Sınırda karbon düzenleme mekanizmasının dış ticarete etkileri: Hesaplanabilir genel denge analizi
The effects of the carbon border adjustment mechanism on foreign trade: A computable general equilibrium analysis
- Tez No: 944462
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ZAFER ÖZTÜRK, PROF. DR. OSMAN ORKAN ÖZER
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Ekonomi, Uluslararası Ticaret, Economics, International Trade
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Zonguldak Bülent Ecevit Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: İktisat Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 198
Özet
Sınırda Karbon Düzenleme Mekanizması (SKDM), Avrupa Birliği'nin (AB) iklim değişikliği ile mücadele etmek ve 2050 yılına kadar nötr iklim hedefine ulaşmak için kabul ettiği çevre düzenleme politikasıdır. SKDM'nin üretim süreçleriyle ilişkili olarak önemli düzeyde sera gazı emisyonu salan ve karbon kaçağı riski yüksek olan çimento, elektrik, gübre, demir çelik, alüminyum ve hidrojen sektörlerine uygulanması planlanmıştır. SKDM uygulanmaya başladığında AB ve AB ile yoğun dış ticaret ilişkisi içinde bulunan ülkeler iktisadi olarak bu süreçten etkileneceklerdir. Bu nedenle tezde SKDM uygulandığında AB'ye ve önemli ticaret ortaklarından Türkiye, ABD ve Çin'in nasıl etkileneceği araştırılmaktadır. Tezde yöntem olarak hesaplanabilir genel denge modeli olan GTAP kullanılarak analiz yapılmıştır. Analiz için GTAP verileri modele şoklar verilerek 2023 yılına güncellenmiştir. Analizde AB, Türkiye, ABD, Çin ve diğer ülkeler şeklinde 5 ülke ve 11 sektör kullanılmıştır. Analiz kapsamında dört senaryo oluşturularak simüle edilmiştir. Yapılan analizler sonucunda ulaşılan sonuçlara bakıldığında ilk üç senaryo uygulandığında özellikle demir çelik ve alüminyum sektörlerinde AB'nin ihracatı azalırken Türkiye, ABD ve Çin'in ihracatının arttığı görülmektedir. İthalatta ise tüm ülkelerin ithalatında azalma varken AB'nin ithalatının daha fazla azaldığı görülmektedir. Bu sonuçlar AB'nin daha temiz üretim yapan kendi içindeki sektörlerin ürünlerini kullandığını bu nedenle ihracatının ve ithalatının azaldığını göstermektedir. Diğer ülkeler ise SKDM'nin ticaret saptırıcı etkileri nedeniyle farklı ülkeler ile ticaretlerini yapmaya devam etmektedirler.
Özet (Çeviri)
Carbon Border Adjustment Mechanism (CBAM) is the environmental regulation policy adopted by the European Union (EU) to combat climate change and achieve the climate neutrality target by 2050. CBAM is planned to be applied to the cement, electricity, fertilizer, iron and steel, aluminum and hydrogen sectors, which emit significant levels of greenhouse gas emissions due to their production processes and have a high risk of carbon leakage. When the CBAM is implemented, the EU and countries that have intense foreign trade relations with the EU will be economically affected by this process. Therefore, the thesis investigates how the EU and its important trading partners Türkiye, the USA and China will be affected when the CBAM is implemented. In the thesis, analysis was carried out using GTAP, which is a computable general equilibrium model. For the analysis, GTAP data were updated to 2023 by giving shocks to the model. In the analysis, 5 countries and 11 sectors were used, namely EU, Türkiye, USA, China and other countries. Within the scope of the analysis, four scenarios were created and simulated. As the results obtained are examined, when the first three scenarios are applied, the EU's exports decrease, especially in the iron, steel and aluminum sectors, while the exports of Türkiye, the USA and China increase. Regarding imports, while there is a decrease in imports of all countries, the EU's imports decreased more. These results demonstrate that the EU uses products from its own sectors that produce cleaner products, and therefore its exports and imports have decreased. Other countries continue to trade with different countries due to the trade diversionary effects of CBAM.
Benzer Tezler
- Avrupa Yeşil Mutabakatı'nın gümrük ve Avrupa Birliği açısından incelenmesi: Türkiye dış ticaretine yönelik bir araştırma
An examination of the European Green Deal in terms of Customs and the European Union: A research on foreign trade in Türkiye
FATİH ERBAŞI
- Avrupa Birliği sınırda karbon düzenleme mekanizmasının Türkiye'de istihdam yaratma potansiyeli
The employment creation potential of the European Union's carbon border adjustment mechanism in Türkiye
NURİ ERDEM EKİNCİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Çalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileriAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiÇalışma Ekonomisi ve Endüstri İlişkileri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KÜRŞAT TUTAR
- Effects of carbon border adjustment mechanism: Carbon price scenarios and energy analysis for cement industry
Sınırda karbon düzenleme mekanizmasının etkileri: Çimento sektörü için karbon fiyatı senaryoları ve enerji analizi
LATİFE NUR DEMİR
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Enerjiİstanbul Teknik ÜniversitesiEnerji Bilim ve Teknoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ MUSTAFA BERKER YURTSEVEN
DR. ÖĞR. ÜYESİ EBRU ACUNER TÜRET
- Impact of carbon border adjustment mechanism on iron-steel and cement sectors in Turkey: A social accounting matrix multiplier analysis
Sınırda karbon düzenleme mekanizmasının Türkiye'deki demir-çelik ve çimento sektörlerine etkisi: Sosyal hesaplar matrisi çarpan analizi
AYŞEGÜL KILINÇ
Yüksek Lisans
İngilizce
2022
EkonomiOrta Doğu Teknik ÜniversitesiYer Sistem Bilimi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. EBRU VOYVODA
DR. BORA KAT
- EU's carbon border adjustment mechanism and its impact on Türkiye's exports to the EU
AB'nin sınırda karbon düzenleme mekanizması ve Türkiye'nin AB ihracatına etkisi
ÜSAME GÜNER
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
EkonomiTürk-Alman ÜniversitesiUluslararası Finans Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ELİF NUROĞLU