Travma yaşantısı ile psikolojik esneklik ve bilişsel duygu düzenleme arasındaki ilişkide yoganın aracı rolü
The mediating role of yoga in the relationship between trauma experience, psychological flexibility, and cognitive emotion regulation
- Tez No: 944509
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ BARKAN ESKİİLİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: İstanbul Gedik Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 208
Özet
Bu araştırmanın amacı travma yaşantısının bilişsel duygu düzenleme ve psikolojik esneklik üzerindeki etkisinde yoganın aracı rolünü incelemektir. Araştırmada yoga yapan ve yapmayan 18 yaş ve üzeri 383 katılımcı yer almaktadır. Araştırmada katılımcılara Sosyo-Demografik Bilgi Formu, Çok Boyutlu Travma Ölçeği (ÇBTÖ)'nde yer alan Çocukluk Çağı Travmaları Ölçeği (ÇÇTÖ), Bilişsel Duygu Düzenleme Ölçeği (BDDÖ) ve Psikolojik Esneklik Ölçeği (PESÖ) uygulanmıştır. Araştırmada SPSS PROCESS Macro 4.2 model 4, Pearson Korelasyon, bağımsız örneklemler t-Testi, ANOVA ve Kruskal Wallis-H testi analizleri kullanılmıştır. Bulgular, travma yaşantısının psikolojik esneklik ve bilişsel duygu düzenleme stratejileri üzerindeki etkilerinde yoganın anlamlı bir aracı rol oynadığını göstermektedir. Travma yaşantısının yoga yapma durumuyla, psikolojik esneklikle ve uyumlu bilişsel duygu düzenleme stratejileriyle anlamlı ve negatif, uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejileriyle anlamlı ve pozitif yönde ilişkili olduğu bulgulanmıştır. Ayrıca, yoga yapma durumunun psikolojik esneklik ve uyumlu bilişsel duygu düzenleme stratejileriyle anlamlı ve pozitif, uyumsuz bilişsel duygu düzenleme stratejileriyle ise anlamlı negatif yönde anlamlı bir ilişkisi olduğu bulunmuştur. Bulgular, yoga uygulamalarının, travma yaşantısı olan bireylerin psikolojik esnekliklerini artırmada ve daha uyumlu duygu düzenleme stratejileri kullanmalarında destekleyici bir araç olabileceğini göstermektedir. Çalışmanın bulguları, yoga temelli müdahalelerin travma sonrası iyileşme süreçlerine katkı sağlayabileceğini ve psikolojik esneklik ile uyumlu bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin geliştirilmesine yardımcı olabileceğini ortaya koymaktadır. Gelecek araştırmalarda, yoganın uzun vadeli etkileri ve farklı travma türlerine sahip bireylerdeki işlevselliği daha ayrıntılı olarak incelenmelidir.
Özet (Çeviri)
The aim of this research is to investigate the mediating role of yoga in the effect of trauma experience on cognitive emotion regulation and psychological flexibility. The study involved 383 participants aged 18 and over, both practicing and non-practicing yoga. Participants completed the Socio-Demographic Information Form, Childhood Trauma Scale from the Multidimensional Trauma Scale (MTTS), Cognitive Emotion Regulation Scale (CERS), and Psychological Flexibility Scale (PFS). SPSS PROCESS Macro 4.2 model 4, Pearson Correlation, independent samples t-test, ANOVA, and Kruskal Wallis-H tests were used for analysis in the study. The findings show that yoga plays a significant mediating role in the effects of trauma experience on psychological flexibility and cognitive emotion regulation strategies. It was found that trauma experience is significantly and negatively related to yoga practice status, psychological flexibility, and adaptive cognitive emotion regulation strategies, while being significantly and positively related to maladaptive cognitive emotion regulation strategies. Additionally, the practice of yoga was found to have a significant positive relationship with psychological flexibility and adaptive cognitive emotion regulation strategies, while having a significant negative relationship with maladaptive cognitive emotion regulation strategies. The results indicate that yoga practices may serve as a supportive tool for increasing psychological flexibility and promoting the use of more adaptive emotion regulation strategies among individuals with trauma experiences. The findings suggest that yoga-based interventions may contribute to post-trauma recovery processes and help in the development of psychological flexibility and adaptive cognitive emotion regulation strategies. Future research should further explore the long-term effects of yoga and its functionality in individuals with different types of trauma.
Benzer Tezler
- Travma sonrası büyümenin yordanmasında bilişsel duygu düzenleme stratejilerinin ve psikolojik esnekliğin rolü
The role of cognitive emotion regulation strategies and psychological flexibility in prediction post-traumatic growth
HAZAL BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. ASLI TAYLI
- Deprem yaşantısında bilişsel esnekliğin ve sağlıklı duygusallığın travma sonrası büyümeyi yordaması
Cognitive flexibility and healthy emotionality predict posttraumatic growth in earthquake experience
BİLGE GÜL TOKKAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Eğitim ve ÖğretimKaramanoğlu Mehmetbey ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NEZİR EKİNCİ
- Kümülatif travma ile psikolojik esneklik arasında sürekli umut ve öz şefkatin aracı rolü
The mediating role of continuing hope and self-compassion between cumulative trauma and psychological resilience
ALEYNA KÜBRA TAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Eğitim ve ÖğretimBartın ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ İHSAN ÇAĞATAY ULUS
- Genç yetişkinlerde travma sonrası büyüme, bilişsel esneklik ve algılanan sosyal destek ilişkisinin incelenmesi
Examining the relationship between posttraumatic growth, cognitive flexibility, and perceived social support in young adults
ESMA NUR DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimKocaeli ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. GÜLŞAH TURA
- COVID 19 pandemisinde üniversite öğrencilerinin belirsizliğe tahammülsüzlük ve travma sonrası büyüme düzeyleri arasındaki ilişkide bilişsel esneklik, yalnızlık ve sosyal desteğin aracılık rolü: Farklı modellerin denenmesi
The mediation role of cognitive flexibility, loneliness and social support in the relationship between university students' levels of uncertainty intolerance and post-traumatic growth in the COVID 19 pandemic: Testing different models
İCLAL CİVAN İLGÜN
Doktora
Türkçe
2023
Eğitim ve ÖğretimAnadolu ÜniversitesiEğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHTİYAR ERASLAN ÇAPAN