XV. yy osmanlı hekimi Şirvani'nin Ya'kubiye adlı eseri bağlamında klasik Osmanlı tıbbında beslenmenin yeri
The role of nutrition in classical Ottoman medicine in the context of the 15th century ottoman physician Şirvani's Ya'kubiye
- Tez No: 945508
- Danışmanlar: DOÇ. DR. İBRAHİM TOPÇU, DR. AHMET BEYATLI
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Beslenme ve Diyetetik, Deontoloji ve Tıp Tarihi, Nutrition and Dietetics, Medical History and Ethics
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Hamidiye Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Tıp Tarihi ve Etik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 209
Özet
Amaç: Bu çalışmanın amacı, klasik dönem Osmanlı tıbbının önemli hekimlerinden Şirvânî'ye ait Ya'kûbiye yazma eseri günümüz Türkçesine kazandırmak; içerdiği bilgi ve kavramları, benzer dönem eserleriyle karşılaştırarak dönemin tıp anlayışındaki beslenmenin yerine vurgu yapmaktır. Gereç ve Yöntem: Araştırma kapsamında birincil kaynak olarak Ya'kûbiye yazması kullanılmış, destekleyici olarak 14., 15. ve 16. yüzyıla ait altı farklı Osmanlı tıp eseri taranmıştır. Eserlerin sadece gıdalar ve beslenme ilgili bölümleri analiz edilmiş; tematik analiz ve niteliksel karşılaştırma yöntemleri birlikte kullanılmıştır. Ayrıca tartışma bölümünde bulgular modern tıbbi bilgi ile karşılaştırılarak yorumlanmıştır. Bulgular: Ya'kûbiye'de diğer eserlerden daha farklı bir gıda sınıflandırmasının var olduğu görülmüştür. Diğer Osmanlı tıp eserlerinde de benzer sınıflandırmalar bulunmakla birlikte, bazı terminolojik farklılıklar ve gıda çeşitliliği dikkat çekicidir. Eserde geçen bazı gıda maddeleri günümüzde nadiren kullanılan gıdalarla örtüşmektedir. Modern bilgilerle karşılaştırıldığında, dönemin sağlık anlayışının koruyucu hekimlik temelli olduğu görülmüştür. Sonuç: Bu tez, Osmanlı dönemine ait tıbbi bir yazmanın sistematik olarak incelenip günümüze kazandırılması açısından önemlidir. Gıda sınıflandırması ve sağlık ilişkisi konusundaki yaklaşımı hem tarihsel perspektife hem de modern yorumlara ışık tutmaktadır. Çalışma, Osmanlı tıbbı alanında yapılacak yeni araştırmalara kaynak teşkil edecek niteliktedir.
Özet (Çeviri)
Aim: The aim of this study is to translate the Ya'kûbiye manuscript of Şirvânî, one of the important physicians of classical Ottoman medicine, into modern Turkish; to compare the information and concepts it contains with works of similar periods and to emphasize the place of nutrition in the medical understanding of the period. Materials and Methods: Within the scope of the research, the Ya'kûbiye manuscript was used as the primary source, and six different Ottoman medical works from the 14th, 15th and 16th centuries were scanned as support. Only the food and nutrition related sections of the works were analyzed; thematic analysis and qualitative comparison methods were used together. In addition, the findings were compared with modern medical knowledge and interpreted in the discussion section. Results: It has been observed that there is a different food classification in Ya'kûbiye than in other works. Although there are similar classifications in other Ottoman medical works, some terminological differences and food diversity are striking. Some food items mentioned in the work overlap with foods rarely used today. When compared with modern knowledge, it has been seen that the understanding of health of the period was based on preventive medicine. Conclusion: This thesis is important in terms of systematically examining a medical manuscript from the Ottoman period and bringing it to the present day. Its approach to the relationship between food classification and health sheds light on both historical perspective and modern interpretations. The study will constitute a source for new research in the field of Ottoman medicine.
Benzer Tezler
- 19. yy Osmanlı esnaf birliklerinin ve mensubu işyerlerinin şirketlere ve cemiyetlere dönüştürme denemesi ve sonuçları
Attempt to transform 19th century Ottoman artisan unions and member shops into firms or societies and its consequences
KÜBRA DİNÇER
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
Ekonomiİstanbul Üniversitesiİktisat Tarihi Ana Bilim Dalı
PROF. DR. AHMET KALA
- 19. yy Avrupa mimarlık hareketlerinin ve Batılılaşmanın Osmanlı konut mimarisine etkileri
The Effects of 19 th centry European architectural movements and Westernization on Ottoman housing architecture
ALİ GÜNCAN
Yüksek Lisans
Türkçe
1993
Mimarlıkİstanbul Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. YURDANUR DÜLGEROĞLU
- Muhyiddin Yavsî İskilibî'nin hayatı, eserleri ve tasavvufî görüşleri
Muhyiddin Yavsî İskilibî, his life, works and mystical views
MAHMUT AY
- İstanbul Üniversitesi Nadir Eserler Kütüphanesi'nde bulunan Derviş Mustafa'nın Şehnâme Tercümesi'nde (NEK TY 06131-06132-06133) üslup ve ikonografi
Style and iconography in Derviş Mustafa's Shahnameh Translation (NEK TY 06131-06132-06133) in the Rare Library of Istanbul University
NESLİHAN KONYALI
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Sanat TarihiSakarya ÜniversitesiSanat Tarihi Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ GÜLSEN TEZCAN KAYA
- 100/1 numaralı Kayseri Şer'iyye Sicili (H. 1104/M. 1692) transkripsiyon ve değerlendirmesi
Şer?iyye Register of Kayseri (H. 1104/M. 1692) transcription and evaluation
ŞENAY GERGİN KALAN