Türkiye için kuvvetli yer hareketi tahmin denklemleri: PGA, PGV ve %5 sönüm PSA
Ground-motion prediction equations for türkiiye: PGA, PHV and 5% damped PSA
- Tez No: 942468
- Danışmanlar: PROF. DR. FADİME SERTÇELİK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Jeofizik Mühendisliği, Geophysics Engineering
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Kocaeli Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Jeofizik Mühendisliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 154
Özet
Kuvvetli yer hareketinin tahmini, gelecekteki depremler için sismik tehlikenin belirlenmesi ve deprem risklerinin azaltılması için temel faktörlerden biridir. Farklı periyotlardaki spektral ordinatlar için en büyük yer hareketi genliklerine yönelik tahminler, genellikle depremler sırasında kaydedilen yer hareketleri ve süreci karakterize eden diğer parametrelerin birleşimine dayanır. Tez çalışmasında, Türkiye'de kaydedilen kuvvetli yer hareketi verileri kullanılarak sığ kabuk depremleri için güncel yer hareketi tahmin modelleri (YHTM'ler) önerilmektedir. Önerilen modeller, 1976-2023 yılları arasında (6 Şubat 2023 Kahramanmaraş depremleri dahil) Türkiye ve yakın çevresinde meydana gelen 4'ten büyük (Mw ≥ 4,0) 1.565 depremin 20.173 ivme kaydı ile kalibre edilmiştir. Çalışmada, Türkiye Kuvvetli Yer Hareketi Gözlem Ağına (TR-KYH) ait 975 farklı istasyon tarafından kaydedilen veriler kullanılmıştır. Her bir kayıt için depreme ait kaynak parametreleri, istasyonların zemin bilgileri (VS30), kaynak-saha metrikleri (0-350 km) ve işlenmiş yer hareketi kayıtların genlik ve spektral parametrelerinden oluşan geniş kapsamlı bir veritabanı (flatfile) oluşturulmuştur. Yer hareketi parametrelerini temsil eden ölçüt olarak, iki yatay bileşenin yön bağımsız ortalaması RotD50 (Boore, 2010) tercih edilmiştir. Hazırlanan meta verilerle, PGA, PGV ve %5 sönümlü PSA (0,01–10,0 sn) bağımlı değişkenleriyle bağımsız değişkenler arasındaki ilişkiler regresyon analizleriyle incelenerek güncel YHTM'ler geliştirilmiştir. Analizlerde, son yıllarda meydana gelen büyük depremlerle zenginleştirilmiş bir veri tabanı kullanılmıştır. Yapılan karşılaştırmalarda tutarlı tahminler ve düşük rezidüeller, modellerin güvenilirliğini desteklemektedir. Önerilen tahmin modelleri, uygulanabilirlik sınırları ve Türkiye'ye özgü geliştirilmiş olmaları açısından, ülke genelinde gerçekleştirilecek sismik tehlike analizleri için önemli bir alternatif niteliği taşımaktadır.
Özet (Çeviri)
The prediction of strong ground motion is one of the key factors in determining seismic hazard for future earthquakes and reducing earthquake risks. Generally, predictions for the largest ground motion amplitudes and spectral ordinates at different periods are based on a combination of ground motions observed during earthquakes and other parameters that describe the process. In this thesis, new ground motion prediction models (GMPMs) for shallow crustal earthquakes have been presented using strong-motion data recorded in Turkey. The proposed GMPMs have been calibrated using acceleration records from earthquakes with magnitudes of 4.0 or greater (Mw ≥ 4.0) that occurred between 1976 and 2023 (including the 6 February 2023 Kahramanmaraş earthquakes) in Turkey and its vicinity. This study uses 20,173 acceleration data records from 1,565 earthquakes, recorded by 975 different stations of the Türkiye Strong Motion Network (TR-KYH). A comprehensive database (flatfile) has been created using data consisting of the seismic and source mechanism parameters for each earthquake, along with station site conditions (based on VS30), source-station distances (RJB) in the range of 0-350 km, and the amplitude and spectral parameters of the processed acceleration records. In the prepared database, the ground motion parameters have been calculated for RotD50, the direction-independent average of the two horizontal components (defined by Boore, 2010). Using the compiled metadata, updated GMPMs were developed through regression analyses of the relationships between dependent variables such as PGA, PGV, and 5% damped PSA (0.01–10.0 s) and various independent variables. Compared to previous models, the proposed GMPMs were developed using a much richer database with recent major earthquakes, and the consistent estimates and lower residuals in the comparisons support the reliability of the models. The proposed ground motion prediction models, developed with consideration of their applicability limits and calibrated specifically for Turkish seismic conditions, present a robust alternative for nationwide seismic hazard assessments.
Benzer Tezler
- Development of site specific vertical design spectrum for Turkey
Türkiye'de sahaya özel dikey tasarım eğrilerinin geliştirilmesi
EMRE AKYÜZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Deprem MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP GÜLERCE
- 23 Ekim 2011 ve 09 Kasım 2011 tarihli Van depremlerinin kuvvetli yer hareketlerinin, yeni nesil azalım ilişkileri ile karşılaştırılması
Comarison of strong ground motion from the Van, Turkey earthquakes of 23 October and 09 November 2011 with the next generation attenuation (NGA) ground motion models
LEİLA MOKHBERİOSKOUEİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Deprem Mühendisliğiİstanbul Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AYFER ERKEN
- Turkey-adjusted next generation attenuation models
Global yeni nesil tahmin denklemlerinin Türkiye?ye uyarlanması
BAHADIR KARGIOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2012
Deprem MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. ZEYNEP GÜLERCE
- Probabilistic seismic hazard assessment for east anatolian fault zone using planar source models
Düzlemsel sismik kaynak modelleri kullanılarak doğu anadolu fay zonu için olasılıksal sismik tehlike analizi
AKIN MENEKŞE
Yüksek Lisans
İngilizce
2016
İnşaat MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ZEYNEP GÜLERCE
- Probabilistic seismic hazard assessment of Ilgaz-Abant segments of North Anatolian fault using improved seismic source models
Geliştirilmiş sismik kaynak modelleri oluşturularak Kuzey Anadolu fay hattı Bolu-Ilgaz bölümunun olasılıksal sismik tehlike analizi
MERT LEVENDOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2013
Deprem MühendisliğiOrta Doğu Teknik Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. ZEYNEP GÜLERCE