Öğrencilerin akılcı ilaç kullanımına yönelik bilgi düzeyleri ve davranışlarını etkileyen faktörlerin değerlendirilmesi
Evaluation of factors affecting students' knowledge levels and behaviors towards rational drug use
- Tez No: 947079
- Danışmanlar: DR. ÖĞR. ÜYESİ MERYEM TEMİZ REŞİTOĞLU
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Eczacılık ve Farmakoloji, Pharmacy and Pharmacology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Mersin Üniversitesi
- Enstitü: Sağlık Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Eczacılık Farmakoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 94
Özet
Akılcı ilaç kullanımı (AİK), hastaların sağlık durumlarına ve bireysel ihtiyaçlarına uygun şekilde, doğru dozda, uygun zaman diliminde ve ekonomik olarak en verimli biçimde ilaç tedavisi görmelerini amaçlamaktadır. Bu sürecin etkin şekilde yürütülmesinde eczacılara yönelik verilen eğitimler hayati bir rol oynamaktadır. Bu çalışmanın amacı, eczacılık öğrencilerinin AİK konusundaki bilgi düzeylerini ve davranışlarını etkileyen faktörleri incelemektir. Çalışmamız, basit tabakalı rastgele örneklem seçimi yöntemiyle seçilen 298 öğrenci üzerinde uygulandı.“Akılcı İlaç Kullanım Anketi”kullanılarak elde edilen veriler SPSS 27 istatistik programı ile değerlendirildi. Bulgularımıza göre, Mersin Üniversitesi Eczacılık Fakültesi öğrencilerin %75.8'inin hekime danışmadan ilaç kullanmadığı, ilaçlarla ilgili bilgilerini en çok hekim ve eczacılardan aldığı, %70.1'inin antibiyotik kullanım süresini hekim tavsiyesine göre belirlediği sonucuna ulaşıldı. Aynı zamanda, öğrencilerinin AİK'ye yönelik bilgi düzeylerinin yüksek seviyde, davranışlarının ise orta seviyede olduğunu gözlendi. Psikolojik faktörlerin, kültürel ve toplumsal faktörlerin ve kişisel faktörlerin AİK'nin üzerinde orta seviyde bir etkiye sahip oldukları sonucuna ulaşılmış olup, demografik özellikler ve değişkenler (cinsiyet, yaş, sınıf düzeyi, yıllık akademik ortalaması, gelir düzeyi, antibiyotik kullanım süresi ve doktora gitmeden ilaç kullanma alışkanlığı) ile AİK'nin arasındaki ilişki incelendiğinde, bu faktörlerin genel olarak bilgi ve davranış düzeylerini belirlemede anlamlı bir rol oynamadığı da belirlendi. Sonuç olarak çalışmamızın sonuçlarına göre, AİK'ye ilişkin eğitimlerin belli periyotlarla yinelenmesi, bu eğitimlerin lisans öncesi eğitim müfredatına dâhil edilmesi ve mezuniyet sonrasında da düzenli olarak sürdürülmesi gerektiği önerilmektedir. Elde edilen verilerin kapsamını genişletmek için daha büyük bir örneklem üzerinde ve daha fazla sayıda öğrenci ile yapılacak ileri düzey araştırmalar, bu faktörlerin etkilerinin daha net bir şekilde ortaya çıkarılmasına katkı sağlayabilir.
Özet (Çeviri)
Rational Use of Medicines (RUM) aims to ensure that patients receive drug therapy appropriate to their health conditions and individual needs, at the correct dose, within an appropriate time frame, and in the most cost-effective manner. Training programs provided to pharmacists play a vital role in the effective implementation of this process. The purpose of this study is to examine the factors affecting the knowledge levels and behaviors of pharmacy students regarding RUM. The study was conducted on 298 students selected using the simple stratified random sampling method. Data were collected using the“Rational Use of Medicines Questionnaire”and analyzed using the SPSS 27 statistical software. According to our findings, 75.8% of the students from Mersin University Faculty of Pharmacy reported that they did not use medication without consulting a physician, and they obtained most of their information about drugs from physicians and pharmacists. Additionally, 70.1% of the students stated that they determined the duration of antibiotic use based on medical advice. It was also observed that the students had a high level of knowledge about RUM, while their behaviors were at a moderate level. Psychological, cultural and societal, and personal factors were found to have a moderate effect on RUM. When examining the relationship between RUM and demographic characteristics and variables (such as gender, age, class level, annual academic average, income level, duration of antibiotic use, and the habit of taking medication without seeing a doctor), it was determined that these factors did not play a significant role in determining knowledge and behavior levels.In conclusion, based on the results of our study, it is recommended that training on RUM be repeated at regular intervals, integrated into pre-graduate education curricula, and continued regularly after graduation. To broaden the scope of the findings, future advanced-level research with larger sample sizes and a greater number of students could contribute to a clearer understanding of the effects of these factors.
Benzer Tezler
- Hemşirelik öğrencilerinin sağlık okuryazarlığı düzeyleri ve akılcı ilaç kullanımı arasındaki ilişkinin incelenmesi
Investigation of the relationship between nursing students' health literacy levels and rational drug use
CANAN AKER
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Hemşirelikİstanbul Üniversitesi-CerrahpaşaHemşirelik Esasları Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. AYLİN ÖZAKGÜL
- Evaluation of drug use habits of university students during the COVİD-19 pandemic period
COVİD-19 pandemisi döneminde üniversite öğrencilerinin ilaç kullanma alışkanlıklarının değerlendirilmesi
AMMAR HAJ HASSAN
Yüksek Lisans
İngilizce
2023
Eczacılık ve FarmakolojiÇukurova ÜniversitesiFarmakoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. FATMA PEYMAN ERTUĞ
PROF. DR. YUSUF KARATAŞ
- Diş hekimliği fakültesi öğrencilerine yönelik akılcı ilaç kullanımı anket çalışması
Towards the faculty of dentistry student rational drug use survey work
SEREN TÜRK
Yüksek Lisans
Türkçe
2018
Diş HekimliğiMustafa Kemal ÜniversitesiFarmakoloji ve Toksikoloji Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. HARUN ALP
- Akılcı antibiyotik kullanımı hakkında mezun ve stajyer diş hekimlerinin bilgi seviyelerinin değerlendirilmesi
Evaluation of knowledge levels of graduates and dentistry students on rational use of antibiotics
SERAP KESKİN TUNÇ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
Diş HekimliğiVan Yüzüncü Yıl ÜniversitesiMikrobiyoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HÜSEYİN GÜDÜCÜOĞLU
- 1. basamak sağlık hizmetleri için akılcı ilaç kullanımı ilkeleri doğrultusunda bireysel formüler oluşturma rehberi ve kaynak kitap
Guidance and resource book for personal formulary in the context of rational drug use for primary health care services
EMİRE AYŞE ŞAHİN
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2018
Eczacılık ve FarmakolojiAnkara ÜniversitesiTıbbi Farmakoloji Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ÖZDEN PALAOĞLU