Geri Dön

Türkiye'de vakıfların vergileme açısından değerlendirilmesi

Başlık çevirisi mevcut değil.

  1. Tez No: 94396
  2. Yazar: HAKAN EKİNCİ
  3. Danışmanlar: DOÇ. DR. OSMAN PEHLİVAN
  4. Tez Türü: Yüksek Lisans
  5. Konular: Ekonomi, Economics
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2000
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Karadeniz Teknik Üniversitesi
  10. Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Maliye Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Maliye Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 135

Özet

02. Özet insanların özünde varolan yardımlaşma ve dayanışma duygusu, toplumları başarıya ve refaha erdiren etkenlerden biridir. İnsanlar arasındaki bu yardımlaşma ve dayanışma isteğinin dış dünyaya yansıma şekillerinden biri de vakıf kurumlarıdır. Vakıf, bir mal veya hakkın kişinin kendi iradesiyle özel mülkiyetinden çıkartılıp, geri alınmamak üzere, toplumun menfaatine yönelik bir amacın gerçekleştirilmesine tahsis edilmesidir. Vakıflar yoluyla insanlar kendi mutluluk ve huzurlarını başkalarıyla paylaşmakta ve bu suretle de topluma bir dinamizm kazandırmaktadırlar. Türk toplumunda vakıfların gelişmesinde İslâm Dini doğrudan rehber olmuştur. Özellikle Osmanlı İmparatorluğu zamanında asıl gelişimini gösteren vakıflar, yaptıkları hizmetlerle vazgeçilemez olduklarını bugün de göstermişlerdir. Türk toplumu için tarihi ve manevi değeri yüksek olan vakıf müesseselerinin, Türk vergi mevzuatı karşısındaki durumu ise bu tez de ele alınacak olup sonuçlarıyla birlikte değerlendirilecektir. Bugünkü hukukî statülerine Cumhuriyet döneminde yapılan yeni düzenlemelerle kavuşan vakıflara, yaptıkları kamu hizmeti niteliğindeki faaliyetlerinden ötürü Bakanlar Kurulu'nca vergi muafiyeti tamnabilmektedir. Söz konusu bu uygulama 1967 tarihli 903 Sayılı Yasa ile getirilmiş olup, belli şartları taşıyan vakıflara yönelik olmaktadır. Vakıflar, amaçlarına ulaşmak üzere gelir getirici faaliyetler olarak iktisadî işletmeler kurabilmekte veya kurulu olanlara iştirak edebilmektedirler. Bunun sonucunda da vakıflar, gerek tüzel kişilikleri ve gerekse de iktisadî işletmeleri nedeniyle pek çok verginin mükellefi olabilmektedirler. Cumhuriyet döneminde önemli düzenlemelere tâbi tutulan vakıflar, kendilerine tanınan vergisel avantajlar nedeniyle de zaman zaman istismar edilebilmişlerdir. Bu nedenle de vakıfların vergi muafiyetine ilişkin pek çok tartışma ortaya çıkmıştır. Bu bağlamda olmak üzere, 22.07.1998 kabul tarihli 4369 Sayılı Yasa ile de vakıflara yönelik pek çok vergisel avantaj ortadan kaldırılmıştır. Bu konudaki en büyük değişiklik ise, vakıf iktisadî işletmelerinin artık hepsinin 01.01.1999 tarihinden itibaren kurumlar vergisi mükellefi olması idi. ÎC YÜKSEKÖĞRETİM KURULU DOKÜMANTASYON MERKEZİBakanlar Kurulu Karan'yla vakıflara vergi muafiyeti tanınması, Anayasa'ya aykırılık oluşturmakta olup, bu uygulamanın aykırılık teşkil etmeyecek bir şekilde düzenlenmesi gerekmektedir. Çünkü Anayasa Bakanlar Kurulu'na, doğrudan kişi ve kurumlara vergi muafiyeti tanıyabilme yetkisi vermemektedir. Anayasa'ya göre muafiyet kanunla verilmelidir. Bakanlar Kurulu'nun ise sadece, konuya ilişkin teknik düzenlemeler yapabilmesi mümkün olmaktadır. Vakıflara vergi muafiyeti uygulamasının kamuya yararlı olabilmesi için, sıkı ve etkin bir denetim şarttır. Bu doğrultuda olmak üzere Vakıflar Genel Müdürlüğü ile Maliye Bakanlığı arasındaki koordinasyonun iyi olması gerekmektedir. Netice itibariyle toplumsal yaşamın bir nevi sigortası olan vakıflar, pek çok yönden ve özellikle de malî yönlerine ilişkin olmak üzere vergisel yönden teşvik edilmeli ve yaşatılmalıdır. Ancak, bunu yaparken de toplumsal adaletin bozulmamasına dikkat edilmesi gerekmektedir. XI

Özet (Çeviri)

