Yetişkinlere yönelik resimli kitaplar ve bibliyoterapide kullanılmak üzere bir uygulama
Picture books for adults and an application for use in bibliotherapy
- Tez No: 942865
- Danışmanlar: DOÇ. ELİF ERGEN
- Tez Türü: Sanatta Yeterlik
- Konular: Güzel Sanatlar, Fine Arts
- Anahtar Kelimeler: Yetişkinlere yönelik resimli kitaplar, resimli kitaplar, illüstrasyon, bibliyoterapi, yaşlılık, Picture books for adults, picture books, illustration, bibliotherapy, old age
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Hacettepe Üniversitesi
- Enstitü: Güzel Sanatlar Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Grafik Ana Sanat Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 193
Özet
Çocuklara yönelik resimli kitaplardan evrilerek ortaya çıkan yetişkinlere yönelik resimli kitaplar, alanyazında görece yenilikçi bir tür olarak anılmaktadır. Türe ilişkin artan talep, örneklerinin çeşitlenmesini beraberinde getirmiştir. Türkiye'de henüz bu isimle anılan kitapların yaygınlığından söz etmek mümkün olmasa da küresel yayıncılık ortamında giderek önemli bir yer edindikleri söylenebilir. Yetişkinlere yönelik resimli kitaplar, biçimsel özellikleriyle resimli çocuk kitaplarıyla benzerlikler taşısalar da ele aldıkları konular itibarıyla çocuk okuyucuları dışarıda bırakırlar. Bu kitaplar, yetişkin okuyuculara metaforik anlamları keşfetme, görsel okuryazarlığı geliştirme ve görsellerin okuma hızını yavaşlatmasıyla metinleri farkındalıkla okuyabilme gibi fırsatlar sunarak, kitapların rehberlik görevini pekiştirmektedir. Tez çalışmasının konusu, yetişkinlere yönelik resimli kitapların doğasını ele almak ve beraberinde bibliyoterapide kullanılabilecek yetişkinlere yönelik resimli bir kitap ortaya koymaktır. Resimli kitapların okuyuculara ve bibliyoterapi süreçlerine sağladığı katkıları ortaya koyan alanyazından ve çalışma kapsamında uzmanlarla yapılan görüşmelerden hareketle, bibliyoterapide kullanılabilecek yetişkinlere yönelik resimli bir kitap tasarlanmıştır. Çalışmanın temelde iki amacı bulunmaktadır: (1) Yetişkinlere yönelik resimli kitaplar alanına ilişkin Türkiye'deki boşluğa teorik ve pratik anlamda katkı sağlamak, (2) Uzman görüşleri eşliğinde bibliyoterapide kullanılabilmesi için hazırlanan resimli kitap aracılığıyla, yetişkinlere yönelik resimli kitap tasarlama sürecinin aşamaları ve yöntemi ortaya konularak bu alanda yapılacak çalışmalara kapsamlı bir çerçeve sunmaktır. Tezin uygulama çalışması olan kitabın tasarlanması, disiplinler arası bir çalışmayı gerekli kılmıştır. Bu doğrultuda altı bibliyoterapi uzmanı, bir gerontolog, iki psikolog, bir sosyal hizmet uzmanı, bir göz hekimi ve üç illüstratörden oluşan toplamda on dört uzmanın görüşleri alınmıştır. Uzmanlarla yapılan görüşmeler sonucunda elde edilen veriler betimsel analiz yöntemiyle analiz edilmiştir. Analiz edilen veriler doğrultusunda 65-74 yaş aralığındaki okuyucular için yetişkinlere yönelik resimli bir kitap ortaya konulmuştur. Uzmanların resimlenecek olan kitabın seçilmesi konusunda belirttikleri kriterleri taşıması sebebiyle, Susanna Tamaro tarafından yazılan ve Can Yayınları tarafından yayımlanan“Luisito: Bir Sevgi Öyküsü”başlıklı kitap, resimlenerek yetişkinlere yönelik resimli kitap formatında yeniden sunulmuştur. Ardından yeniden tasarlanan kitabı okuyan 65-74 yaş aralığındaki iki katılımcıyla yarı yapılandırılmış görüşmeler yapılmış ve katılımcıların kitaba ilişkin geri bildirimleri alınmıştır. Yapılan bu tez çalışmasıyla yetişkinlere yönelik resimli kitaplara ve resimlerin, kitapların rehberliğini pekiştiren bir araç olarak rollerine dikkat çekilmiştir.
