Halkla ilişkilerin yönetimsel fonksiyonunu temellendirme denemesi
Essential basis on the management function of public relations
- Tez No: 942219
- Danışmanlar: PROF. DR. CENGİZ ANIK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Halkla İlişkiler, Public Relations
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Marmara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Halkla İlişkiler Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Halkla İlişkiler Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 310
Özet
Akademik bir disiplinden bahsedilebilmesi için teorik bir zemin ve kavramsal bir çerçevenin var olması gerekmektedir. Halkla ilişkiler literatürü incelendiğinde halkla ilişkilerin kurumsal halkla ilişkiler kapsamında işlevsel paradigmanın bir ürünü olduğunu savunan görüşlerin güncel olarak halkla ilişkiler disiplininin teorik çerçevesini oluşturması açısından iddialı olduğunu söylemek güçtür. Bu açıdan değerlendirildiğinde halkla ilişkiler disiplininin yönetim teorileri ile teorik ve felsefi ilişkisini kuran çalışmaların sayısının sınırlı ve dar bir perspektife dayandığı görülmektedir. Oysaki Genel Teori olarak kabul edilen Mükemmellik Teorisi ile halkla ilişkiler literatüründe halkla ilişkiler disiplininin bir yönetim fonksiyonu olduğu savunulmaktadır. Ancak iletişim bilimleri çatısı altında kabul edilen ve kurumsal birer etkinlik olan halkla ilişkiler, reklam ve propaganda arasında pratikte yönetimsel bakış açısına dayalı yöntemsel bir bilgi boşluğu bulunduğu görülmektedir. Kurumsal halkla ilişkiler kapsamında bir yönetim fonksiyonu olarak ifade edilen halkla ilişkiler disiplini için yönetim bilimine ait olan teoriler ile güncel ilişkisinin akademik olarak kurulması ve felsefi temeller üzerinden yükselen teorik bir çerçevenin oluşturulması gerekmektedir. Halkla İlişkiler, reklam, propaganda ayrımına yönelik literatür taraması yapıldığında genellikle üç alana yönelik pratikte yönetim mantığının oluşturulamadığı görülmektedir. Epistemolojik açıdan pratikte yönetim ayrımının kurulamamış olması disipliner ve disiplinlerararsı çalışmalarda üç iletişim biliminin birbiri ile karıştırılmasına neden olmaktadır. Örneğin; 21. yüzyıl Kamu Diplomasisine yönelik üretilen disiplinler arası akademik çalışmalarda halkla ilişkilerin deyim yerindeyse 'propagandanın örtüsü haline geldiği' savunulmaktadır. Hâlbuki iletişim bilimleri kapsamında üretilen akademik çalışmalarda kamu diplomasisi alanında yönetimsel süreçlerin halkla ilişkiler odağına yerleştirilmeye çalışıldığı savunulmaktadır. İletişim bilimleri literatürü incelendiğinde ise reklam ve propaganda, reklam ve pazarlama halkla ilişkileri, halkla ilişkiler ve reklam arasındaki ayrımların da yönetim kavramlarına dayalı olarak net bir şekilde ortaya konulamadığı görülmektedir. Bu durumun aşılabilmesi için 'yönetim' perspektifinden pratikte yöntem probleminin çözümlenmesi şarttır. Bu çalışmayı var eden halkla ilişkiler disiplinin tanımlanamazlığı değil, her geçen gün gelişen ve değişen yönetim anlayışları çerçevesinden halkla ilişkiler disiplinindeki bilgisel eksikliklerin doldurulma arzusudur. Bu kapsamda halkla ilişkiler, reklam ve propaganda ayrımın üzerine çalışılacak olan konunun sorunsalının temelini İngilizce literatürde yer alan ve Türkçe'de'yönetim' karşılığına denk gelen 'management', 'administration' ve 'government' kelimeleri arasındaki ayrımının yöntemsel olarak açık bir şekilde ifade edilemesi oluşturmaktadır. Bu durum birer kurumsal etkinlik olarak kabul edilen reklam, halkla ilişkiler ve propaganda arasında disipliner ve disiplinlerarası düzeyde bir pratikte yöntem sorununun olduğunun işaretidir. O halde şu soruların cevapları aranmalıdır: Halkla ilişkiler disiplini bir yönetim fonksiyonu olarak administration mıdır, management mıdır yoksa government mıdır? Halkla ilişkilerin bir kolu olan itibar yönetimi neden Reputation Management olarak ifade edilmiştir? Organizasyonel yönetim süreçlerinde profesyonelleri productivity (karlılık/verimlilik) anlayışındaİngilizce efficiency olarak ifade edilen etkin olma durumundan yine İngilizce effiectiveness/effectivity olarak ifade edilen etkili olma durumuna iten faktörler neler olmuştur?Halkla ilişkiler disiplini bir management ise işletme bilimi teorileri ile bağlantısı kurulmuş mudur? Mangement effectivity üzerine mi kuruludur? Literatürde yer alan postmodern halkla ilişkiler anlayışının işletme bilimi teorileri ile ilişkisi kurulabilir mi? Modern yönetim anlayışından postmodern yönetim anlayışına geçiş halkla ilişkilerde nasıl bir bakış açısı oluşturmuştur? Bu sorunsallardan hareketle tezin varsayımını; halkla ilişkiler, reklam ve propaganda disiplinlerini birbirlerinden ayıran epistemolojik zeminde pratikte yönetim mantığının bulunmaması oluşturmaktadır. İlgili tezde halkla ilişkilerin bir management olarak, modern yönetim teorilerinin meşruluk krizlerine bağlı olarak post-modern yönetim teorileri ile ilişki içerisinde olduğu savunulmaktadır.
