Geri Dön

Silisyumun (Si) sorgum bitkisinde (Sorghum bicolor L.) kadmiyum (Cd) stresini hafifletici rolünün araştırılması

Investigation of the role of silicon (Si) in alleviating cadmium (Cd) stress in sorghum plant (Sorghum bicolor L.)

  1. Tez No: 943846
  2. Yazar: HAZEL GÖKDERE
  3. Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAVA ŞEYMA İNCİ, DR. ÖĞR. ÜYESİ BEDRİYE BİLİR
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ziraat, Agriculture
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Bingöl Üniversitesi
  10. Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Tarla Bitkileri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
  13. Sayfa Sayısı: 130

Özet

Bu çalışma kadmiyum (Cd) stresi altındaki sorgum bitkisinde silisyum (Si) uygulamasının bitkide meydana getireceği öngörülen, hafifletici etkileri incelemek amacıyla saksı denemesi olarak yürütülmüştür. Deneme tesadüf parsellerinde faktöriyel deneme desenine göre 4 Si dozu (0, 100, 200 ve 300 mg kg-1) ve 3 Cd dozu (0, 10 ve 20 mg kg-1) ile 4 tekkerrürlü olarak kurulmuştur. Araştırmada Master BMR sorgum çeşidi kullanılmıştır. Bitkiler 90 gün sonra hasat edilmiş ve bitki organlarında Cd, Si, Fe, Mn ve Zn konsantrasyonları, yem kalite özellikleri ve sorgumun morfolojik özellikleri incelenmiştir. Araştırmada Cd*Si interaksiyonu sonucunda sorgumun kök, gövde, yaprak ve salkımlarındaki Cd, Fe ve Zn konsantrasyonları, yapraklarındaki Si konsantrasyonu, kök ve gövdesindeki Mn konsantasyonu, gövde ve yaprakta P oranı, yaprak ve salkımda K oranı, salkımda Ca oranı, gövde ve salkımda Mg oranı, gövdede ADF (Asit Deterjan Lif) oranı, NDF (Nötral Deterjan Lif) oranı, HK (Ham Kül) oranı, kuru sap ve kuru salkım ağırlıkları pgövde>yaprak=salkım. Silisyum uygulaması dokularda Si içeriğinin artışına neden olmakla birlikte yapraklar ve özellikle salkımlarda köklerden ve gövdeden daha fazla Si birikimi gerçekleşmiştir. Uygulamalar (Cd*Si) kökte Fe, Mn ve Zn içeriğinin, gövde ve yapraklarda Ca ve Mg oranının azalmasına neden olmuştur. Yine uygulamalar (Cd*Si) gövde ve yapraklarda ADF, NDF ve HK oranlarının artmasına, yapraklarda ham protein oranının azalmasına neden olurken salkımlarda HP (Ham Protein) oranını etkilemediği görülmüştür. Silisyum uygulamasının kuru yaprak, kuru salkım ve tüm bitki ağırlığını arttırdığı belirlenmiştir. Sonuç olarak Si uygulamasının sorgum bitkisinde Cd stresini hafifletmedeki rolünde; kökte Cd konsantrasyonunu en çok azaltan (%38) Cd10Si200 uygulaması, gövdede (%28,9), yapraklarda (%30,9) ve salkımlarda (%86,6) Cd konsantrasyonunu en çok azaltan Cd10Si300 uygulaması olmuştur. Uygulanan 20 mg kg-1 Cd dozunda, bitkide gerçekleşen Cd akümülasyonun hafifletilmesinde 3 farklı Si dozununda etkili olamadığı anlaşılmaktadır. Salkımlara Cd taşınımında, 10 mg kg-1 Cd varlığında 300 mg kg-1 Si uygulamasının taşınımı engellemekte güçlü bir potansiyele sahip olduğu görülmüştür. Bu çalışmada kullanılan toprağa benzer özelliklerdeki kontamine alanlarda (

Özet (Çeviri)

