistatistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET DİRİCAN
- Mukopolisakkaridoz tarama - tanı testlerinin kurulması ve referans aralıklarının belirlenmesi
Establishment of screening and diagnostic laboratory tests for mucopolysaccharidoses and determination of reference intervals
KHALED EL MOUSTAFA
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2015
BiyokimyaHacettepe ÜniversitesiTıbbi Biyokimya Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. İNCİLAY LAY
- Microwave spectroscopy based breast cancer diagnosis using support vector machines
Destek vektör makineleri kullanılarak mikrodalga spektroskopi temelli meme kanseri tanısı
EMRE ÖNEMLİ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Bilgisayar Mühendisliği Bilimleri-Bilgisayar ve Kontrolİstanbul Teknik ÜniversitesiElektronik ve Haberleşme Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İBRAHİM AKDUMAN
DR. ÖĞR. ÜYESİ TUBA YILMAZ ABDOLSAHEB
- Veri yapısına bağlı olarak ROC eğrisi altında kalan alana ilişkin istatistiksel yöntemlerin karşılaştırılması
Comparison of statistical methods for the area under the ROC curve for different types of data structures.
BANU ERÖZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2010
BiyoistatistikHacettepe ÜniversitesiBiyoistatistik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. A. ERGUN KARAAĞAOĞLU
- Hematoloji hastalarında invaziv aspergilloz erken tanısında anlık tanı testi olarak aspergillus galaktomannan lateral akış testinin performansının değerlendirilmesi
Evaluation of the performance of aspergillus galactomannan lateral flow assay as a point of care test for the early diagnosis of invasive aspergillosis in patients with hematological malignancies
ÖZLEM ALHAN GÜNCÜ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Enfeksiyon Hastalıkları ve Klinik MikrobiyolojiMarmara ÜniversitesiEnfeksiyon Hastalıkları ve Klinik Mikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEKAVER ODABAŞI