Ebû Arûbe El-Harrânî ve hadis ilmindeki yeri
Abū 'Urubah Al-Harrānī and his place in the science of ḥadīth
- Tez No: 946538
- Danışmanlar: DOÇ. DR. MEHMET ALTIN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Din, Religion
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Bitlis Eren Üniversitesi
- Enstitü: Lisansüstü Eğitim Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Temel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 149
Özet
Hadis ilmi, İslam düşüncesinin temel yapı taşlarından biri olarak Müslüman toplumların dinî, ahlâkî ve sosyal hayatının şekillenmesinde önemli bir rol oynamıştır. Hadis rivayetlerinin güvenilir biçimde nesilden nesile aktarılması ve hadis metinlerinin titizlikle değerlendirilmesi, İslam geleneğinde ilmî bir disiplinin oluşmasını sağlamıştır. Bu ilim sahasının en önemli isimlerinden biri de hicrî III. asırda yaşamış olan Ebû Arûbe Hüseyn b. Muhammed b. Mevdûd el-Harrânî'dir. Bu tez çalışmasında, Ebû Arûbe el-Harrânî'nin hayatı, ilmî şahsiyeti ve hadis ilmine yaptığı katkılar ele alınmıştır. Ebû Arûbe'nin hadis rivayet yöntemleri, isnad zincirlerine verdiği önem, râvî değerlendirmelerindeki titizliği ve kullandığı eda lafızları incelenmiştir. Ayrıca eserleri üzerinden döneminin hadis anlayışı değerlendirilerek, onun hadis ilmine getirdiği yenilik ve metodolojik yaklaşımlar ortaya konulmuştur. Araştırma kapsamında klasik hadis kaynaklarının yanı sıra modern akademik çalışmalar da detaylı olarak taranmış, böylece Ebû Arûbe'nin hayatı, ilmî kişiliği ve hadis ilmindeki yeri incelenmiştir. Ebû Arûbe'nin hadis alanında olduğu kadar, ricâl, cerh ve ta'dîl, fıkıh ve kelâm ilimlerindeki birikimine de yer verilerek, çok yönlü bir âlim olduğu görülmektedir. Onun hadis rivayetindeki titizliği ve râvî değerlendirmelerindeki titizliği, günümüze ulaşan eserlerinden örneklerle ayrıntılı biçimde tahlil edilmiştir. Sonuç olarak Ebû Arûbe'nin hadis ilmine yaptığı katkıların sadece kendi dönemini değil, sonraki nesilleri de derinden etkilediği görülmüştür. Tez çalışması, Ebû Arûbe'nin ilmî kişiliğini, metodolojik yaklaşımlarını ve İslam ilmî mirasına katkılarını akademik bir yaklaşımla sunarak, hadis alanındaki çalışmalara yeni bir perspektif kazandırmayı amaçlamaktadır.
Özet (Çeviri)
The science of ḥadīth has played a significant role in shaping the religious, moral, and social life of Muslim communities, serving as one of the fundamental pillars of Islamic thought. The reliable transmission of prophetic traditions from generation to generation, along with the meticulous evaluation of ḥadīth texts, has led to the formation of a rigorous scholarly discipline within the Islamic tradition. Among the prominent figures of this discipline is Abū ʿUrubah Ḥusayn b. Muḥammad b. Mawdūd al-Ḥarrānī, who lived in the 3rd century AH. This thesis examines the life, scholarly personality, and contributions of Abū ʿUrubah al-Ḥarrānī to the science of ḥadīth. His methods of transmission, his emphasis on the isnād (chain of narration), his meticulousness in evaluating transmitters (rāwīs), and the terminology he employed in ḥadīth narration are analyzed. Furthermore, by evaluating his works, the thesis explores the prevailing ḥadīth understanding of his era and highlights the innovations and methodological approaches he introduced to the field. In the course of the research, both classical ḥadīth sources and modern academic studies were thoroughly reviewed to investigate Abū ʿUrubah's life, scholarly identity, and his position within the science of ḥadīth. In addition to his expertise in ḥadīth, his knowledge in related disciplines such as rijāl (biographical evaluation), jarḥ and taʿdīl (criticism and accreditation of narrators), fiqh (Islamic jurisprudence), and kalām (Islamic theology) are also addressed, revealing his multifaceted scholarly profile. His precision in narration and rigorous assessment of transmitters are examined in detail through examples from his extant works. In conclusion, Abū ʿUrubah's contributions to the science of ḥadīth not only influenced his contemporaries but also had a lasting impact on subsequent generations. This thesis aims to present his scholarly persona, methodological approaches, and contributions to the Islamic intellectual tradition from an academic perspective, thereby offering a new outlook to studies in the field of ḥadīth.
Benzer Tezler
- Hicrî üçüncü asır Evâil literatüründe Asr-ı Saadet dönemi ile ilgili rivayetlerin tahrici ve değerlendirilmesi
The analysis and evaluation of narrations regarding the era of Asr al-Saadet in the third century of Hijra Evail literature
HURİYE SÜMEYRA TÜRE
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
DinNecmettin Erbakan ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ADİL YAVUZ
- Paris Bibliotheque Nationale'deki resimli Makâmât yazmaları
Pictorial writings Maqamat in Paris Bibliotheque Nationale
HALİDE ÇELİK
Yüksek Lisans
Türkçe
2016
El SanatlarıSüleyman Demirel Üniversitesiİslam Tarihi ve Sanatları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. BAHATTİN YAMAN
- Ahmed Câvîd'in Terceme-i Kenzü'l-İştihâ'sı (İnceleme–tenkitli metin-sözlük)
Ahmed Câvîd's Terceme-i Kenzü'l-İştihâ (Review-critical text-dictionary)
CEYDA ÇELEBİ
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Türk Dili ve EdebiyatıAnkara Hacı Bayram Veli ÜniversitesiTürk Dili ve Edebiyatı Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. NESLİHAN İLKNUR KOÇ KESKİN
- Nazzam'ın Allah ve âlem tasavvuru
Conception of God and universe in al-Nazzam
KAMİLE AKBAL
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinAnkara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ŞABAN ALİ DÜZGÜN
- Küşmîhenî ve hadis cüzü
Kushmîhenî and hi̇s hadith fascicle
AHMET KOÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2015
DinMarmara ÜniversitesiTemel İslam Bilimleri Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HASAN CİRİT