This study was conducted as a pot experiment to investigate the predicted mitigating effects of silicon (Si) treatment on sorghum under cadmium (Cd) stress. The experiment was established in 4 replications with 4 Si doses (0, 100, 200 and 300 mg kg-1) and 3 Cd doses (0, 10 and 20 mg kg-1) according to the factorial design in randomised plots. Master BMR sorghum variety was used in the study. The plants were harvested after 90 days and the concentrations of Cd, Si, Fe, Mn and Zn in plant organs, forage quality and morphological characteristics of sorghum were investigated. As a result of Cd*Si interaction, Cd, Fe and Zn concentrations in roots, stems, leaves and panicles, Si concentration in leaves, Mn concentration in roots and stems, P content in stems and leaves, K content in leaves and panicles, Ca content in panicles, Mg content in stems and panicles, ADF (Acid Detergent Fibre) content in stems, NDF (Neutral Detergent Fibre) content in leaves, CA (Crude Ash) content in stems and leaves, dry stem and dry panicle weights were found significant at pstem>leaf= panicle. Silicon application caused an increase in Si content in tissues, but leaves and especially panicles accumulated more Si than roots and stems. The treatments (Cd*Si) caused a decrease in Fe, Mn and Zn content in roots, Ca and Mg content in stems and leaves. Again, the treatments (Cd*Si) caused an increase in ADF, NDF and crude ash content in stems and leaves and a decrease in crude protein content in leaves, but did not affect CP (crude protein) content in panicles. Silicon treatment increased dry leaf, dry panicle and total plant weight. As a result, in the role of Si treatment in alleviating Cd stress in sorghum plants, Cd10Si200 treatment reduced the Cd concentration in the root (38%), Cd10Si300 treatment reduced the Cd concentration in the stem (28.9%), leaves (30.9%) and panicles (86.6%). At the applied dose of 20 mg kg-1 Cd, it is understood that 3 different Si doses were not effective in alleviating Cd accumulation in the plant. In Cd translocation to panicles, 300 mg kg-1 Si treatment in the presence of 10 mg kg-1 Cd was found to have a strong potential to inhibit Cd translocation. In contaminated areas (

Benzer Tezler

  1. Nano silisyum (nano-Si) uygulamasının tatlı sorgum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.)'un kuraklığa toleransı üzerindeki etkisi

    The effect of nano silicon (nano-Si) application on drought tolerance of sweet sorghum (Sorghum bicolor var. saccharatum (L.) Mohlenbr.)

    FAROUK HASSAN HASSWN ALHFATHEE

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2025

    ZiraatÇankırı Karatekin Üniversitesi

    Tarım ve Yaşam Bilimleri Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. ALPASLAN KUŞVURAN

  2. Asit toprakta silisyumun yulaf bitkisinin fosfor beslenmesi üzerine etkisi

    The effect of silicon in the acid soil on phosphorus nutrition of oat plant (Avena sativus L.)

    RIFAT BAKIR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    ZiraatOndokuz Mayıs Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. AYHAN HORUZ

  3. Nitrik oksit ve silisyum uygulamalarının biberde tuz stresi üzerine etkileri

    The effects of nitric oxide and silicon applications on salt stress in pepper

    ADALET BADEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    ZiraatHarran Üniversitesi

    Bahçe Bitkileri Ana Bilim Dalı

    DR. ÖĞR. ÜYESİ SELÇUK SÖYLEMEZ

  4. Amorf yarı iletken a-Si:H/a- SİNx:H çokkatlı filimlerin elektrik ve optik özellikleri

    Electrical and optical properties of amorphous semiconducting a-Si i H/a-SİNx:H multilayer films

    ESİN ÜLGEN GÜNDEM

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2001

    Fizik ve Fizik MühendisliğiHacettepe Üniversitesi

    Fizik Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. HÜSEYİN TOLUNAY

  5. Buğday ve arpa da tuz ve bor toksisitesi toleransına nano-silisyumun etkisi

    Effect of nano-silicon on the salt and boron toxicity tolerance on wheat and barley

    GÖKSU GÖNÇ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    ZiraatAnkara Üniversitesi

    Toprak Bilimi ve Bitki Besleme Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. AYDIN GÜNEŞ