Yulduzlar İzi'den isimli şiir antolojisinden hareketle Afganistan Özbek Türkçesinin şekil bilgisi
Afghan Uzbek Turkish in the context of a poetry anthology named Yulduzlar Trace (Translation, phonetic and morphic analysis)
- Tez No: 945424
- Danışmanlar: DOÇ. DR. ONUR BALCİ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Dilbilim, Linguistics
- Anahtar Kelimeler: Özbek Türkçesi, Afganistan Özbek Türkçesi, Türkiye Türkçesi, Aktarma, Şekil Bilgisi, Uzbek Turkish, Afghan Uzbek Turkish, Türkiye Turkish, Transcription, Morphology
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sivas Cumhuriyet Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Türk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 249
Özet
Bu tez çalışması, Yulduzlar İziden antolojisi bağlamında Afganistan Özbek Türkçesinin aktarma, ses ve şekil bilgisi yönünden incelenmesini amaçlamaktadır. Kitap, Arap alfabesiyle yazılmış orijinal metninden yola çıkarak incelenmiştir. Araştırmanın temel amacı, kitabı önce Latin harflerine, ardından Türkiye Türkçesine aktarmak ve bu süreçte ortaya çıkan dil bilgisel unsurları detaylı şekilde ele almaktır. Giriş kısmını 4 bölüme ayırarak ilk olarak yaptığımız çalışmada yöntemi ve kaynakla ilgili bilgi verilmiştir ikinci olarak Özbek Türkçesi ile ilgili genel bilgi, üçüncü bölümde Afganistan Özbek Türkçesiyle ilgili bilgi ve son olarak Yulduzlar izidan kitabı hakkında bilgi verilmiştir. Ardından metnin dil bilimsel özellikleri incelenmiştir. Şekil bilgisi (morfoloji) açısından yapılan analizlerde, metnin dil yapısı ve kullanılan sözcüklerin kökenleri detaylı olarak ele alınmıştır. Özellikle, Özbekçedeki Farsça kökenli kelimelerin işlevleri ve bu kelimelerin Türkiye Türkçesine aktarımı sırasında yaşanan zorluklar değerlendirilmiştir. Bu tezde ayrıca, Arap alfabesiyle yazılmış bir metin dikkatle incelenmiş ve transkripsiyon yöntemiyle Latin alfabesine aktarılmıştır. Bu süreçte harflerin ses değerlerine ve fonetik özelliklerine özen gösterilmiştir. Daha sonra, Latin harfli Özbekçe metin, Türkiye Türkçesine çevrilmiş ve çeviri sırasında hem anlam bütünlüğünün korunması hem de şiirin özgün estetik yapısının yansıtılması hedeflenmiştir.
Özet (Çeviri)
This thesis aims to examine the Afghan Uzbek Turkish language in terms of transcription, morphology within the context of the Yulduzlar Izidan anthology. The analysis is based on the original text of the book, which was written in the Arabic script. The main objective of the study is to first transcribe the text into the Latin alphabet and then translate it into Turkish, while thoroughly addressing the grammatical elements that emerge throughout this process. The introduction of the thesis is divided into four sections. The first section presents the methodology and information about the source text. The second section provides an overview of Uzbek Turkish. The third section focuses on the characteristics of Afghan Uzbek Turkish, and the final section offers information about the Yulduzlar Izidan anthology. Following the introduction, the linguistic features of the text are analyzed. In the morphological and phonological analysis, the language structure and the origins of the words used in the text are examined in detail. Special attention is given to Persian-origin words in Uzbek and the challenges encountered in transferring these words into Türkiye Turkish. Furthermore, this thesis meticulously examines a text written in the Arabic script and transcribes it into the Latin alphabet using a phonetic approach. During this process, the phonetic values and sound characteristics of each letter are carefully considered. Subsequently, the Latin-script Uzbek text is translated into Türkiye Turkish, with a focus on preserving both semantic integrity and the original aesthetic structure of the poems.
Benzer Tezler
- Astrokimya: Yıldızlar arası ortamın kimyası
Astrochemistry: Chemistry of the interstellar medium
BURCU GÜNAY
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Astronomi ve Uzay BilimleriEge ÜniversitesiAstronomi ve Uzay Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ZEYNEL TUNCA
- Relativistic stars in Starobinsky model of gravity
Starobinsky gravitasyon modelinde relativistik yıldızlar
SERCAN ÇIKINTOĞLU
Yüksek Lisans
İngilizce
2015
Fizik ve Fizik Mühendisliğiİstanbul Teknik ÜniversitesiFizik Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. KAZIM YAVUZ EKŞİ
- Tağay Murad'ın 'Yulduzler Mengü Yanedi (Yıldızlar Ebediyen Parlar)' adlı eseri üzerine bir dil incelemesi (Metin–aktarma–dil incelemesi -sözlük)
Text analysis on Tağay Murad's book by Yulduzler Mengü Yanedi (Text–Translation–language review)
KÜBRA ERDEM
Yüksek Lisans
Türkçe
2022
DilbilimAtatürk ÜniversitesiÇağdaş Türk Lehçeleri ve Edebiyatları Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ NURSAN ILDIRI
- Yıldızlar kategorisi erkek güreşçilerde denetim odağı, benlik saygısı ve başarı ilişkisi: Ege bölgesi yıldızlar ligi örneği
The relationship between locus of control, self-esteem and success in cadet male wrestlers: The sample of Aegean region league of cadet
EYLEM GENCER
Yüksek Lisans
Türkçe
2008
SporPamukkale ÜniversitesiBeden Eğitimi ve Spor Öğretmenliği Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. OSMAN GÖDE