Tip 2 diyabetli bireylerde diyabete ilişkin yaşanan güçlüklerin ve öz yönetim düzeyinin incelenmesi
Examination of diabetes-related difficulties and self-management level in individuals with type 2 diabetes
- Tez No: 945102
- Danışmanlar: DOÇ. DR. CEMİLE KÜTMEÇ YILMAZ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Endokrinoloji ve Metabolizma Hastalıkları, Endocrinology and Metabolic Diseases
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Aksaray Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: İç Hastalıkları Hemşireliği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 135
Özet
Bu çalışma tip 2 diyabeti olan bireylerin diyabete ilişkin yaşadığı güçlüklerin ve öz yönetim düzeyinin incelenmesi amacıyla tanımlayıcı ve ilişki arayıcı türde yapılmıştır. Araştırma Aralık 2023 - Aralık 2024 tarihleri arasında Aksaray Eğitim ve Araştırma Hastanesinin dahiliye kilinik ve polikliniklerine başvuran tip 2 diyabet tanılı 418 birey ile yürütülmüştür. Araştırmanın verileri“Tanıtıcı Bilgi Formu”,“Diyabette Güçler ve Güçlükler Ölçeği”ile“Kapsamlı Diyabet Öz Yönetim Ölçeği”kullanılarak yüz yüze görüşme yöntemiyle toplanmıştır. Verilerin normal dağılıma uygunluğunun değerlendirilmesinde histogram ve olasılık grafikleri ile Kolmogorov Smirnow testi kullanılmıştır. Katılımcıların %52,4'ünü kadın, %55'i evli, %19,6'sı ortaokul mezunu, %44,3'ü çalışmıyor, %55'inin gelir durumu gider durumuna eşit, %33,7'si sigara ve %11'i alkol kullanmaktadır. Katılımcıların %46,2'sinin genel sağlık algısı orta düzeyde, %55,5'inin birinci derece akrabalarında diyabet hastalığı mevcut, %61,7'sinin tip 2 DM nedeni ile hastaneye yatışı yapılmış, %63,2'si diyabete ilişkin eğitim aldığı, %54,8'i sağlık kontrollerini düzenli yaptırmadığı, %74,9'unun düzenli egzersiz yapmadığı, %67,9'u ilaçlarını düzenli kullandığını ve %67,5'i kan şekeri ölçümünü bazen yaptığı saptanmıştır. Katılımcıların Diyabette Güçler ve Güçlükler Ölçeği toplam puan ortalaması 98,70 ± 27,10, bilgi eksiliği ile ilgili güçlükler, bireysel güçlükler ve psikososyal güçlükler alt boyut puan ortalamaları sırasıyla 25,48 ± 9,14, 24,90 ± 9,04 ve 48,30 ± 13,30'dur. Kapsamlı Diyabet Öz Yönetim Ölçeği puan ortalaması 30,5 ± 6,0'dır. Katılımcıların yaş ortalaması 59,41±11.91 olup, %67,7'si 65 yaş altı bireylerden oluşmaktadır. Çalışmada Diyabette Güçler ve Güçlükler Ölçeği toplam puanı ile Kapsamlı Diyabet Öz Yönetim Ölçeği puanı arasında istatistiksel olarak anlamlı pozitif yönlü ancak zayıf düzeyde bir ilişki olduğu saptanmıştır. Diyabete ilişkin yaşanan güçlükler arttıkça öz yönetim düzeyinin arttığı saptanmıştır. Diyabetli bireylerde yaşanan güçlüklerin belirlenip bu güçlüklerle baş etme yöntemlerinin belirlenmesine yönelik eğitimlerin yapılması önerilmektedir.
Özet (Çeviri)
This study was conducted as a descriptive and correlational study in order to investigate the difficulties experienced by individuals with type 2 diabetes and their self-management level. The study was conducted with 418 individuals diagnosed with type 2 diabetes who applied to the internal medicine clinic and outpatient clinics of Aksaray Training and Research Hospital between December 2023 and December 2024. The data of the study were collected via face-to-face interviews using the“Introductory Information Form”,“Diabetes Strengths and Difficulties Scale”and“Comprehensive Diabetes Self-Management Scale”. Histogram and probability graphs and Kolmogorov Smirnow test were used to assess the suitability of the data for normal distribution. 52.4% of the participants were female, 55% were married, 19.6% were secondary school graduates, 44.3% were unemployed, 55% had an income status equal to their expenses, 33.7% smoked, and 11% used alcohol. It was determined that 46.2% of the participants had a moderate general health perception, 55.5% had first-degree relatives with diabetes, 61.7% had been hospitalized due to type 2 DM, 63.2% received education about diabetes, 54.8% did not have regular health check-ups, 74.9% did not exercise regularly, 67.9% used their medications regularly, and 67.5% sometimes measured their blood sugar. The participants' total mean score on the Strengths and Difficulties in Diabetes Scale was 98.70 ± 27.10, and the mean scores of the difficulties related to lack of information, individual difficulties, and psychosocial difficulties sub-dimensions were 25.48 ± 9.14, 24.90 ± 9.04, and 48.30 ± 13.30, respectively. The Comprehensive Diabetes Self-Management Scale mean score is 30.5 ± 6.0. The mean age of the participants is 59.41 ± 11.91, and 67.7% of them are individuals under the age of 65. In the study, a statistically significant positive but weak correlation was found between the total score of the Diabetes Strengths and Difficulties Scale and the Comprehensive Diabetes Self-Management Scale. It was found that as the difficulties experienced regarding diabetes increase, the level of self-management increases. It is recommended that training be provided to determine the difficulties experienced by individuals with diabetes and to determine the methods of coping with these difficulties.
Benzer Tezler
- Tip2 diyabetli hastalarda hastalık öz yönetimlerinin değerlendirilmesi
Evaluation of disease self-management in patients with type2 diabetes
SÜMEYRA KURTARAN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2023
Aile HekimliğiBezm-i Alem Vakıf ÜniversitesiAile Hekimliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ACLAN ÖZDER
- 20-35 yaş arası tip 2 diyabetli bireylerde yaşam kalitesi ile diyabet algısı arasındaki ilişki
The relationship between quality of life and diabetes perception in individuals aged 20-35 with type 2 diabetes
ÜMRAN NUR AVCI
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Beslenme ve Diyetetikİstanbul Aydın ÜniversitesiBeslenme ve Diyetetik Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ÜLKÜ DEMİRCİ
- Tip 2 diyabetli bireylerde tedaviye uyum ve hipoglisemi korkusu ve bunları etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of treatment adherence and fear of hypoglycemia and affecting factors in individuals with TYPE 2 diabetes
BERNA KIRIK
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
HemşirelikSağlık Bilimleri Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. FATMA İLKNUR ÇINAR
- Kırsal alanda yaşayan Tip 2 Diyabetli bireylerin hastalık yönetiminde öz-etkililik düzeyleri
The level of diabetes management self-efficacy in patients with Type 2 Diabetes Mellitus living in rural area
SIDDIKA GEDİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
HemşirelikSelçuk ÜniversitesiHemşirelik Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. DENİZ KOÇOĞLU
- Tip 2 diyabetli bireylerde diyabet belirtileri kontrol listesi ölçeği'nin geçerlik güvenirlik çalışması
Assess the reliability and validity of the diabetes symptoms checklist scale among Turkish tip 2 diabetes mellitus patients
NURTEN TERKEŞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2012
HemşirelikAkdeniz Üniversitesiİç Hastalıkları Hemşireliği Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HİCRAN BEKTAŞ