Özet (Çeviri)
Picture books for adults, which have evolved from children's picture books, are regarded in the literature as a contemporary genre. The growing demand for this genre has resulted in a diversification of examples. While it is not yet possible to mention the widespread presence of such books under this name in Turkey, they are increasingly occupying a significant place in the global publishing landscape. Although picture books for adults share formal similarities with children's picture books, they often exclude younger readers due to their thematic content. These books offer adult readers opportunities to explore metaphorical meanings, develop visual literacy, and engage in mindful reading as images slow down the reading pace. Pictures reinforce the guiding role of books. The subject of the thesis is to examine the nature of picture books for adults and to create a picture book for adults in the field of bibliotherapy. This study has designed a picture book for the bibliotherapy process based on literature demonstrating the contributions of picture books to readers and the bibliotherapy process, along with specialist interviews conducted within the research framework. The research has two primary objectives: (1) to provide both theoretical and practical contributions to the existing gap in the field of Türkiye and (2) to establish a methodological framework for future studies by demonstrating the developmental stages and design process of picture books for adults, through the book created with specialist opinion for bibliotherapy. The book's development employed an interdisciplinary research framework, incorporating insights from a diverse group of fourteen subject matter specialists: six bibliotherapy specialists, one gerontologist, two psychologists, one social worker, one ophthalmologist, and three illustrators. The data obtained through specialist interviews were analyzed using descriptive analysis methods. Data analysis uncovered a picture book optimized for older adult readers (65-74 years). The story“Luisito: Bir Sevgi Öyküsü”by Susanna Tamaro, published by Can Publishing, was selected for visual adaptation into a picture book format for adults, as it satisfied all selection criteria specified by the specialist's opinions. Subsequently, semi-structured interviews were conducted with two participants aged 65-74 who had read the redesigned book. This thesis study draws attention to picture books for adults and highlights the role of illustrations as guiding tools in books.
Benzer Tezler
- Ebeveyn boşanması/ayrılığı temalı Türkçe yazılmış ve çeviri 5-12 yaş çocuk kitaplarının klinik biblioterapi yaklaşımı ile karşılaştırmalı incelenmesi
A comparative analysis of parent divorce/separation themed Turkish written and translated 5-12 years old children's books with clinical bibliotherapy approach
VEJDİN ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Psikolojiİstanbul Aydın ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ KAHRAMAN GÜLER
- Kavramların algılatılmasında resimli çocuk kitaplarının rolü bağlamında ?Simyacının Hediyesi? öyküsü için çocuk kitabı tasarımı
Perception of concepts in illustrated children books context children book design for the story, ?The Alchemist?s gift?
ELİF ERGEN
Sanatta Yeterlik
Türkçe
2009
Eğitim ve ÖğretimHacettepe ÜniversitesiGrafik Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İNCİLAY YURDAKUL
- Exploring intergenerational shared reading of picturebooks with a focus on older adults: Art, design implications and strategies for wellbeing
Resimli kitapların kuşaklararası ortak okuma deneyiminin yaş almış bireyler odağında incelenmesi: İyi oluş için sanat, tasarım çıkarımları ve stratejileri
SERPİL KARAOĞLU
Doktora
İngilizce
2025
Bilim ve TeknolojiKoç ÜniversitesiTasarım, Teknoloji ve Toplum Bilimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ILGIM VERYERİ ALACA
- Çocuk pop-up kitaplarının tasarım sorunları ve teknikleri: Bir uygulama
Desing problems and tecniques of children's pop up books: An aplication
ESRA TUNCALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Güzel SanatlarHacettepe ÜniversitesiGrafik Ana Sanat Dalı
PROF. DR. UĞURCAN AKYÜZ
- Else Günther als Kinderbuchautorin und ihr Beitrag zur interkulturellen Erziehung
Çocuk kitabı yazarı olarak Else Günther ve onun kültürlerarası eğitime katkısı (Else Günther as a children's book autor and hercontribution to intercultural education)
HALİME YEŞİLYURT
Doktora
Almanca
2020
Alman Dili ve EdebiyatıNecmettin Erbakan ÜniversitesiYabancı Diller Eğitimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ OSMAN ÖZTÜRK