Özet (Çeviri)
In order to speak of an academic discipline, a theoretical foundation and a conceptual framework must be present. When examining the public relations literature, it is difficult to argue that the views suggesting public relations is a product of the functional paradigm within the scope of corporate public relations currently constitute a strong theoretical framework for the discipline of public relations. From this perspective, it can be observed that the number of studies establishing a theoretical and philosophical connection between the discipline of public relations and management theories is limited and based on a narrow viewpoint. However, the Excellence Theory—considered a General Theory—argues that public relations is a management function within the public relations literature. Yet, within the broader field of communication sciences, public relations, advertising, and propaganda—each considered institutional activities—reveal a methodological knowledge gap in practice from a managerial perspective. For the discipline of public relations, which is defined as a management function under the scope of corporate public relations, it is necessary to academically establish its relationship with theories from management science and to construct a theoretical framework grounded in philosophical foundations. When a literature review is conducted on the distinction between public relations, advertising, and propaganda, it becomes apparent that, in practice, a managerial rationale has not been developed for these three areas. From an epistemological standpoint, the inability to establish this managerial distinction in practice leads to confusion among the three communication sciences in both disciplinary and interdisciplinary studies. For instance, interdisciplinary academic works on 21st-century public diplomacy argue that public relations have, so to speak, become a“veil for propaganda.”However, academic studies produced within the framework of communication sciences suggest that managerial processes are being positioned at the center of public relations in the field of public diplomacy. A review of the communication sciences literature also reveals that the distinctions between advertising and propaganda, advertising and marketing public relations, and public relations and advertising have not been clearly established based on management concepts. To overcome this issue, it is essential to address the methodological problem from a managerial perspective in practice. The foundation of this study is not the indefinability of the public relations discipline, but rather the desire to fill the epistemological gaps within the discipline through evolving and transforming management perspectives. In this context, the problematization of the topic that will focus on the distinction between public relations, advertising, and propaganda lies in the clear methodological differentiation among the English terms“management,”“administration,”and“government,”all of which correspond to the Turkish concept of“yönetim”(management/administration/government). This indicates a practical methodological problem at both disciplinary and interdisciplinary levels among advertising, public relations, and propaganda as institutional activities. Therefore, the following questions must be addressed: Is the discipline of public relations, as a management function, best defined as administration, management, or government? Why is reputation management—an aspect of public relations—expressed specifically as“Reputation Management”? What are the factors that push professionals in organizational management processes from the notion of efficiency (profitability/productivity) to effectiveness/effectivity (impact/performance)? If public relations is a form of management, has a connection been established with business management theories? Is it built upon the concept of management effectivity? Can the postmodern understanding of public relations found in the literature be linked to business science theories? What kind of perspective has the shift from modern management to postmodern management created in public relations? Based on these problematics, the thesis posits that the absence of a practical managerial rationale on the epistemological ground that separates the disciplines of public relations, advertising, and propaganda constitutes its core assumption. The thesis argues that public relations, considered as a form of management, is associated with postmodern management theories in response to the legitimacy crises of modern management theories.
Benzer Tezler
- Halkla ilişkilerin kriz yönetimi açısından işlevleri ve planlama süreci
The Functions of public relations from the crisis management perspective and it's planning process
İDİL KARADEMİRLİDAĞ
- İşletmelerde toplam kalite felsefesinin yerleştirilmesinde insan kaynağının geliştirilmesi açısından halkla ilişkilerin rolü
Başlık çevirisi yok
AYLİN GÖZTAŞ
Doktora
Türkçe
1997
Halkla İlişkilerEge ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET BÜLENT GÖKSEL
- Algı yönetimi olarak halkla ilişkiler
Başlık çevirisi yok
ÖZGE UĞURLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2004
Halkla İlişkilerGazi ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET KÜÇÜKKURT
- Üniversitelerdeki halkla ilişkiler faaliyetleri: Akdeniz Üniversitesi ve İstanbul Bilgi Üniversitesi örnekleri
Public relations activities in universities: Examples of Akdeniz University and İstanbul Bilgi university
BİLGE NUR KARACA
Yüksek Lisans
Türkçe
2009
Halkla İlişkilerAnkara ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF. DR. METİN KAZANCI
- Küresel rekabet aracı olarak müşteri ilişkileri yönetimi ve halkla ilişkilerin rolü
Customer relationship management as a tool of global competition and the role of public relations
EVRİM PELİN KURBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2002
Halkla İlişkilerEge ÜniversitesiHalkla İlişkiler ve Tanıtım Ana Bilim Dalı
PROF.DR. AHMET BÜLENT GÖKSEL