Osmanlı'dan genç Cumhuriyet'e kadın gazetecilerin toplumsal cinsiyet odaklı yazıları üzerine bir analiz
An analysis of gender- focused articles by women journalists from the Ottoman Empire to the young Republic
- Tez No: 946539
- Danışmanlar: DOÇ. DR. HATİCE KILINÇ
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Gazetecilik, Journalism
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Süleyman Demirel Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Gazetecilik Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 128
Özet
Kadınlara tarih boyunca toplumsal bir çerçeve çizilmiş,“iyi evlat”,“iyi eş”ve“iyi anne”rollerine sıkıştırılmışlardır. Uzun yıllar boyunca bu roller, toplumun her kesimindeki kadınlar tarafından içselleştirilmiş olmasına rağmen zamanla, sınıfsal farklılıkların da etkisiyle toplumsal yapı sorgulanmaya başlanmış ve bu sorgulama süreci reformlara, nihayetinde ise devrimci hareketlere zemin hazırlamıştır. Bu toplumsal dönüşümde, en güçlü destekçilerden biri kadınlar olmuş; zamanla kendi özgürlüklerini elde edebileceklerini fark ederek ataerkil düzene karşı durmayı seçmişlerdir. Bu araştırmanın temel amacı, Osmanlı İmparatorluğu' ndan Türkiye Cumhuriyeti' ne uzanan tarihsel süreçte, Fatma Aliye, Emine Semiye, Halide Edip Adıvar ve Sabiha Sertel gibi öncü kadın gazetecileri odağa alarak, onların toplumsal cinsiyet bağlamında yürüttükleri mücadeleyi ve bu konular odağında yayınladıkları yazılara nasıl yansıdığını ortaya koymaktır. Bu doğrultuda çalışma, söz konusu gazetecilerin kaleme aldıkları metinlerde ön plana çıkan“eğitim hakkı, çalışma yaşamına katılım, siyasal temsil, kamusal alanda var olma, annelik rolleri ve sosyal yaşam”gibi temalar üzerinden, dönemin kadın taleplerinin nasıl işlendiğini analiz etmeyi hedeflemektedir. Kadın gazetecilerin sadece tanıklık eden değil, aynı zamanda toplumsal dönüşümde etken bir özne olarak nasıl konumlandıkları, araştırmanın merkezi odak noktasını oluşturmaktadır. Kadın yazarların kaleme aldıkları yazılar ikincil kaynaklardan elde edilmiş ve doküman analizi yöntemiyle sistematik olarak incelenmiştir. Araştırma sonucunda, bu dört kadının yazılı basın yoluyla kadınların sesi haline geldikleri, toplumsal cinsiyet eşitsizliğine karşı kararlılıkla durdukları ve kendilerinden sonraki kuşaklara ilham veren bir mücadele mirası bıraktıkları ortaya konulmuştur. Bu yönüyle çalışma, kadınların tarihsel özgürlük mücadelesine ışık tutmayı hedeflemektedir.
Özet (Çeviri)
Throughout history, women have been framed in a social framework, squeezed into the roles of“good daughter”“good wife”, and“good mother”. Despite having been deeply internalized by women across all strata of society for many years, these roles gradually came under scrutiny—particularly in the context of emerging class distinctions—ultimately paving the way for structural reforms and, in time, revolutionary transformations. In this social transformation, women were one of the strongest supporters; over time, they realized that they could achieve their own freedom and chose to stand against the patriarchal order. The main purpose of this research is to focus on pioneering women journalists such as Fatma Aliye, Emine Semiye, Halide Edip Adıvar and Sabiha Sertel in the historical process extending from the Ottoman Empire to the Republic of Turkey, to reveal their struggle in the context of gender and the analysis of the articles they published on these issues. In this context, the study aims to analyze how women' s demands of the period were handled through themes such as“right to education, participation in working life, political representation, presence in the public sphere, motherhood roles and social life”that came to the fore in the texts written by the journalists in question. The central focus of the study is how women journalists were positioned not only as witnesses but also as active subjects in social transformation. The articles written by women writers were obtained from secondary sources and systematically examined using the document analysis method. As a result of the research, it has been revealed that these four women became the voice of women through the written pres, stood resolutely against gender inequality and left a legacy of struggle that inspired the next generations. In this respect, the study aims to shed light on the historical freedom struggle of women.
Benzer Tezler
- Türk toplumunda sosyal hayatta kadının yeri ve Türk resmine yansımaları(1900 - 2015)
The place of women in social life in turkish society and its reflections on Turkish painting (1900 - 2015)
ŞÜKRAN ÜST
Yüksek Lisans
Türkçe
2019
Güzel SanatlarGiresun ÜniversitesiResim ve Baskı Sanatları Ana Sanat Dalı
PROF. DR. OSMAN ALTINTAŞ
- Şehirsel dönüşümün coğrafi açıdan incelenmesi: Fikirtepe (Kadıköy) ve İkitelli (Başakşehir)
Urban transformation from geographical perspective: Fikirtepe (Kadıköy) and İkitelli (Başakşehir)
HATİCE AKYÜZ
- 1950 sonrası Türkiye'de politik, ideolojik ve kültürel değişimin sinemaya yansıması
The political, ideological and cultural changes in turkey post 1950 and their impression on Turkish cinema
RIZA KIRAÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2011
Sahne ve Görüntü SanatlarıMarmara ÜniversitesiSinema Televizyon Ana Sanat Dalı
PROF. BÜLENT VARDAR
- Cumhuriyetten günümüze ilköğretim 1. kademe sosyal bilgiler programlarının Türk devrimine göre değerlendirilmesi
The eveluation of first echelon social studies courses teaching programs in primary education ever since the proclamation of the Republic until today
VOLKAN KAZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2013
Eğitim ve ÖğretimAdnan Menderes Üniversitesiİlköğretim Ana Bilim Dalı
YRD. DOÇ. DR. A. ADNAN ÖZTÜRK