Geri Dön

Okulda lider-üye etkileşimi, sosyal ağlar ve öğretmenlerin iyi oluşları ile profesyonel öğrenme toplulukları arasındaki ilişkinin incelenmesi

The examination of the relationship between school leader-member interactions, social networks, teachers' well-being, and professional learning communities

PDF İndir

  1. Tez No: 947534
  2. Yazar: SHAHLA IBİSHOVA
  3. Danışmanlar: PROF. DR. TÜRKER KURT
  4. Tez Türü: Doktora
  5. Konular: Eğitim ve Öğretim, Education and Training
  6. Anahtar Kelimeler: Belirtilmemiş.
  7. Yıl: 2025
  8. Dil: Türkçe
  9. Üniversite: Gazi Üniversitesi
  10. Enstitü: Eğitim Bilimleri Enstitüsü
  11. Ana Bilim Dalı: Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı
  12. Bilim Dalı: Eğitim Yönetimi Bilim Dalı
  13. Sayfa Sayısı: 248

Özet

Bu araştırmada, öğretmenlerin okulda lider-üye etkileşimi, sosyal ağ eğilimleri, öğretmen iyi oluşu ve profesyonel öğrenme topluluğu algıları arasındaki ilişkileri açıklamaya yönelik olarak geliştirilen bir yapısal model test edilmiştir. Oluşturulan modelde lider- üye etkileşimi ile profesyonel öğrenme toplulukları arasındaki ilişki ve bu lişkide öğretmelerin sosyal ağ eğilimleri ile profesyonel iyi oluş algılarının arıcılık durumu incelenmiştir. Araştırma, ilişkisel tarama modeli temel alınarak geliştirilen bir yapısal eşitlik modeli çalışmasıdır. Araştırmada lider-üye etkileşimi ölçeği, sosyal ağ eğilimi ölçeği, öğretmen iyi oluş ölçeği ve profesyonel öğrenme topluluğu ölçekleri kullanılmıştır. Öğretmen İyi Oluş Ölçeği bu çalışmada Türkçeye uyarlanmış olup, diğer üç ölçek daha önce Türkçeye uyarlanmış ve psikometrik özellikleri doğrulanmış araçlardır. Uyarlaması yapılan ölçeklere Doğrulayıcı Faktör Analizi (DFA) ve güvenirlik analizi uygulanmıştır. Öğretmen İyi Oluş Ölçeği için ise Açımlayıcı Faktör Analizi (AFA), DFA ve güvenirlik analizleri yapılmıştır. Ölçeklerin ön uygulamaları ve geçerlik-güvenirlik çalışmaları, 255 katılımcıdan oluşan bir örneklem grubu üzerinde gerçekleştirilmiştir. Araştırma örneklemi, 2023-2024 öğretim yılında Ankara ili merkez ilçelerindeki ortaokullarda görev yapan 560 öğretmenden oluşmaktadır. Yapılan Yapısal Eşitlik Modeli (YEM) analizi sonucunda, araştırma kapsamında geliştirilen modelin doğrulandığı belirlenmiştir. Buna göre, lider-üye etkileşiminin hem sosyal ağ eğilimlerini hem de öğretmen iyi oluşunu anlamlı düzeyde yordadığı ve bu üç yapının profesyonel öğrenme topluluğu algılarını doğrudan etkilediği görülmüştür. Profesyonel öğrenme topluluğu algıları, yalnızca liderlik etkisiyle değil, aynı zamanda sosyal ağlar ve iyi oluşla da şekillenmektedir. Öğretmenlerin kolektif öğrenme ortamlarının gelişmesinde hem yapısal desteklerin hem de ilişkisel süreçlerin belirleyici rol oynadığı anlaşılmaktadır.

Özet (Çeviri)

This study tested a structural equation model developed to explain the relationships among teachers' leader-member exchange, social network orientation, teacher well-being, and perceptions of professional learning communities in schools. The proposed model examined the relationship between leader-member exchange and professional learning communities, along with the mediating effects of teachers' social network orientation and professional well-being perceptions. The research employed a correlational survey design and utilized the Leader-Member Exchange Scale, Social Network Orientation Scale, Teacher Well-Being Scale, and Professional Learning Community Scales. The Teacher Well-Being Scale was adapted and validated for Turkish within this study, while the other three scales had been previously adapted and psychometrically validated. Confirmatory Factor Analysis (CFA) and reliability analyses were conducted for the adapted scales. For the Teacher Well-Being Scale, Exploratory Factor Analysis (EFA), CFA, and reliability analyses were performed. Preliminary pilot testing and validity-reliability studies were conducted with a sample of 255 participants. The study sample comprised 560 teachers working in secondary schools in the central districts of Ankara during the 2023-2024 academic year. Structural Equation Modeling (SEM) analysis results supported the proposed model. Accordingly, leader-member exchange significantly predicted both social network orientation and teacher well-being, and these constructs directly influenced perceptions of professional learning communities. Perceptions of professional learning communities are shaped not only by leadership but also by social networks and well-being. Both structural supports and relational processes appear to play a critical role in fostering collective learning environments among teachers.

Benzer Tezler

  1. Tez No

    426326

    Lider üye etkileşiminin örgütsel adanmışlık üzerine etkisi

    The affect of leader member intraction on organizational dedication

    MEHMET AYTEKİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2016

    İşletmeSüleyman Demirel Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. ORHAN ADIGÜZEL

  2. Tez No

    557377

    Okullardaki güç mesafesinin lider üye etkileşimi üzerine etkisi

    The effect of power distance on leader member exchange in schools

    ÖMER GÜL

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2019

    Eğitim ve ÖğretimEskişehir Osmangazi Üniversitesi

    Eğitim Bilimleri Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. İLKNUR ŞENTÜRK

  3. Tez No

    394704

    İlkokul yöneticilerinin kullandıkları motivasyonel dilin öğretmenlerin psikolojik sözleşme ve lider üye etkileşimine algıları üzerine etkisi

    The effect of motivational language used by primary school managers on teachers' perceptions of psychological contract and leader - member exchange

    NECATİ GEMALMAZ

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2014

    Eğitim ve ÖğretimZirve Üniversitesi

    Sınıf Öğretmenliği Ana Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET KARAKUŞ

  4. Tez No

    290711

    Okul müdürlerinin liderliği ile müdür-öğretmen ilişkisinin öğretmenlerin örgütsel vatandaşlık davranışı üzerindeki etkisi

    Effects of principal leadership and principal-teacher exchange on teachers' organizational citizenship behavior

    ŞAHİN ÇETİN

    Doktora

    Türkçe

    Türkçe

    2011

    Eğitim ve ÖğretimGazi Üniversitesi

    Eğitim Yönetimi ve Denetimi Bilim Dalı

    DOÇ. DR. MEHMET KORKMAZ

  5. Tez No

    432583

    İlkokul eğitim yöneticilerinin okul kültürünün oluşması ve geliştirilmesi konusunda liderlik özelliklerinin incelenmesi

    Investigation of primary school administrators' properties on the emerging and developing school culture

    YAŞAR ŞAHİN

    Yüksek Lisans

    Türkçe

    Türkçe

    2015

    Eğitim ve Öğretimİstanbul Aydın Üniversitesi

    İşletme Ana Bilim Dalı

    YRD. DOÇ. DR. ETEM LEVENT

Geri Dön