Panik bozukluğu hastalarında üstbilişsel süreçlerin rolü
The role of metacognitive processes in patients with panic disorder
- Tez No: 946484
- Danışmanlar: PROF. DR. KADİR ÖZDEL
- Tez Türü: Tıpta Uzmanlık
- Konular: Psikiyatri, Psychiatry
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Sağlık Bilimleri Üniversitesi
- Enstitü: Ankara Etlik Şehir Hastanesi
- Ana Bilim Dalı: Ruh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 81
Özet
Bilişsel Davranışçı Terapi (BDT) panik bozukluğu (PB) üzerine en geniş ölçekte çalışmanın yapıldığı psikoterapi modelidir. Aynı zamanda bireysel ve grup formatında etkili olduğu bilinen modeldir. Buna rağmen klinik pratikte panik bozukluğunda BDT'nin kullanımı yetersiz olabilmektedir. Klinik deneyimde gözlemlediğimiz PB tanılı bazı hastaların, komorbid patoloji kriterlerini (kişilik bozukluğu vb.) karşılamadığı halde, tedavi sürecinde ve sonrasında remisyonun sürdürülmesinde klasik BDT modelinin yetersiz kalması dolayısıyla etyopatogenezi açıklamada üstbilişsel modelin klasik modele katkılarını araştırmak için bu çalışmanın yapılması amaçlanmıştır. Çalışmamızda Ankara Etlik Şehir Hastanesine başvuran gönüllülerden seçilen 100 PB grubu katılımcısı, 100 kontrol grubu katılımcısına Sosyodemografik veri formu, Depresyon Anksiyete Stres Ölçeği-21 (DASS), Çok Boyutlu Bilişsel Dikkat Sendromu Ölçeği (ÇBDSÖ), Panik Bozukluk Şiddet Ölçeği (PBŞÖ), Üstbiliş Ölçeği (ÜBÖ) uygulanarak veriler toplanmıştır. Yapılan analizlerde ÜBÖ, ÇBDSÖ, DASS ve PBŞÖ arasında istatistiksel olarak anlamlı ilişki tespit edilmiştir. Regresyon analizlerinde hasta grubunda ÜBÖ ve ÇBDSÖ'nün PBŞÖ'yü açıklayıcılığının %33'e vardığı saptanmıştır. PB grubunda ÜBÖ ve ÇBDSÖ'nün DASS ölçeğini açıklayıcılığının ise %70'e vardığı saptanmıştır. Bu sonuçlara göre ÜBÖ ve ÇBDSÖ'nün PBŞÖ'yü açıklayıcılığının PB özgü belirtileri açıklamada yeterli olduğu vurgulanmıştır. ÜBÖ ve ÇBDSÖ'nün DASS'ı açıklayıcılığının, üstbilişsel modelin olumsuz duyguları açıklamadaki önemi vurgulanmıştır. PB'ye özgü belirtileri açıklamada üstbilişsel süreçlerin katkısı olduğu gösterilmiştir. Üstbilişsel süreçlerin PB'ye özgü belirtileri açıklamadaki gücü yeterli olsa da PB'ye özgü üstbilişsel süreçleri ölçen özgül testlerin geliştirilmesinin gerekliliği saptanmıştır.
Özet (Çeviri)
Cognitive Behavioral Therapy (CBT) is the pyschotherapy model on which the most conprehensive studies on panic disorder (PD) have been conducted. It is also a model known to be effective both individually and in groups. However, the use of CBT in panic disorder may be insufficient in clinical practice. It was aimed to conduct this study to investigate the contributions of the Metacognitive model to the classical model in explaining the etiopathogenesis, as the classical CBT model was insufficient in maintaining remission during and after the treatment process, although some patients diagnosed with PD, which we observed in clinical experience, did not meet the comorbid pathology criteria (personality disorder, etc.). In our study, data were collected by applying the Sociodemographic data form, Depression Anxiety Stress Scale-21 (DASS), Multidimensional Cognitive Attention Syndrome Scale (MCASS), Panic Disorder Severity Scale (PDSS), Metacognitions Questionnaire (MCQ-30) to 100 PD group participants and 100 control group participants selected from volunteers who applied to Ankara Etlik City Hospital. In the analyses, a statistically significant correlations was detected between MCQ, MCASS, DASS and PDSS. In regression analyses, it was determined that MCQ-30 and MCASS predicted PDSS up to 33%. Analyses determined that in the PD group, MCQ-30 and MCASS predicted the DASS scale up to 70%. It was emphasized that the MCQ-30 and MCASS prediction of PDSS was sufficient to predict PD-specific symptoms. Also this results has been shown role of metacognitive model to predict negative emotions. It has been shown that metacognitive processes contribute to predicting PD. Although the power of metacognitive processes to predict the symptoms specific to PD is sufficient, it has been determined that there is a need to develop specific tests that measure metacognitive processes specific to PD.
Benzer Tezler
- Panik bozukluk hastalarında depersonalizasyon/derealizasyon semptomları ve üst bilişler arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between depersonalization/derealization symptoms and metacognitions in panic disorder patients
ERDEM UYSAL
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiPsikiyatri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. RAMAZAN KONKAN
- Panik bozukluğu hastalarında obsesif inanışlar ve üst bilişlerin incelenmesi
The investigation of metacognitive beliefs and obsessive beliefs in patients with panic disorder
GÜL KIR
Yüksek Lisans
Türkçe
2020
PsikolojiÇağ ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ ESEF ERCÜMENT YERLİKAYA
- Depresyonla giden duygudurum bozukluklarında ruminasyonla ilgili üstbilişler
Başlık çevirisi yok
SELCEN ÇAKMAK
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2016
PsikiyatriGaziosmanpaşa ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. SEDAT BATMAZ
- Panik bozukluk tanılı hastalarda Wells'in metakognitif terapisinin üstbilişe ve panik bozukluk belirti şiddet düzeylerine etkisi
The effect of Wells' metacognitive therapy on metacognition and panic disorder symptom severity in patients with panic disorder
MÜRÜVVET NİL GÖNCE
- Sosyal fobi ve panik bozukluk tanılı hastalarda üstbiliş ve bilinçli farkındalık arasındaki ilişkilerin incelenmesi
Examination of relationships between metacognition and mindfulness in patients diagnosed with social phobia and panic disorder
ZEYNEP TİFTİKÇİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Psikolojiİzmir Tınaztepe ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FİKRET POYRAZ ÇÖKMÜŞ