03. Summary Solidarity and assistance, being substantial motives of human beings, are one of the means that help communities achieve success and welfare. One of the means which human assistance and solidarity will reflects on the material world has been associations. Association means a person's renouncing his private property at his/her own will in order to allocate a property or right for public benefit. People share their happiness and comfort by means of associations and thus make the community more dynamic. Islam has been the direct guide in the development of associations in Turkish Society. Via their services, having had their substantial development particularly in times of Ottoman Empire, associations have displayed how vital they are also in today's world. In this thesis, associations, which are of both historical and moral value for Turkish society, will be assessed in terms of their position under Turkish Tax Legislation as well as outcomes of such position. The associations, because of their public serving nature, may be awarded tax recession as a result of new arrangements by the Republic Governments. Such application has been in effect since the Law numbered 903 and dated 1967, and covers associations bearing certain conditions. The associations are allowed to found benefit-making establishments or participate in the founded ones in order to earn income. Thus, the associations may also become taxpayers as a result of both their legal entities and benefit-making establishments. The associations which becarne subject to substantial arrangements in republic governments period, sometimes could be exploited as a consequence of the tax advantages they were awarded. So, many debates have arisen with regard to the tax concession in question. In this framework, the Law numbered 4369 lifted several tax advantages on July 22. 199S. Most important amendment with regard to this issue was that as from January 1, 1999, benefit-making establishments founded by the associations have been subject to corporation tax. Tax concession, which the associations were awarded by the Decree of Council of Ministers, is in contradiction with the Constitution, and such practice should be amended in a way that does not constitute contradiction. This is because the Constitution does give the Council of Ministers a right to directly award persons or institutions tax concession. Asper the provisions of the Constitution, law should award tax concession. Council of Ministers are merely allowed for technical arrangements in relation with the issue. Tax concession must be strictly and effectively supervised in order to ensure that such practice applies in line with public benefit. For realisation thereof, General Directorate of Associations and Ministry of Finance should act in coordination. Finally, associations, being some sort of social life insurance, should be encouraged in many aspects, particularly in financial aspect in terms of their taxpaying liabilities. However, social justice should also be maintained at the same time. xm

Benzer Tezler

  1. Tez No

    569396

    Yeni kamu yönetimi anlayışı bağlamında Türkiye'de yükseköğretim hizmetlerinin etkinliği ve kalitesi açısından bir değerlendirme

    An evaluation in efficiency and quality of services of higher education in Turkey in the context of new public management approach

    OĞUZ YAZAR

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimKırıkkale Üniversitesi

    Siyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. VEYSEL KARENİ BİLGİÇ

  2. Tez No

    464099

    Yılan ısırması nedeniyle acil servise başvuran hastaların mpv düzeylerinin anti-venom verilme ve verilmeme durumuna göre değerlendirilmesi

    Başlık çevirisi yok

    EYLEM KANTARCI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2017

    İlk ve Acil YardımMustafa Kemal Üniversitesi

    Acil Tıp Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. GÜVEN KUVANDIK

  3. Tez No

    724455

    Impacts of modernization process on conservation and restoration of traditional wooden religious buildings; a comparative study between Turkey and Japan

    Modernleşme sürecinin geleneksel ahşap dinî yapıların korunması ve restorasyonu üzerindeki etkileri, Türkiye ve Japonya arasında karşılaştırmalı bir araştırma

    SÜHEYLA KOÇ

    Doktora

    İngilizce

    İngilizce

    2022

    Mimarlıkİstanbul Teknik Üniversitesi

    Mimarlık Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. DENİZ MAZLUM

    PROF. DR. KEİSUKE FUJII

  4. Tez No

    688618

    COVİD-19 tanısı ile Hacettepe Üniversitesi erişkin hastanesinde izlenen hastaların hastalık ile ilgili risk algıları ve yaşam tarzı değişikliği planlarının değerlendirilmesi

    Evaluation of disease-related risk perceptions and lifestyle change plans of patients followed up at Hacettepe University adult hospital with the diagnosis of COVİD-19

    KAMIL ZARNISHANOV

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2021

    İç HastalıklarıHacettepe Üniversitesi

    İç Hastalıkları Ana Bilim Dalı

    PROF. DR. GÜLAY SAİN GÜVEN

    DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSEL ÇALIK BAŞARAN

  5. Tez No

    813752

    Pankreas adenokarsinomlarında dna yanlış eşleşme tamir (mismatch repair) genlerinin diğer prognostik parametrelerle ilişkisi

    The relationship of dna mismatch repair genes with other prognostic parameters in pancreas adenocarcinoma

    NİL URGANCI

    Tıpta Uzmanlık

    Türkçe

    Türkçe

    2023

    Patolojiİstanbul Üniversitesi-Cerrahpaşa

    Tıbbi Patoloji Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. NURAY KEPİL

Geri Dön