دليل الاستحسان وأثره في مسألة شراء منزل من مؤسسة توكي
İstihsân delili'nin krediyle ev alma meselesine etkisi: (TOKİ örneği)
- Tez No: 944393
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ KHALED DERSHWI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Arapça
- Üniversite: Karabük Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 121
Özet
İstihsan, İslam hukukunun teşri' kaynaklarından biri olarak kabul edilmektedir. Günümüzdeki pek çok konu ve uygulama bu temel delil üzerine inşa edilmiştir. Ayrıca Türkiye'de TOKİ'den taksitle konut satın alınması gibi ortaya çıkan diğer konularda da istihsan delil olarak kullanılabilir. Buradaki istidlal, zaruret ve ihtiyaca binaen yapılmaktadır. Bu çalışmanın önemi, çağdaş dönemde istihsan ile istidlal yapmanın ne ölçüde mümkün olduğunu incelemesi konusunda ortaya çıkmaktadır. Bunun için istihsan kavramı ve istihsanın değerlendirilmesi için gereken şartlar ortaya konulmakta, ayrıca istihsan için geçerli delil olmaya elverişli ihtiyaç ve zaruret halleri incelenmekte ve ardından Toki'den konut satın alınması durumunda dayanılan bu şart, zaruret ve ihtiyacın ilkeleri ortaya konulmaktadır. Burada gözetilen amaç ise belirtilen hususlar ışığında Toki'den taksitle ev satın almanın şer'î hükmü hakkında bir neticeye varma arzusudur. Araştırma, istihsan delillerini inceleyen kaynaklara başvurarak tümevarım yaklaşımını, zorunluluk ve ihtiyaç sebebiyle istihsana dayanan bu satışı caiz kılan fıkhî görüşlerle, bu satışı caiz görmeyen diğer fıkhî görüşleri karşılaştırarak da karşılaştırmalı yaklaşımı kullanmıştır. Son olarak da, TOKİ sözleşmelerinden elde edilen bilgileri analiz ederek, daha sonra bunlardaki sorunları ve sözleşmeye izin veren fetvaları belirleyerek analitik yaklaşım kullanılmış ve incelenen sorunlara alternatifler ve çözümler sunmaktadır. Araştırma, Toki'de şartları göz önünde bulundurulan ihtiyaç ve zorunluluğun doğru bir şekilde uygulanmadığı sonucuna varmıştır. İstihsan delili dayanak alınan ihtiyaç, hükmün caiz olup olmaması açısından sonucu değiştirecek bir zorunluluk düzeyine ulaşmamaktadır. İstihsan delilinde göz önünde bulundurulan ihtiyaç ve zorunluluğun sağlanamaması nedeniyle Toki'nin müvekkil ile yaptığı sözleşmenin uygun olmadığı görüşü ağır basmaktadır. Sonuç olarak da Toki'nin mümkün olduğunca çok sayıda fıkhî ihlali ve mümkün olduğunca çok sayıda açık şüphe içeren sözleşme şartlarını yeniden gözden geçirmesini önermektedir
Özet (Çeviri)
Istihsan is considered a legislative source among the sources of Islamic law, and based on this legal evidence, a number of contemporary issues and applications have been built. It can also be used as evidence in other emerging issues such as purchasing residential homes in installments from the Toki Institution in Turkey; this is based on istihsan grounded in necessity and need. Hence, the importance of this study arises as it explores the possibility of using istihsan in contemporary matters, by presenting the concept of istihsan and the conditions for its consideration, in addition to examining the nature of need and necessity that can serve as a valid reference for the evidence of istihsan. Subsequently, these conditions and criteria are applied to necessity and need in the case of purchasing homes from the Toki Institution, with the aim of deriving the legal ruling for buying a house in installments from the Toki Institution in light of the aforementioned. The researcher employed the inductive method by referring to the sources and references that studied the evidence of istihsan, and the comparative method which focused on comparing the jurisprudential opinions that permitted this sale based on istihsan due to necessity and need, with other jurisprudential opinions that prohibited its permissibility. Finally, the analytical method was used to analyze the information collected from the contracts of the Toki Institution, then uncover the issues arising from it and the fatwas that permitted the contract, studying them and providing alternatives and solutions. The researcher concluded that the need and necessity, with their considered conditions in the Toki Institution, were not applied correctly. The need upon which the evidence of istihsan is based does not rise to the level of necessity that alters the effect of the ruling in terms of permissibility and prohibition. Based on the failure to achieve the necessary and considered need in the evidence of istihsan, the contract between the Toki Institution and the client is invalid. The researcher recommends that the Toki Institution reconsider the conditions of the contract that include legal violations as much as they can and clear suspicions as much as they can.
Benzer Tezler
- Al Şâtıbi'ye göre istihsan (الاستحسان عند الإمام الشاطبي)
The theory of al-istihsân in al-Imam Şatibî
AMIN M.ELMAHDI ALWIRSHAFANE
Yüksek Lisans
Arapça
2018
DinSüleyman Demirel ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADNAN KOŞUM
- نَظَرِيَّة الدَّلِيْلِ النَّقْلِي عِنْدَ الأُصُوليِّينَ الأَشَاعِرَة وَأَثَرُهَا الكَلامِي وَالأُصُولِي
Eşari usulcülerin nakli delil teorisinin usul ve kelam açısından analizi
MUSTAFA DAKKAK
- فاعلية المبادئ التعليمية في الدليل الشامل للعربية الشامية والدليل الشامل للعربية المعاصرةالمستخدمة لتعليم العربية لغير الناطقين بها
Yabancılara Arapça öğretiminde kullanılan 'Ed-Dalil-Şamil-Lil-Arabiyeytuş-Şamile' ve 'Ed-Dalil-Şamil Lil-Arabiyyetul-Muasıra' eserlerinin Arapça öğretimi açısından incelenmesi / The effectiveness of educational principles in the comprehensive guide to levantine Arabic and the comprehensive guide to contemporary Arabic for teaching Arabic to non-native speakers
DALIA MUNEER QASIM
Yüksek Lisans
Arapça
2021
Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın ÜniversitesiArap Dili Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ INAYETULLA AZIMOV
- Ürdün Ahvâl-ı Şahsiye Kanunundaki şaz fıkhî görüşler(Evlilik ve boşanma kısımları)
الأقوال الفقهية الشاذة في قانون الأحوال الشخصية الأردني في بابي الزواج والطلاق
MAYSOON MAHAMİD
Yüksek Lisans
Arapça
2019
DinMardin Artuklu ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MEHMET ATA DENİZ
- خلق آدم عليه السلام في ضوء آيات القرآن الكريم( دراسة تحليلية )
Kur'ân-ı Kerim ayetleri ışığında Hz. Adem'in yaratılışı (Tahlil çalışması) / The creation of Adam, Peace be Upon Him, in the light of the verses of the noble Qur'an, an analytical study
KHALID HATEM KHALAF
Yüksek Lisans
Arapça
2020
DinVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. SELAHATTİN SÖNMEZSOY