Total diz protezi ameliyatı olan hastalarda progresif gevşeme egzersizlerinin ameliyat sonrası ağrı şiddeti, uyku kalitesi ve iyileşmeye etkisi
Effect of progressive relaxation exercises on postoperative pain, sleep quality, and recovery in patients undergoing total knee replacement surgery
- Tez No: 945515
- Danışmanlar: PROF. DR. SEVİM ÇELİK
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Hemşirelik, Nursing
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bartın Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Hemşirelik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Hemşirelik Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu araştırmanın amacı, total diz protezi uygulanan hastalarda progresif gevşeme egzersizlerinin ameliyat sonrası ağrı şiddeti, uyku kalitesi ve iyileşmeye etkisini incelemektir. Randomize kontrollü deneysel araştırma, Zonguldak ilindeki bir devlet hastanesinde total diz protezi ameliyatı uygulanan 96 hasta ile gerçekleştirildi. Hastalar blok randomizasyon ile her bir grupta 48 hasta olacak şekilde müdahale ve kontrol grubuna ayrıldı. Veriler Hasta Bilgi Formu, Sayısal Derecelendirme Ölçeği (SDÖ), Richard Campbell Uyku Anketi (RCUA), Ameliyat Sonrasi İyileşme İndeksi (ASİİ), akıllı mobil aygıt ve uyku ölçer akıllı bileklik kullanılarak 1 Eylül 2023 - 1 Ağustos 2024 tarihleri arasında toplandı. Müdahale grubunda ameliyattan bir gün önce hastalar hakkında bilgiler kayıt edildi ve Sayısal Derecelendirme Ölçeği ağrı değerlendirilmesi yapıldı. Hastalar sessiz bir odaya alınarak progresif gevşeme egzersizi öğretildi. 30 dakikalık sözlü yönerge eşliğinde hastaların gevşeme egzersizini yapmaları sağlandı. Progresif gevşeme egzersizi içeriğinin yazılı yönergesi hastaya verildi. Egzersizden 30 dk sonra tekrar SDÖ ile ağrı düzeyi değerlendirildi. Ardından uyku takip özelliği de olan akıllı bileklikler hastalara takılarak bu bilekliklerin çalışma süresince kollarından çıkarılmaması sağlandı. Ameliyat günü cerrahi girişimden önce akıllı bileklikteki verilerden hastaların uyku süresi kaydedildi. Sonrasında hastaların uyku kalitesi değerlendirildi. Ameliyat sonrası 6. saatte hastaların ağrı düzeyi değerlendirildi, analjezik kullanımından 2 saat sonra olmak koşuluyla progresif gevşeme egzersizi 4 saat arayla 2 kez tekrar yaptırıldı. Egzersizden 30 dk sonra ağrı değerlendirildi. Ameliyat sonrası 1. gün sabahı, hastanın toplam uyku süresi, uyku kalitesi ve iyileşme indeksi değerlendirildi. Hastaların progresif gevşeme egzersizlerini günde 2 kez yapması sağlandı. Egzersiz sonrası hastaların ağrı düzeyleri değerlendirildi. Ameliyat sonrası birinci günde gerçekleştirilen tüm uygulamalar ameliyat sonrası ikinci, üçüncü ve dördüncü günde de tamamlandı. Kontrol grubunda ise veriler aynı zaman dilimlerinde progresif gevşeme egzersizi uygulatılmadan veri toplama araçları ile toplandı. Araştırmada elde edilen veriler; ortalama, standart sapma, yüzde ve frekans dağılımı, Bağımsız Gruplar t-Testi ve Ki-Kare (χ²) Testi, tekrarlayan ölçümlerde karışık ANOVA testi, General Linear Model analizi ile değerlendirildi. Anlamlı olan sonuçlar için müdahalenin etki büyüklüğü değerlendirildi. İstatistiksel anlamlılık düzeyi p < 0,05 olarak kabul edildi. Araştırmada müdahale grubunda ağrı seviyelerinin zaman içinde daha hızlı ve belirgin şekilde azaldığı (F=14,11; p=0,000; η²= 0,131), uyku kalitesinin zaman içinde kontrol grubuna kıyasla daha hızlı ve belirgin bir şekilde iyileştiği (F=14,22; p
Özet (Çeviri)
The aim of this study was to investigate the effects of progressive muscle relaxation exercises on postoperative pain intensity, sleep quality, and recovery in patients undergoing total knee arthroplasty. The randomized controlled experimental study was conducted with 96 patients who underwent total knee arthroplasty at a state hospital in Zonguldak, Türkiye. Patients were assigned to intervention and control groups using block randomization, with 48 patients in each group. Data were collected between September 1, 2023, and August 1, 2024, using the Patient Information Form, Numeric Rating Scale (NRS), Richard Campbell Sleep Questionnaire (RCSQ), Postoperative