İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY 10945 numarada kayıtlı şiir mecmuası (İnceleme-metin)
Istanbul University Library of Rare Artefacts poetrycollection registered in ty 10945 number (Review-text)
- Tez No: 944648
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ ALİ EMRE ÖZYILDIRIM
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Türk Dili ve Edebiyatı, Turkish Language and Literature
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Türk Edebiyatı Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 848
Özet
Mecmualar, içermiş olduğu zengin malzeme ile dönemine ışık tutan belge eserler konumundadır. Din, siyaset, tarih, edebiyat, tıp, ictimai hayat vs. gibi hemen hemen her konuda yazılmış mecmualara rastlamak pekala mümkündür. Bu konulardan biri de edebiyatın bir kolu olan şiirdir. Mürettip, devrinde çok beğenilen manzumeleri bir araya getirerek ortaya antoloji niteliğinde bir eser çıkarır. Bu tür eserler vesilesiyle döneminde çok okunan şiirleri, birbirleriyle irtibat halinde olan şairleri tespit etmek, aralarındaki etkileşimi görmek oldukça kolay bir hal alır. Çalışmamızın konusunu oluşturan şiir mecmuası da bu amaca hizmet eden bir muhteva barındırmaktadır. Mürettip, ekseriyetle XVI. yüzyıl şairlerinin şiirlerinin bulunduğu manzumeleri eserine derc ederek hem kendi zevk ve beğenilerini ortaya koymuş, hem de devrinde şöhret bulmuş şiirleri deşifre etmiştir. İncelediğimiz eserde, bu türden mecmuaların yanı sıra tıbbi sağaltım tarifleri, dua metinleri, arz, ferman ve mektup suretleri, havas ilmi içerisinde değerlendirebileceğimiz reml ve ebced tabloları, birtakım sebeplerden ötürü icra edilen ritüel metinleri gibi unsurlara yer verilmiştir. Eser, bu zaviyelerden bakıldığında oldukça fonksiyonel bir boyut taşımaktadır. Bu sebeple ilgili mecmuadaki zengin envanter, araştırmacıların istifadesine sunulmuş, mecmuada bulunan şiirlerin transkripsiyonunu ortaya koymakla beraber, ortalama okura da hitap etmek gayesiyle ilgili manzumelerin dil içi çevirileri yapılmıştır. Ayrıca hem mecmuada yer alan, hem de daha önce hazırlanmış Divanlar veya muhtelif eserlerde de bulunan şiirler karşılaştırılmış, ortaya çıkan farklar dipnotta araştırmacıların istifadesine sunulmuştur. Bunun dışında mürettibin mecmuada yer verdiği şairlerin, nazım şekillerinin, vezinlerin, şiirlerde bulunan deyimlerin dökümleri yapılmış, ortaya çıkan istatistiki veriler, tablo halinde gösterilmiştir. Mecmuada bulunan, -yukarıda da zikrettiğimiz- şiir dışı unsurlara da İnceleme kısmında yer verilmiş, muhtevalarına dair kısa ve öz bilgiler ortaya konulmuştur.
Özet (Çeviri)
Mecmuas are documentary works that shed light on the period with the rich material they contain. It is quite possible to come across mecmuas written on almost every subject such as religion, politics, history, literature, medicine, social life, etc. One of these subjects is poetry, a branch of literature. The editor brings together the poems that were very popular in his period and produces an anthology-like work. Through such works, it becomes quite easy to identify the poems that were widely read in their period, the poets who were in contact with each other, and to see the interaction between them. The poetry collection, which is the subject of our study, also contains a content that serves this purpose. By compiling the poems of the poets of the 16th century in his work, the editor both revealed his own taste and appreciation and deciphered the poems that were famous in his time. In the work we have analysed, in addition to such mecmuas, there are also elements such as medical treatment recipes, prayer texts, copies of desires, edicts and letters, reml and ebced tables, which can be considered within the science of havas, and ritual texts performed for certain reasons. The work has a very functional dimension when viewed from these perspectives. For this reason, the rich inventory in the related majmu has been made available to researchers, and in addition to presenting the transcription of the poems in the majmu, in-language translations of the related verses have been made in order to appeal to the average reader. In addition, the poems both in the mecmu and in previously prepared Divans or various works have been compared, and the differences that have emerged have been presented to the researchers in footnotes. In addition, the poets, verse forms, verse metres, idioms and idioms found in the poems were analysed and the resulting statistical data were presented in tables. The non-poetry elements in the collection, which we have mentioned above, are also included in the Review section, and brief and concise information about their content is presented.
Benzer Tezler
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY 5481 numaralı şiir mecmuası: İnceleme metin MESTAP'a göre tasnifi
Istanbul University rare works library poetry magazine no. TY 5481: Classification of the review text according to MESTAP
FATMA NUR YAVAŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Türk Dili ve Edebiyatıİstanbul Kültür ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ YAĞIZ YALÇINKAYA
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi 'TY 1724' numarada kayıtlı şiir mecmuasının transkripsiyonlu metni ve Mecmuaların Sistematik Tasnifi Projesine (MESTAP) göre tasnifi
The transcription text and classification of the poem journals numbered as 'TY 1724' in the Library Rare Books of İstanbul Universty according to Project of Systematic Classification of Poem Journals (MESTAP)
ZAHİDE EFE
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
Türk Dili ve EdebiyatıOsmaniye Korkut Ata ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YUNUS KAPLAN
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY. 1000 numarada kayıtlı Mecmȗ'a-i Eş'ȃr (55b-120a) (İnceleme-metin)
Istanbul University Rare Books Library TY 1000 Mecmū'a-i Eş'ār registered in number (55b-120a)
IVA POPOVA
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Türk Dili ve EdebiyatıMarmara ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖMER ZÜLFE
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY 10447 numaralı şiir mecmuası (1b-40b): İnceleme-metin- MESTAP'a göre tasnif
Istanbul University Rare Books Library ooetry Collection numbered TY 10447 (1b-40b): Analysis text-classification according to MESTAP
ARİF KAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Türk Dili ve EdebiyatıManisa Celal Bayar ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN EKİNCİ
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi TY. 3510 numaralı şiir mecmuası (1a-49b) (İnceleme-metin ve MESTAP'a göre tasnifi)
İstanbul University Rare Works Library Poetry Collection TY. 3510 (1a-49b)(Analysis-text and classification according to MESTAP)
FEYZULLAH DOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Türk Dili ve EdebiyatıBitlis Eren ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Eğitimi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GAMZE ÜNSAL TOPÇU