الجهالة في الأحوال الشخصية وأثرها في الزواج والطلاق، دراسة فقهيّة مقارنة
Kişisel statüdeki bilgisizliğin nikâh ve boşanma üzerindeki etkisi: Karşılaştırmalı fıkhî bir inceleme
- Tez No: 944135
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ YUSUF KARATAY
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Arapça
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 118
Özet
Kişisel statüdeki bilgisizliğin nikâh ve boşanma üzerindeki etkisi: Karşılaştırmalı Fıkhî bir inceleme“ konusu ele alınmıştır. Bu konu, İslam fıkhının birçok bölümünde dallanan detaylarıyla oldukça hassas bir mesele olup, çağdaş teknolojik gelişmeler ve modern uygulamalar ışığında daha da karmaşık bir hâl almaktadır. Bu çalışmanın amacı, nikâh ve boşanma akitlerinde ortaya çıkabilecek cehalet (bilgisizlik) türlerini açıklamak, bunun fıkhî etkilerini belirlemek ve bu akitlerin sürekliliği üzerindeki etkilerini ortaya koymaktır. Ayrıca cehaletin evlilik haklarına yansımalarını, hangi durumlarda akdi geçersiz kılacak ölçüde olduğu ve bu durumların günümüz şartlarına nasıl yansıdığını incelemek amaçlanmıştır. Bu doğrultuda çalışma, fıkıh âlimlerinin metinlerini takip eden istikraî (tümevarımsal) bir yöntem izlemiş; bu metinlerin analizi yapılarak farklı görüşlerin dayandığı gerekçeler ortaya konmuş ve cehaletin nikâh ve talak (boşama) hükümleri üzerindeki etkileri mukayeseli olarak değerlendirilmiştir. Elde edilen görüşler, günümüz uygulamalarıyla ilişkilendirilerek incelenmiştir. Çalışmada ulaşılan başlıca sonuçlar şunlardır: Cehalet, esas itibariyle, nikâh ve boşanma akitlerinde ihtilafa sebep olan etkenlerden biridir ve fıkıh âlimleri, bağlayıcı akitlerde – ki nikâh akdi de bunlardan biridir – aşırı cehaleti (cehalet-i fahiha) oy birliğiyle yasaklamışlardır. Bu bağlamda, nikâh akdindeki cehalet; akdin lafzı, tarafları, mehir, şartlar, velayet ve şahitlik gibi unsurlarla ilgili olabilir. Boşanma konusundaki cehalet ise – lafzı, ric'at (boşandıktan sonra dönme) ve buna bağlı hükümler bakımından – nikâhtakinden daha tehlikelidir. Zira bu durum doğrudan akdin devamlılığını ve tarafların haklarını etkilemektedir. Fıkıh âlimlerinin, cehaletin akit üzerindeki etkisini belirlerken başvurduğu temel kaide ise şudur: ”İhtilafa yol açan her şey, çoğunlukla yasaktır." Bu çerçevede örf (gelenek) ve zaruret (ihtiyaç) gibi hususlar da göz önünde bulundurulmuştur. Ayrıca çalışma, günümüzde karşılaşılan ve yeni içtihadî değerlendirmeler gerektiren çağdaş cehalet türlerine de dikkat çekmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis examines the topic of“Uncertainty (Jahālah) in Personal Status and Its Impact on Marriage and Divorce: A Comparative Jurisprudential Study.”It is a nuanced subject with issues that span various chapters of Islamic jurisprudence and become increasingly complex in light of technological advancements and contemporary applications. The study aims to identify the forms of uncertainty that may arise in marriage and divorce contracts, to determine their jurisprudential implications—which may affect the continuity of the marital contract—and to outline the criteria for uncertainty that impacts such contracts and its reflection on marital rights. The study adopts an inductive methodology, tracing juristic texts and analyzing them to uncover the underlying legal reasoning, comparing juristic opinions on these issues, and highlighting the impact of uncertainty on rulings related to marriage and divorce, while linking these views to contemporary realities. Among the key findings of the thesis is that uncertainty, in its essence, is a cause of dispute that significantly affects contracts. The jurists unanimously agreed on the prohibition of excessive (gross) uncertainty in binding contracts, including the marriage contract. Uncertainty in this context may pertain to the contract's formula (ṣīghah), its parties, the dowry, conditions, guardianship, or witnessing. It was further established that uncertainty in divorce—whether in its formulation, in the waiting period (ʿiddah) return, or subsequent rulings—is even more consequential than in marriage, due to its direct impact on the contract's continuity and the distribution of rights. The jurists have defined influential uncertainty using the principle:“Anything that leads to dispute is generally prohibited,”while also considering custom and necessity. Moreover, the study revealed contemporary manifestations of uncertainty that call for collective jurisprudential efforts.
Benzer Tezler
- عقد الجعالة وتطبيقاتها المعاصرة في البحث عن النفط والغاز الطبيعي دراسة محاسبية مقارنة
Cuâle ve modern uygulamalari (petrol üzeri̇nde bir araştirma)
ALI MELOUD AHMED ABODRNA
Doktora
Arapça
2022
Ekonomiİstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesiİslam İktisadı ve Hukuku Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ABDELKADER CHACHI
- الصهيونية من الحركة إلى الدولة 1897-1948
Siyonist hareketin devlete dönüşüm süreci 1897-1948 / The transformation of the Zionist movement into a state 1897-1948
NEZAR ALTAWEL
Yüksek Lisans
Arapça
2024
Siyasal BilimlerMardin Artuklu ÜniversitesiKudüs ve Filistin Çalışmaları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA KADAD
- التجنيس والمزيد' للإمام برهان الدين المرغيناني دراسة وتحقيق: من كتاب النكاح إلى نهاية باب الظهار'
Burhânüddîn el-Mergînânî'nin 'et-Tecnîs ve'l-Mezîd' adlı eserinin nikâh kıtabının başlangıcından zıhâr babının sonuna kadar tahkik ve değerlendirmesi / Critical edition and analysis of 'at-Tajnis va'l-Mazid' of Burhān al-Dīn al-Marghīnānī: From the beginning of the book of 'Marriage' to the end of the chapter of 'zıhar'
İSMAİL KADİROĞLU
Yüksek Lisans
Arapça
2024
Dinİstanbul Sabahattin Zaim ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MOHAMMAD HAMMAM ABDELRAHIM MELHEM MOHAMMAD HAMMAM ABDELRAHIM MELHEM
- الإمام محمـد بن علي القفّال الشاشي الكبير ومنهجه الفقهي في كتابه 'محاسن الشريعة
İmam Muhammed b. Alî el-Kaffâl eş-Şâşî el-Kebîr ve 'Meḥâsinü'ş-Şerîʿa' adlı kitabındaki fıkhî metodu
HEWA MOHAMMED AHMED AHMED
Doktora
Arapça
2024
DinKarabük ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ABDULCEBBAR KAVAK
- Tıbbi olaylar ve bunların Kavâid-i Fıkhiyye ve Makâsıdü'ş-Şeria ile ilişkisi
النوازل الطبية وصلتها بالقواعد الفقهية ومقاصد الشريعة
ABDULLAH ELYUSUF
Yüksek Lisans
Arapça
2024
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ATA DENİZ