Recovery Index (PoRI), a smart mobile device, and a sleep-tracking smart wristband. In the intervention group, patients' baseline information and pain levels were recorded using the NRS one day before surgery. Patients were then taken to a quiet room and taught how to perform progressive muscle relaxation exercises. Patients completed a 30-minute session guided by verbal instructions, and a written instruction sheet was also provided. Pain levels were reassessed 30 minutes after the session using the NRS. A sleep-tracking smart wristband was then placed on each patient, with instructions not to remove it during the study period. Sleep duration before surgery was recorded from the wristbands, and sleep quality was assessed. Pain levels were evaluated again 6 hours after surgery. Progressive muscle relaxation exercises were repeated twice at 4-hour intervals, starting 2 hours after analgesic administration. Pain was reassessed 30 minutes after each exercise session. On the morning of the first postoperative day, total sleep duration, sleep quality, and recovery index scores were recorded. Patients in the intervention group were instructed to perform the exercises twice daily, and pain assessments were conducted after each session. All procedures performed on the first postoperative day were repeated on the second, third, and fourth days. In the control group, data were collected at the same time intervals using the same tools, but without the implementation of progressive relaxation exercises. The data were analyzed using descriptive statistics (mean, standard deviation, percentage, and frequency distribution), Independent Samples t-Test, Chi-square test (χ²), repeated measures mixed ANOVA, and General Linear Model analysis. Effect sizes were calculated for significant results. The level of statistical significance was set at p < 0.05. The findings revealed that pain levels in the intervention group decreased more rapidly and significantly over time (F=14.11; p=0.000; η²=0.131), and sleep quality improved more markedly compared to the control group (F=14.22; p
Benzer Tezler
- Diz protezli hastalarda gevşeme eğitiminin ağrı, fonksiyonel seviye ve kas kuvveti üzerine etkisinin incelenmesi
The effectiveness of relaxation exercise on pain, functional outcomes and muscle strength in patients with total knee arthroplasty
MUSA EYMİR
Doktora
Türkçe
2021
Fizyoterapi ve RehabilitasyonDokuz Eylül ÜniversitesiFizik Tedavi ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAYRAM ÜNVER
- Kısa femoral stem kullanılan total kalça protezi ameliyatlarının orta dönem klinik ve radyolojik sonuçları
Başlık çevirisi yok
MITHAT IBOLAR
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
Ortopedi ve TravmatolojiSağlık Bilimleri ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MUTLU AKDOĞAN
- Unilateral total diz protezi ile aynı seansta karşı dize proksimal fibular osteotomi ve medial gevşetme yapılan bilateral gonartrozlu hastaların klinik ve radyolojik sonuçlarının değerlendirilmesi
Başlık çevirisi yok
HIDIR TANYILDIZI
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2021
Ortopedi ve TravmatolojiMuğla Sıtkı Koçman ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. NEVRES HÜRRİYET AYDOĞAN
- Kalça ve diz protezi uygulayacağımız hastalarda nazal staphylococcus aureus taşıyıcılığının cerrahi alan enfeksiyonu ile ilişkisinin araştırılması
Study of the relationship between nasal staphylococcus aureus carrying and surgical site infection on the patients that we will APPLY hip and knee prosthesis
HALİL SARAÇ
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
Ortopedi ve TravmatolojiFırat ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. MURAT GÜRGER
- İleri varus deformiteli hastalara uygulanan total diz artroplastisi sonuçları
Long term results of the primary knee artroplastyusing metal block or wedge shaped augmentations inpatients with severe varus deformity
BAKTYBEK DJUMAGULOV
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2020
Ortopedi ve TravmatolojiMaltepe ÜniversitesiOrtopedi ve Travmatoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ENDER UGUTMEN