İçkinlik ve sonsuzluk: Spinoza metafiziğinde süreli bengilik
Immanence and infinity: Eternity within duration in Spinoza's metaphysics
- Tez No: 944831
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ HAKAN YÜCEFER
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Felsefe, Philosophy
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Felsefe Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 181
Özet
Bu çalışmanın esas amacı Spinoza'nın özellikle Metafizik Düşünceler ve Ethica isimli eserlerinde bengilik ve süre mefhumlarına yönelik kavrayışının farklılıklarına odaklanmak ve bu farklılığın beraberinde getirdiği metafizik dönüşümü takip etmeye çalışmaktır. Bu amaçla önce Metafizik Düşünceler'in bengilik anlayışı ile Ethica'nın bengilik anlayışı arasında bir uyum veya süreklilik gören tezleri ele alacak ve bu tezlerin bizce problemli olan yanlarını ortaya koymaya çalışacağız. Bu yolun en nihayetinde bizi Spinozacı ontolojinin temel ilkelerinden biri olan içkinliği dışarıda bırakmaya ya da en azından ona gereken merkeziliği vermemeye yönelttiğini iddia edeceğiz. Daha sonra ise Ethica'yı merkeze alarak Metafizik Düşünceler'i dışarıda bırakan yorumları takip ederek içkinlik ilkesi etrafında değerlendirilen bir Spinoza okumasının bengilik mefhumunu nasıl ele alabileceğini göstermeye çalışacağız. Bu yorum sayesinde de Spinoza'nın bize bengiliğe yönelik çok özgün bir ufuk kazandırdığını ve bu ufkun yaşama aşkın değil, içkin ve deneyimlenebilir bir ufuk olduğunu ortaya koyabilmeyi amaçlıyoruz.
Özet (Çeviri)
The main purpose of this study is to focus on the differences in Spinoza's conception of the notions of eternity and duration, especially in his Metaphysical Thoughts and Ethica, and to try to follow the metaphysical transformation brought about by this difference. For this purpose, we will first deal with the theses that see a harmony or continuity between the Metaphysical Thoughts' conception of eternity and the Ethica's conception of eternity, and we will try to reveal the problematic aspects of these theses. We will argue that this path ultimately leads us to exclude immanence, one of the fundamental principles of Spinozian ontology, or at least not to give it the necessary centrality. Then, we will show how a reading of Spinoza centred around the principle of immanence can better evaluate the notion of eternity by following the interpretations that exclude the Metaphysical Thoughts and instead focus on the Ethica. Through this interpretation, we aim to show that Spinoza has given us a very original horizon of life and that this horizon is not transcendent to life, but is immanent and experienceable.
Benzer Tezler
- Zamanın ve mekânın genişlemiş alanında bir kültürteknik: paralel projeksiyon
A cultural technique in the expanded field of time and space: parallel projection
MELEK KILINÇ
Doktora
Türkçe
2021
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET TERCAN
- Deleuze's struggle against transcendence and criticisms about it
Deleuze'ün aşkınlığa karşı mücadelesi ve bununla ilgili eleştiriler
KAMURAN TIBIK
Yüksek Lisans
İngilizce
2006
DinOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF.DR. YASİN CEYLAN
- Revisiting immanence and conatus in Spinoza
Spinoza'da içkinlik ve varolma çabasına yeniden bakış
BERK YAYLIM
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
FelsefeOrta Doğu Teknik ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET İNAM
- Spinoza ve Alfred North Whitehead'da tanrı ve evren ilişkisi
The relation of god and universe according to Spinoza and Alfred North Whitehead
GÖKHAN YILDIRIM
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
FelsefeÇanakkale Onsekiz Mart ÜniversitesiFelsefe Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATİH ÖZGÖKMAN
- Spinoza ve Levinas'ta 'etik olan' üzerine eleştirel bir inceleme
A critical study on 'The ethical' in Spinoza and Levinas
MEHMET FATİH ELMAS