Din sosyal psikolojisi perspektifinden yeni dini hareket olarak Mormonlar üzerine nitel bir araştırma
A qualitative study on Mormons as a new religious movement from the perspective of the social psychology of religion
- Tez No: 943338
- Danışmanlar: PROF. DR. AHMET ÖZALP, PROF. DR. MUSTAFA KOÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Felsefe, Religion, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Eskişehir Osmangazi Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 189
Özet
Yirminci yüzyıldan bu yana bilimsel araştırmalara konu olan yeni dini hareketlere, bireyler çeşitli nedenlerle yönelebilmektedir. Batı'da yeni dini hareketler arasında öne çıkan İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi (Mormonluk), Türkiye'de de araştırmacıların dikkatini çekmektedir. Araştırmada İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin Türkiye'deki üye sayısının artmasına neden olan faktörlerin ve bireyleri bu yeni dini harekete yönlendiren psiko-sosyal süreçlerin neler olduğu sorusuna cevap aranmıştır. Bu bağlamda İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'yle alakalı yurtiçindeki çalışmaların az sayıda olduğu, Türkiye'deki İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi üyeleriyle ilgili bu zamana dek ortaya konmuş bir saha araştırmasının bulunmadığı saptanmıştır. Nitekim bu tez, alandaki eksikliği gidermeyi hedeflemektedir. Çalışmanın ilk bölümünde literatür taraması ve dokümantasyon tekniği kullanılarak kavramsal çerçeve oluşturulmuş, ikinci bölümde ise nitel araştırma yöntemi kullanılarak bulgular analiz edilmiştir. Çalışma nitel araştırma yöntemlerinden durum çalışması yapılarak yürütülmüş, fenomenolojik ve etnografik çözümlemeyle de verilerin analizi desteklenmiştir. Mülakat tekniğinde, uygulama öncesinde sorular (n=10) hazırlanmış ve mülakatlar yarı yapılandırılmış olarak gerçekleştirilmiştir. Çalışma grubu ise Türkiye'deki İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi üyeleriyle (n=15) oluşturulmuştur. Veriler tematik analiz yöntemiyle değerlendirilmiş, kodlama süreci sonucunda ana ve alt temalar oluşturularak bulgular bu temalar altında incelenmiştir. Verilerin analizinde, İsa Mesih'in Son Zaman Azizler Kilisesi'nin, üyelerin yaşamında anlam arayışına ve bağlanma ihtiyacına cevap verme gibi psikolojik; sosyalleşmeye katkı sunma, anomiden koruma gibi sosyolojik açıdan olumlu işlevlerinin bulunduğu anlaşılmıştır. Yeni dini hareketlere yönelimin psiko-sosyal nedenlerinin araştırmacılar tarafından farklı bir yeni dini hareket bağlamında da ele alınmasının yanında yeni dini hareketlerle ilişkili karşılaştırmalı çalışmalar yapılarak bireylerin yeni dini hareketlere yönelim sebeplerinin çok yönlü incelenmesi önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
Since the twentieth century, new religious movements have been the focus of academic inquiry, with individuals joining them for various reasons. The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints (Mormonism), a prominent example in the West, has also drawn scholarly interest in Türkiye. This research investigates the factors contributing to the growth of The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints in Türkiye and the psycho-social processes influencing individuals to join. It was observed that studies on this church in Türkiye are limited, and no prior fieldwork had been conducted on its members. This thesis aims to fill this gap. In the first part, a conceptual framework was established through literature review and documentation. The second part used qualitative research methods to analyze findings. The study was carried out as a case study, with phenomenological and ethnographic approaches supporting the data analysis. In the interview process, questions (n=10) were prepared beforehand, and semi-structured interviews were conducted. The sample consisted of church members in Türkiye (n=15). Data were thematically analyzed, and coding produced main and sub-themes, under which findings were examined. The analysis revealed that The Church of Jesus Christ of Latter-day Saints offers psychological functions such as providing meaning and fulfilling the need for attachment, as well as sociological roles like promoting socialization and protection from anomie. It is recommended that future studies explore these psycho-social dynamics in other new religious movements and conduct comparative research to examine the multifaceted motivations driving individuals to join them.
Benzer Tezler
- Din psikolojisi perspektifinden ölüm eşlikçiliği(doulalığı)
Death accompaniment(doula work) from the perspective of psychology of religion
ELİF KURUN
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ZEHRA IŞIK
- Yeni koronavirüs hastalığı (COVİD-19) ile başa çıkmada dini inanç ve tutumların etkisi: Akademisyenler üzerine sosyolojik bir araştırma
The impact of religious beliefs and attitudes in coping with the novel coronavirus disease (COVID-19): A sociological study on academics
ELİF ŞAĞBAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
SosyolojiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiSosyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MEHMET ZEKİ DUMAN
- الصحة النفسية في القرآن الكريم
Kur'ân'ı Kerim'de ruhsal sıhhat-Mental health in the Holy Quran
ZHELA JALAL ABDULRAHMAN AL-NAQSHABANDI
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HAYATİ AYDIN
- Affetme kapasitesi nesne ilişkileri perspektifinden bir bakış açısı
The capacity to forgive: an object relations perspective
FAZIL AYSU
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
FelsefeDokuz Eylül ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CİHAD KISA
- Türkiye'de manevi danışmanlığın uygulama alanları ve psikolojik danışma becerileri perspektifinden yerinin değerlendirilmesi
Application areas of spiritual counselling in Turkey and evaluation of its place in the perspective of psychological counselling skills
MÜRÜVVET KOCAOĞLU
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
DinMarmara ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ AYTEN