AİHM kararları çerçevesinde cumhurbaşkanına hakaret suçu
The crime of insulting the president within the framework of ECHR judgments
- Tez No: 944103
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ SONGÜL ATAK
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Hukuk, Law
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Dicle Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Kamu Hukuku Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 285
Özet
Bu çalışma, Türk Ceza Kanunu'nun 299. maddesinde düzenlenen“cumhurbaşkanına hakaret”suçunu, 2017 yılı Anayasa değişikliği sonrası yürütme organında meydana gelen yapısal değişiklikler ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi (AİHM) içtihatları bağlamında incelemeyi amaçlamaktadır. Normatif hukuk yönteminin kullanıldığı bu çalışmada, ulusal ve uluslararası hukuk metinleri, yargı kararları ve akademik literatür karşılaştırmalı olarak incelenmiştir. Monarşi dönemlerinden miras kalan bu özel ceza normu, cumhurbaşkanının kişisel onuru ile devletin otoritesini birlikte korumayı hedeflemektedir. Ancak 2017 yılı sonrasında cumhurbaşkanının tarafsızlık niteliğinden ziyade yürütme yetkisini tek başına kullanan aktif bir siyasi aktöre dönüşmesi, bu normun ifade özgürlüğü üzerindeki orantısız sınırlayıcı etkisini daha da tartışmalı hale getirmiştir. AİHM'nin Şorli/Türkiye ve Eon/Fransa kararları başta olmak üzere benimsediği yaklaşım, devlet başkanlarına yönelik özel ceza korumasının demokratik toplum ilkeleriyle bağdaşmadığını ve eleştirel ifadelerin daha geniş bir hoşgörüyle karşılanması gerektiğini ortaya koymaktadır. Çalışmada, bu bağlamda, cumhurbaşkanına hakaret suçunun kaldırılarak TCK'nın 125/3. maddesi kapsamında“kamu görevlisine hakaret”hükmü çerçevesinde değerlendirilmesi önerilmektedir. Bu model, görevle bağlantılı hakaretleri cezalandırırken kişisel eleştirileri koruma altına alarak hem devlet otoritesinin korunmasını sağlayacak hem de demokratik denetim mekanizmalarını güçlendirecektir. Sonuç olarak, bu tez çalışması, cumhurbaşkanına hakaret suçunun ifade özgürlüğü ve demokratik hukuk devleti ilkeleri çerçevesinde yeniden değerlendirilmesine yönelik yapısal ve normatif bir çözüm önerisi sunmaktadır.
Özet (Çeviri)
This study aims to examine the offense of“insulting the president”, regulated under Article 299 of the Turkish Penal Code, in the context of the structural changes that occurred in the executive branch following the 2017 constitutional amendment and the case law of the European Court of Human Rights (ECtHR). In this study, which employs the normative legal method, national and international legal texts, judicial decisions, and academic literature are examined comparatively. This special criminal provision, inherited from monarchical periods, aims to protect both the personal dignity of the president and the authority of the state. However, following the year 2017, the transformation of the president into an active political actor who exercises executive power alone, rather than maintaining a neutral character, has made the disproportionate and restrictive effect of this provision on freedom of expression even more controversial. The approach adopted by the ECtHR, especially in the judgments of Şorli v. Turkey and Eon v. France, shows that granting special criminal protection to heads of state is not in line with the principles of a democratic society and that critical expressions should be tolerated to a greater extent. In this context, the study proposes that the offense of insulting the president be abolished and instead evaluated within the framework of Article 125/3 of the Turkish Penal Code, which governs the offense of“insulting a public official”. This model will both ensure the protection of state authority by punishing insults related to official duties and safeguard personal criticism, thereby strengthening democratic oversight mechanisms. In conclusion, this thesis proposes a structural and normative solution for the re-evaluation of the offense of insulting the president within the framework of freedom of expression and the principles of a democratic state governed by the rule of law.
Benzer Tezler
- Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları çerçevesinde Türkiye'nin terörle mücadelede insan hakları sorunu
Turkey's human rights problem whilst struggling with terrorism in the light of European Court of Human Rights decisions
ETHEM İLBİZ
- Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları çerçevesinde toplantı ve gösteri yürüyüşü düzenleme hakkı
Right to hold meetings and demonstration marches in the framework of decisions of The Constitutional Court and The European Human Rights Court
MURAT ŞEN
Doktora
Türkçe
2021
HukukErzincan Binali Yıldırım ÜniversitesiKamu Hukuku Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUHAMMET EMİN RUHİ
- Avrupa İnsan Hakları Sözleşmesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları çerçevesinde mülkiyet hakkı ihlallerinden doğan hukuksal sorunlar ve çözüm önerileri
Legal problems arises from property rights violations regarding the European Human Rights Conventions and the Resolutions of European Court of Human Right and recommended solutions for them
YUSUF GÜNEŞ
- Türkiye'de adil yargılanma hakkının gelişimi ve Anayasa Mahkemesi ile Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları ışığında adil yargılanma hakkı
The development of the right to a fair trial in Turkey and the right to a fair trial in light of the judgments of the Constitutional Court and the European Court of Human Rights
HÜSEYİN YUNUS
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
HukukHatay Mustafa Kemal ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Kamu Yönetimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞENOL ADIGÜZEL
- Mültecilerin hukuki durumuna dair sözleşme, Anayasa Mahkemesi ve Avrupa İnsan Hakları Mahkemesi kararları çerçevesinde geri göndermeme ilkesi
Convention on the status of refugees, the Constitutional Court and the the principle of non-refoulement in the framework of the decisions of the European Court of Human Rights
SAMİYE AÇAR YAŞAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
HukukHakkari ÜniversitesiSiyaset Bilimi ve Uluslararası İlişkiler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. EKREM YAŞAR AKÇAY