Transhümanizm düşüncesinin Türk edebiyatındaki yansımaları (1980-2020)
Reflections of transhumanist thought in Turkish literature (1980-2020)
- Tez No: 943821
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ CANER SOLAK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Transhümanizm, Posthümanizm, Sanat, Edebiyat, Manipülasyon
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Erzurum Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 112
Özet
19. yüzyıldan itibaren modernleşme süreciyle birlikte romanlar, bilim ve toplum arasındaki ilişkiyi yansıtarak teknolojik devrimlerin etkilerini ele almıştır. Bilim kurgu türü, teknolojinin edebi anlatıyı nasıl dönüştürdüğünü gözler önüne sererken transhümanizm düşüncesi de insanın teknoloji aracılığıyla sınırlarını aşma arzusunu ve bu sürecin etik, felsefi ve sanatsal boyutlarını sorgulamaktadır. Dijital çağda edebi eserler sanal platformlar üzerinden daha geniş kitlelere ulaşırken büyük veri ve yapay zekâ gibi teknolojik gelişmeler, edebi anlatılarda yeni temaların ortaya çıkmasını sağlamıştır. Bazı akademik yaklaşımlar, edebi üretimin tarih boyunca toplumsal yapı ve teknolojik ilerlemelerle doğrudan ilişkili olduğunu savunur. Moderniteyle birlikte akıl ve bilimi rehber edinen hümanizm, yerini insan ve teknoloji arasındaki derin ilişkiyi vurgulayan post-hümanizme bırakır. Sanat ve teknoloji ise daima birbirini besleyen güçler olmuştur. Günümüzde yapay zekâ, sanat eserlerini dönüştürerek yeni biçimler yaratır. Bu bağlamda, transhümanizm sadece biyolojik müdahaleleri değil, aynı zamanda sanatsal faaliyetlerde de yeni ve manipülatif etkileşimler oluşturur. Türk edebiyatı da bu etkileşimleri hissettiren ürünler ortaya koyarak edebiyat evrenine katkıda bulunmuştur. Bu tezde öncelikle transhümanizm düşüncesi genel bir çerçeve ile ele alınacak ve Türk edebiyatındaki yansımaları belli romanlar üzerinden analiz edilerek ortaya konmaya çalışılacaktır.
Özet (Çeviri)
Since the 19th century, with the process of modernization, novels have reflected the relationship between science and society, addressing the impacts of technological revolutions. The science fiction genre reveals how technology transforms literary narratives, while transhumanism explores humanity's desire to transcend its limitations through technology, questioning the ethical, philosophical, and artistic dimensions of this process. In the digital age, literary works reach wider audiences through virtual platforms, and technological advancements such as big data and artificial intelligence give rise to new themes in literary storytelling. Some academic approaches argue that literary production has historically been directly related to social structures and technological progress. With modernity, humanism—guided by reason and science—has given way to post-humanism, which emphasizes the deep relationship between humans and technology. Art and technology have always been mutually reinforcing forces. Today, artificial intelligence transforms artistic creations, generating new forms. In this context, transhumanism not only involves biological interventions but also fosters new and manipulative synergies in artistic activities. Turkish literature has contributed to the literary universe by producing works that reflect these synergies. This thesis will first provide a general framework for transhumanist thought and then analyze its reflections in Turkish literature through specific novels. KeyWords: Transhumanism, Posthumanism, Art, Literature, Manipulation
Benzer Tezler
- Türk edebiyatında transhümanist ve posthümanist yapı ve ögeler
In Turkish literature transhumanist and posthumanist structure and items
MUHAMMED ATAKUR
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıSüleyman Demirel ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ CAFER GARİPER
- İnsanın ölümsüzlük arayışı olarak transhümanizm
Transhumanism as a quest for human immortality
SEMANUR AKPINAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Felsefeİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiFelsefe ve Din Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABUZER DİŞKAYA
- İslam inanç esasları açısından transhümanizm üzerine bir inceleme
A study on transhumanism in terms of Islamic faith principles
TUĞBA YILMAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinAfyon Kocatepe ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MÜCTEBA ALTINDAŞ
- Türkçe eğitimi ve 21.yüzyıl eğitim vizyonu bağlamında Transhümanizm
Transhumanism in the context of Turkish education and 21st century education vision
KADRİYE KAYHAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiTürkçe ve Sosyal Bilimler Eğitimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHTAP ÖZDEN
- Posthümanizm ve cosmic-horror sineması
Posthumanism and cosmic-horror cinema
BATURALP ONRAT
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
Radyo-TelevizyonEge ÜniversitesiRadyo Televizyon ve Sinema Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ PINAR ÖZGÖKBEL BİLİS