Bina sektöründe döngüsel ekonominin benimsenmesinde etkili olan engeller ve itici güçlerin irdelenmesi
An examination of the barriers and drivers affecting the adoption of circular economy in the building sector
- Tez No: 947393
- Danışmanlar: DOÇ. DR. SUZİ DİLARA MANGAN
- Tez Türü: Yüksek Lisans
- Konular: Mimarlık, Architecture
- Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
- Yıl: 2025
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Yıldız Teknik Üniversitesi
- Enstitü: Fen Bilimleri Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Mimarlık Ana Bilim Dalı
- Bilim Dalı: Yapı Fiziği Bilim Dalı
- Sayfa Sayısı: 103
Özet
Küresel nüfus artışı ve yüksek yaşam standartlarına dayalı olarak hızla gelişen bina sektörü, küresel çapta karşılaşılan önemli çevre sorunlarının odak noktasında yer almaktadır. Öte yandan, mevcut bina üretim sürecine entegrasyonu sağlanacak pek çok farklı yaklaşım ile bina sektörünün bu sorunların çözümünde de ciddi bir rol oynayacağı açıktır. Bu bağlamda, bina sektöründe benimsenmesi gerekli yaklaşımlardan öne çıkan yaklaşım, azalt, yeniden kullan ve geri dönüştür ilkelerinin esas alındığı döngüsel ekonomi yaklaşımıdır. Kaynakların verimsiz kullanımına sebep olan lineer ekonomi yaklaşımından döngüsel ekonomi yaklaşımına doğru dönüşümün bina sektöründe gerçekleştirilebilmesi için döngüsel ekonominin bina sektörüne entegre edilmesi gereken ölçeğin ve buna bağlı etkin tasarım yöntemlerinin belirlenmesi gibi pek çok hususa ilişkin sektördeki mevcut bilgi ve farkındalık düzeyinin incelenmesi ve beraberinde bu dönüşüm sürecini etkileyen engeller ve itici güçlerin irdelenmesi zorunludur. Dolayısıyla, bu tez çalışması ile döngüsel ekonominin bina sektöründe benimsenmesinde etkili olan engeller ve itici güçlere ilişkin mevcut sınıflandırma sistemleri ve detay düzeylerinin sistematik literatür taraması yöntemi aracılığıyla değerlendirilmesi ve geliştirilen sınıflandırma önerisine dayalı yürütülen anket çalışması ile Türkiye bağlamında bina sektöründeki farklı karar vericilerin gerek döngüsel ekonomi yaklaşımına gerekse döngüsel ekonominin bina sektöründe benimsenmesinde karşılaşılan engel ve itici güçlere ilişkin mevcut bilgi ve farkındalık düzeylerinin belirlenmesi amaçlanmıştır. Bu amaç doğrultusunda hazırlanan tez çalışmasının birinci bölümünde küresel iklim değişikliği ile mücadele kapsamında bina sektörünün potansiyeli değerlendirilmiş olup çalışmanın amaç, kapsam ve yöntemine yer verilmiştir. Çalışmanın ikinci bölümünde lineer ekonomi ve döngüsel ekonomi yaklaşımları ele alınmış ve bina sektöründe döngüsel ekonominin benimsenmesinde farklı uygulama ölçekleri, karar vericiler ve geliştirilen araç ve standartların etkisi kapsamlı bir şekilde irdelenmiştir. Çalışmanın üçüncü bölümünde tez kapsamında dikkate alınan sistematik literatür taraması ve anket çalışmasına dayalı yaklaşım ve izlenilen bu yaklaşım sonucunda da elde edilen bulgular ayrıntılı şekilde sunulmuştur. Çalışmanın son bölümünde ise, elde edilen bulgular özetlenerek ulaşılan genel sonuçlara yer verilmiştir.
Özet (Çeviri)
The rapidly developing building sector, driven by global population growth and rising living standards, stands at the center of major environmental challenges worldwide. However, it is clear that the sector can also play a significant role in addressing these issues through the integration of various approaches into current building production processes. In this context, the circular economy - based on the principles of reduce, reuse, and recycle - emerges as a key approach that should be adopted in the building sector. Achieving the transition from the linear economy, which leads to inefficient resource use, to a circular economy in the building sector requires examining the current level of knowledge and awareness in the sector regarding the scale at which circular economy principles should be integrated, as well as the effective design methods to be employed. It is also essential to investigate the barriers and drivers influencing this transformation process. Accordingly, this thesis aims to evaluate existing classification systems and levels of detail related to the barriers and drivers affecting the adoption of the circular economy in the building sector through a systematic literature review, and to determine, via a survey based on the developed classification, the current knowledge and awareness levels of different decision-makers in the Turkish building sector regarding both the circular economy approach and the barriers and drivers encountered in its adoption. In line with this aim, the first chapter of the thesis assesses the potential of the building sector in the context of global climate change mitigation and outlines the study's objectives, scope, and methodology. The second chapter discusses linear and circular economy approaches, and comprehensively examines the effects of different implementation scales, decision-makers, and developed tools and standards on the adoption of the circular economy in the building sector. The third chapter presents in detail the methodology based on the systematic literature review and survey conducted within the scope of the thesis, as well as the findings obtained through this approach. The final chapter summarizes the findings and presents the main conclusions reached.
Benzer Tezler
- The adaptation process of the circular economy in housing sector
Döngüsel ekonominin konut sektöründe adaptasyon süreci
SEVCAN SÖNMEZ
Yüksek Lisans
İngilizce
2020
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiGayrimenkul Geliştirme ve Yönetimi Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. MEHMET ALİ YÜZER
- Tekstil atıklarının yapı malzemesi olarak kullanılabilirliğinin değerlendirilmesi
Evaluation of textile waste usage as construction materials
SEDA AKBULUT
Yüksek Lisans
Türkçe
2025
Çevre MühendisliğiYıldız Teknik ÜniversitesiÇevre Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. GÜLEDA ENGİN
- Development of lightweight foam concrete panels with high amount of construction and demolition waste
Yüksek hacimde inşaat ve yıkıntı atığı içeren hafif köpük beton panellerin geliştirilmesi
ATAKAN OSKAY
Yüksek Lisans
İngilizce
2024
İnşaat MühendisliğiHacettepe Üniversitesiİnşaat Mühendisliği Ana Bilim Dalı
PROF. DR. MUSTAFA ŞAHMARAN
- Mimaride döngüsel tasarım yaklaşımı: Ahşap malzemenin yeniden kullanımı için tasarım
Circular design approach in architecture: Design for reclaimed wood materials
AYLİN ERDOĞAN
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
MimarlıkYıldız Teknik ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. KUNTER MANİSA
- Döngüsel ekonomi ve salutogenez yaklaşımları bağlamında rejeneratif bina değerlendirme modeli
Regenerative building assessment model in the context of circular economy and salutogenesis approaches
SUNA KAYA
Doktora
Türkçe
2025
MimarlıkMimar Sinan Güzel Sanatlar ÜniversitesiMimarlık Ana Bilim Dalı
PROF. DR. İLKAY KOMAN