Türkiye'de metropoliten planlama ve planlamanın yönetimi (1969-1984 dönemi Ankara deneyimi)
Metropolitan planning and planning administration in Turkey: (Experience of Ankara between 1969-1984)
- Tez No: 94769
- Danışmanlar: PROF.DR. RUŞEN KELEŞ
- Tez Türü: Doktora
- Konular: Kamu Yönetimi, Public Administration
- Anahtar Kelimeler: Metropol, Metropoliten Planlama, Metropoliten Yönetim, Ankara 183, Metropol, Metropolitan Planning, Metropolitan Administration, Ankara. 185
- Yıl: 2000
- Dil: Türkçe
- Üniversite: Ankara Üniversitesi
- Enstitü: Sosyal Bilimler Enstitüsü
- Ana Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Bilim Dalı: Belirtilmemiş.
- Sayfa Sayısı: 217
Özet
ÖZET 1960'ü yıllardan sonra hızlı kentleşme sürecine paralel olarak Türkiye gündemine giren metropol olgusu ve metropolitenleşme süreci bir çok sorunu da beraberinde getirmiştir. Bu sorunları çözmek için girişilen çabaların çoğu ise planlama ve imar etkinlikleri üzerinde yoğunlaşmıştır. Tezin amacı; Bu 1965-1984 yılları arasında Türkiye'de uygulanan metropoliten planlama yaklaşımları ve uygulamalarının yeterlilik, etkinlik ve performansının, 1969-84 yıllan arasında, Ankara Metropoliten Alan Nazım Plan Bürosu tarafindan gerçekleştirilen '1990 Ankara Nazım Planı' örneği çerçevesinde değerlendirerek, metropoliten planlamanın başarısı için, günümüze kadar uzanan, güncel değerlere erişebilen kriterlerin saptanması olarak belirlenmiştir. Tezin birinci bölümünde; 'metropol', 'metropoliten alan' kavramları üzerinde durularak, metropoliten planlama ve metropoliten planlamanın ulaşmaya çalıştığı amaçlar ve kararlan denetmekte kullandığı araçlar genel kapsamda tartışmaya açılmıştır. Metropoliten planlama 19. yüzyılın sonu ve 20 yüzyılın başında teknolojik gelişmelere paralel olarak ortaya çıkmıştır, ölçek ve nitelik olarak bu zamana kadar görülen kentlerden çok farklı özelliklere sahip olan 'metropoliten' yerleşimlerin planlanmasında ve yönetiminde mevcut kent planlama yöntemleri ve yönetsel yapılar yetersiz kalmış ve ülkeler kendi tarihsel, sosyo-ekonomik gelişmelerine bağlı olarak 182yeni planlama yaklaşımları ve kurumlan oluşturmuşlardır. Bu kapsamda, metropoliten planlama ve yönetim modellerinin dünyadaki bazı örnekleri incelenmiş, başarıyla veya başarısızlıkla sonuçlanan metropoliten planlama çalışmalarının nedenleri ve ortak yönleri saptanmaya çalışılmıştır. İkinci Bölüm' de, Türkiye'de metropoliten planlama ve yönetiminin yasal dayanağı incelenerek, bu kapsamda hükümet programlan ve kalkınma planlarında metropoliten planlama ve yönetimine ilişkin yaklaşımlar ve çıkmazlar saptanmaya çalışılmış, metropoliten planlama deneyimleri ve bunlardan elde edilen sonuçlar genel kapsamda ele alınmıştır. Üçüncü Bölüm'de, 1969-1984 yıllan arasında Ankara'da gerçekleştirilmeye çalışılan metropoliten planlama ve uygulamasının yeterlilik, etkinlik ve performansı somut verilerle değerlendirmeye sokulmuştur. Sonuç ve Değerlendirme Bölümü'nde ise, konunun genel bir değerlendirmesi yapılarak, Giriş Bölümü'nde öne sürülen varsayımların doğrulanıp doğrulanmadığı tartışılarak genellemelere varılmaya çalışılmıştır.
Özet (Çeviri)
ABSTRACT Parallel to the rapid urbanisation experienced after the 1960s, metropolitanisation process came to the Turkish agenda together with a series of problems. Most of the efforts through solving these problems have been focused on physical planning. The aim of this thesis is to assess the implementation period of metropolitan planning approach (1969-1984) and its performance and efficiency within the general framework of 'Ankara Metropoliten Alan Nazım Plan Bürosu' experience. This bureu was responsible for the planning of the metropolitan area of the city and prepared Ankara Master Plan for the year 1990. The thesis aim to determine the temporary criterion for the metropolitan planning which extends from this experience. The first chapter of the thesis explores the concepts of 'metropol' and 'metropolitan area' and tries to identify and discuss the means which are used for controling the decision making mechanisms applied by metropolitan planning. Metropolitan planning emerged at the end of the 19th centrury as a result of the technological development. Existing planning process and administrative bodies which were used until this time became inedaquate for the planning of metropolitan areas and individual countries started for their own historical and socio-economic structures. In this context of metropolitan planning and administration examples of various countries were put under secrutity and the reason of their success and failure were tried to identify. 184The second chapter focuses on the Turkish experience. Within this context, government programes and development plans were examined in terms of metropolitan planning and administration and some problems emerges from this experiences were tried to determine. In the third chapter the metropolitan planning experience of Ankara between 1969- 1984, were assesed with the help of concrete evidences in relation to its efficiency and performance. The final part of the thesis was devoted to the general assesment of the subject and hypothesis presented in the first chapter were tested, in order to rich general conclusions.
Benzer Tezler
- Belediyelerde stratejik planlama sürecinde dikey ve yatay entegrasyon: İstanbul örneği
Strategic planning process in municipalities, vertical and horizontal integration problem and the case of Istanbul
BURAK HAMZA ERYİĞİT
- Stratejik mekansal planlama ve düzenleyici geleneksel planlamanın katılım, eylem projeleri ve esneklik boyutlarında incelenmesi - Bursa ili örneği
Examination of strategic spatial planning and regulatory traditional planning in terms of participation, action project and flexibility – Bursa province case
SERPİL ŞİMŞEK DENİZ
Yüksek Lisans
Türkçe
2014
Şehircilik ve Bölge Planlamaİstanbul Teknik ÜniversitesiŞehir ve Bölge Planlama Ana Bilim Dalı
PROF. DR. HALE ÇIRACI
- Kent meydanı: Kamusal-estetik çerçevede eleştirel bir değerlendirme
Urban square: A critical approach within the concepts of 'public' and 'aesthetics
NEVBAHAR ATALAY
- Türkiye'de metropolitan alanların stratejik planlamasında yatay entegrasyon: İstanbul örneği
Horizontal integration in strategic planning of metropolitan areas in Türkiye: The case of Istanbul
SÜMEYYE KAPAKLI
Yüksek Lisans
Türkçe
2024
Kamu YönetimiMarmara ÜniversitesiYerel Yönetimler Ana Bilim Dalı
DOÇ. DR. BURAK HAMZA ERYİĞİT
- Kamuda stratejik planlama ve üç büyükşehir belediyesinde uygulama
Strategic planning for public and application at three metropolitan municipalities
ALAADDİN EFE GÜRTUNCA