Pozitif şemalar, şema başa çıkma biçimleri ve travma sonrası büyüme: Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti örneklemlerinde karşılaştırmalı bir çalışma
Positive schemas, schema coping styles and post-traumatic growth: a comparative study in European Union and Republic of Türkiye samples
- Tez No: 947250
- Danışmanlar: YRD. DOÇ. MANOLYA ÇALIŞIR ÖZKISA
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Psikoloji, Psychology
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2024
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Uluslararası Kıbrıs Üniversitesi
- Enstitü: Yurtdışı Enstitü
- Ana Bilim Dalı: Klinik Psikoloji Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Psikoloji Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 113
Özet
Bu çalışmanın amacı, Avrupa Birliği ve Türkiye Cumhuriyeti örneklemlerinde pozitif şemalar, şema başa çıkma biçimleri ve travma sonrası büyüme değişkenleri üzerinden karşılaştırmalı bir çalışma yapmaktır. Bu amaç doğrultusunda 299'u Türkiye Cumhuriyeti ve 141'i Avrupa Birliği ülkesi vatandaşı olmak üzere toplamda 440 katılımcı araştırmaya dahil edilmiştir. Katılımcılara sosyodemografik bilgi formu, Travma Sonrası Stres Tanı Ölçeği (TSSTÖ), Travma Sonrası Büyüme Envanteri (TSBE), Pozitif Şema Ölçeği (PŞÖ) ve Şema Başa Çıkma Biçimleri Ölçeği (ŞBÇBÖ) uygulanmıştır. Araştırmada veri analizleri SPSS 25.0 paket programı kullanılarak gerçekleştirilmiştir. Ölçek puanlarının normal dağıldığı gözlenmiş ve bu kapsamda parametrik testler uygulanmıştır. Erkeklerin öz yetkinlik ve başarıda kadınlardan daha öne çıktığı, fakat kadınların benlik algısı ve ilişki dinamiklerinde daha fazla değişim yaşadığı belirlenmiştir. Coğrafi konum da bu değişkenleri etkilemekte; Avrupa Birliği'nde yaşayan bireylerin, Türkiye'deki bireylere nazaran bazı konularda daha yüksek değerlere sahip olduğu tespit edilmiştir. Ancak, T.C. uyruklu bireylerin başarı algısı, diğer ulusal gruplara kıyasla daha düşüktür. Psikolojik veya psikiyatrik tanı alan bireylerin, genel popülasyona kıyasla bazı konularda daha düşük, bazılarında ise daha yüksek puanlara sahip olduğunu görülmektedir. Aynı zamanda, eğitim seviyesi ve gelir durumu da bireylerin çeşitli özellikleri üzerinde belirgin bir etkiye sahiptir. Medeni durum da, özellikle öz yetkinlik gibi bazı özelliklerde farklılıklara yol açmaktadır. Yaş faktörü, öz yetkinlik, iyimserlik ve değerlilik gibi özelliklerin artışıyla doğrudan ilişkili bulunmuştur. Bu değişkenlerin, travma sonrası büyüme üzerinde %23 ile %39 arasında bir etkisi olduğu saptanmıştır; bu etkinin en belirgin olduğu değişkenler ise iyimserlik, kaçınma ve güven olarak belirlenmiştir. Araştırma kapsamında elde edilen bulgular kuramsal ve kavramsal çerçevede tartışılmış ve çeşitli önerilerde bulunulmuştur.
Özet (Çeviri)
The aim of this study is to conduct a comparative study on positive schemas, schema coping styles, and post-traumatic growth variables in samples from the European Union and the Republic of Turkey. For this purpose, a total of 440 participants, 299 of whom were citizens of the Republic of Turkey and 141 of whom were citizens of a European Union country, were included in the research. A sociodemographic information form, Posttraumatic Stress Diagnostic Scale (PTSD), Posttraumatic Growth Inventory (PTGR), Positive Schema Scale (PSS) and Schema Coping Styles Scale (SCSC) were applied to the participants. Data analyses in the study were carried out using the SPSS 25.0 package program. It was observed that the scale scores were normally distributed and parametric tests were applied within this scope. It was determined that men were more prominent than women in terms of self-efficacy and success, but women experienced more changes in their self-perception and relationship dynamics. Geographical location also affects these variables; It has been determined that individuals living in the European Union have higher values in some subjects compared to individuals in Turkey. However, the perception of success of individuals of Turkish nationality is lower compared to other national groups. It is observed that individuals with psychological or psychiatric diagnoses have lower scores in some subjects and higher scores in others compared to the general population. At the same time, education level and income status have a significant effect on various characteristics of individuals. Marital status also leads to differences in some characteristics, especially self-efficacy. The age factor has been found to be directly related to the increase in characteristics such as self-efficacy, optimism and worthiness. It has been determined that these variables have an effect between 23% and 39% on post-traumatic growth; the variables with the most significant effect are determined as optimism, avoidance and trust. The findings obtained within the scope of the research have been discussed within a theoretical and conceptual framework and various suggestions have been made.
Benzer Tezler
- Kadınlarda toplumsal cinsiyet rolleri ile erken dönem uyum bozucu şemalar, şema başa çıkma biçimleri ve beden imgesi baş etme stratejilerinin ilişkisi
The relationship between social gender roles and early maladapti̇ve schemas scheme coping styles and body image copi̇ng strategi̇es in women
KAHRAMAN GÜLER
- Yetişkin bireylerde erken dönem uyumsuz şemalar, romantik ilişkilerindeki bağlanma stilleri, ilişki doyumları ve başa çıkma biçimleri arasındaki ilişki
The relationship between early maladaptive schemas, attachment styles in romantic relationships, relationship satisfaction and coping styles in adult individuals
BEGÜM BAYAR
Yüksek Lisans
Türkçe
2021
Psikolojiİstanbul Kent ÜniversitesiPsikoloji Ana Bilim Dalı
DR. ÖĞR. ÜYESİ BURCU SEVİM
- Alkol ve madde kullanım bozukluğunda stresle başa çıkma yöntemleri ve şema alanlarının tedavi motivasyonu üzerine etkisi.
The effects of coping methods and schema domains on treatmentmotivation in alcohol and substance use disorder
BÜŞRA YEŞİLBAĞ
Yüksek Lisans
Türkçe
2023
PsikolojiÜsküdar ÜniversitesiBağımlılık Danışmanlığı ve Rehabilitasyon Ana Bilim Dalı
PROF. CEMAL ONUR NOYAN
- Üniversite öğrencilerinde erken dönem uyumsuz şemalar, başa çıkma stilleri ve öznel iyi oluş arasındaki ilişkilere yönelik bir model sınaması
Testing a model of associations between early maladaptive schemas, coping styles, and subjective well-being in university students
MURAT BOYSAN
Doktora
Türkçe
2012
PsikolojiAnkara ÜniversitesiEğitimde Psikolojik Hizmetler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. METİN PİŞKİN
- Kumar bağımlılığı ve internet bağımlılığının erken dönem uyumsuz şemalar ve baş etme yöntemleri yönünden karşılaştırılması
Comparison of gambling addiction and internet addiction in terms of EARLY maladaptive schemas and coping methods
YASEMİN ARIKOĞLU
Tıpta Uzmanlık
Türkçe
2022
PsikiyatriSağlık Bilimleri ÜniversitesiRuh Sağlığı ve Hastalıkları Ana Bilim Dalı
PROF. DR. ALİ ÇAYKÖYLÜ