Kariyerizm, duygusal emek ve psikolojik sermayenin tükenmişlik üzerindeki etkileri
The effects of careerism, emotional labour and psychological capital on burnout
- Tez No: 943217
- Danışmanlar: PROF. DR. MERAL ELÇİ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: İşletme, Business Administration
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Gebze Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İşletme Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 110
Özet
Yüksek dinamikli ve stresli iş ortamlarında tükenmişlik, bireysel refah ve örgütsel verimlilik açısından kritik bir sorun olarak karşımıza çıkmaktadır. Bu tezde, kariyerizm, duygusal emek, psikolojik sermaye ve tükenmişlik arasındaki ilişkiler detaylı bir şekilde incelenmiştir. Bu araştırma, çalışmada yer alan değişkenlerin bireylerin tükenmişlik düzeylerini nasıl etkilediğini ve aralarındaki etkileşimleri belirlemeyi ve literatüre katkı sağlamayı hedeflemektedir. Bu kapsamda, Türkiye'de Marmara Bölgesin'de sağlık, bankacılık, eğitim ve turizm sektörlerinde çalışan 537 katılımcıya anket uygulanmıştır. Öncelikle SPSS programında demografik özellikler ve tanımlayıcı istatistikler değerlendirilmiş, ölçeklerin iç tutarlılığı Cronbach Alfa testiyle ölçülmüştür. Araştırma modeli AMOS yapısal eşitlik modeli ile test edilmiştir. Elde edilen bulgular neticesinde kariyerizmin, psikolojik dayanıklılık ve derinden sergileme üzerinde negatif ve anlamlı etkisi tespit edilmiştir. Umudun kişisel başarıda azalma üzerinde; psikolojik dayanıklılık ve iyimserliğin ise duygusal tükenme üzerinde negatif ve anlamlı etkileri bulunmuştur. Derinden sergilemenin duygusal tükenme üzerinde anlamlı ve negatif etkisi olduğu belirlenmiş ve derinden sergilemenin kariyerizm ve duygusal tükenme arasındaki ilişkide aracılık rolü üstlendiği tespit edilmiştir. Kariyerizm ve duygusal tükenme arasındaki ilişkide psikolojik dayanıklılığın aracı rolü tespit edilmiştir. Bu çalışma Kaynakları Koruma Teorisi çerçevesinde, psikolojik sermaye ve duygusal emeğin, kariyerizm ile tükenmişlik arasındaki ilişkide tampon mekanizma işlevi gördüğünü ortaya koymaktadır. Araştırma sonuçları, hem çalışan refahını artırmaya hem de kurumların sürdürülebilir başarısına katkı sağlayacak politika ve uygulamalar için literatüre önemli katkı ve öneriler sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
In highly dynamic and stressful work environments, burnout is a critical problem in terms of individual welfare and organisational productivity. In this thesis, the relationships between careerism, emotional labour, psychological capital and burnout are examined in detail. This research aims to determine how the variables in the study affect the burnout levels of individuals and the interactions between them and to contribute to the literature. In this context, a questionnaire was applied to 537 participants working in the health, banking, education and tourism sectors in the Marmara Region in Turkey. Firstly, demographic characteristics and descriptive statistics were evaluated in SPSS programme and internal consistency of the scales was measured by Cronbach's Alpha test. The research model was tested with AMOS structural equation modelling. As a result of the findings, a negative and significant effect of careerism on psychological resilience and deep display was determined. Hope had a negative and significant effect on decrease in personal accomplishment, while psychological resilience and optimism had negative and significant effects on emotional exhaustion. It was determined that deep display had a significant and negative effect on emotional exhaustion and deep display played a mediating role in the relationship between careerism and emotional exhaustion. The mediating role of psychological resilience in the relationship between careerism and emotional exhaustion was determined. Within the framework of Resource Conservation Theory, this study reveals that psychological capital and emotional labour function as buffer mechanisms in the relationship between careerism and burnout. The results of the research provide important contributions and suggestions to the literature for policies and practices that will contribute to both increasing employee welfare and the sustainable success of organisations.
Benzer Tezler
- Psikoloji lisans eğitiminin başında ve sonundaki üniversite öğrencilerinin duygusal zekâlarının bazı alt boyutlar yönünden karşılaştırılması
Comparison of the emotional intelligence of incoming students and graduands of bachelor's degree in psychology with respect to some sub-dimensions
CEREN ŞİMŞEK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiKlinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. FERİDE GÖKBEN HIZLI SAYAR
- Social and emotional learning in a preschool context: A teacher-led intervention program
Anaokullarında sosyal ve duygusal öğrenme: Öğretmenlere yönelik bir eğitim programı
ÖZLEM KÜÇÜKÖZDEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2019
Eğitim ve ÖğretimBoğaziçi ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FEYZA ÇORAPÇI
- Psikolojik danışmanların yardım etme stillerinin A tipi kişilik özellikleri ve duygusal zekaları ile yordanabilirliği
Predictability of psychological consultants helping styles with A-type personality features and emotional intelligence
ASLIHAN ÖZER
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
PsikolojiKaradeniz Teknik ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HATİCE ODACI
- Bireysel kariyeri etkileyen kişilik özellikleri ve İİBF örneği
Personality traits effects of individual career and example of business and administration
ŞULE ÇAKAR
- A study on pre-service English teachers' motivations for choosing english language teaching department and their burnout levels
İngilizce öğretmeni adaylarının İngilizce öğretmenliği bölümünü seçme motivasyonları ve tükenmişlik seviyeleri üzerine bir çalışma
ONAT KÜÇÜK
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Eğitim ve ÖğretimPamukkale ÜniversitesiYabancı Diller Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÇAĞLA ATMACA